Geri

   

 

 

 

İleri

 

Rahman ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle

78- KİTABU'L-EDEB

(Edeb Kitabı)

1- Hâlis İyilik Etmek, İyilik Ulaştırmayı Ekleyip Durmak ve Yüce Allah'ın Şu Kavli Bâbı: "Biz insana ana-babasına güzellik (ve iyilik yapmasını) tavsiye ettik..." (el-Ankebût: 8; Lukmân:14-15; el-Ahkaaf: 15).

2- Bâb: Güzel Dostluk Yapılmaya En Haklı Olan İnsan Kimdir?

3- Bâb: İnsan Ana-Babasının İzni Olmadıkça Cihâda Gidemez

4- Bâb: İnsan Ana-babasına Sövmemelidir

5-Ana-Babasına İyilikle Güzel Hizmet Edip İtâatlarında Bulunan Kimsenin Duasının Kabul Edilmesi Bâbı

6- Bâb; Ana-Babaya İsyan ve Ezâ Etmek Büyük Günâhlardandır

7- Müşrik Olan Babaya İyilik Etmeyi Devam Ettirmek Bâbı

8- Kadının, Kendi Kocası Varken Annesiyle İlgilenip Ona İyilik Etmesi Bâbı

9- Müşrik Olan Kardeşle İlgilenip Ona İyilik Edilmesi Bâbı

10- Hısımlarla, Yakınlarla Bağlı ve İlgili Olmanın Fazileti Bâbı

11- Hısımlarla İlgilenmeyi Kesen Kimsenin Günâhı Bâbı

12- Hısımlarla İlgilenme Sebebiyle Rızıkta Kendisi Lehine Bollatma Yapılan Kimse Bâbı

13- Bâb: Hısımlık Bağını Ekleyip Duran Kimseye Allah da Fadlından İhsanını Ekler Durur

14- Bâb: (Mükellef Olan Şahıs) Hısımlığı, Hısımlık Islaklığı İle Islatır Durur (Yani Hısımlığı Kurutup Kesmez)

15- Bâb: Sıla Yapıcılık Karşılık Vermekle Değildir

16- Müşriklik Hâlinde Hısımlarına İlgi Ulaştıran, Sonra İslâm'a Giren Kimse (Eski İyiliklerine Karşılık Sevâb Alır mı?) Bâbı

17- Başkasının Kız Çocuğunu Kendi Bedeninin Bâzı Kısımlarıyle Oynamaya Bırakan Yâhud Şefkat İçin Onu Öpen Yâhud O Çocukla Şakalaşan Kimse Bâbı

18- (Babanın) Çocuğa Merhameti, Onu Öpmesi Ve Sarmaşması Bâbı

19- Bâb: Allah, Rahmeti Yüz Parça Yaptı

20- İnsanın, Beraberinde Yemek Yemesinden Korktuğu İçin Kendi Çocuğunu Öldürmesi Bâbı

21- Çocuğun (Şefkat Ve Merhamet Olarak) Kucağa Konulması Bâbı

22- İnsanın Küçük Bir Çocuğu Uyluğu Üstüne Koyması Bâbı

23- Bâb: Ahdi Ve Taahhüdü Güzel Koruyup Riâyet Etmek Îmândandır (Yânı Îmânın Kemâlindendir)

24- Bir Yetîmin İşlerini Gören, Büyütüp Terbiye Eden Kimsenin Fazîleti Bâbı

25- Dul Kadınların Nafakalarını Kazanmağa Çalışan (Kimsenin Fazîleti) Bâbı

26- Bir Günlük Yiyeceği Olmayan Fakirlerin Nafakalarını Kazanmaya Koşan (ın Fazileti) Bâbı

27- İnsanların Hayvanlara Merhamet Ve Şefkat Göstermeleri (nin Fazileti) Bâbı

28- Komşu Hakkında Vasiyyet Bâbı

29- Komşusu Zulümlerinden Emîn Olmayan Kimsenin Günâhı Bâbı

30- Bâb: "Hiçbir komşu kadın, sakın komşusunun hediyesini hor görmesin"

31- Bâb: "Allah'a ve son güne îmân etmekte olan kimse komşusuna eza etmesin"

32- Komşuluk Hakkı, Kapıların Yakınlığı Ölçüsündedir (Yani Yakınlığa Göre Derecelenir) Bâbı

33- Bâb: "Her ma'rûf (yani her iyilik) sadakadır"

34- Kelâmı Güzel, Tatlı ve Hoş Söylemek Bâbı

35- Her İşte Ve Herşeyde Yumuşaklık Ve Kolaylık (Göstermenin Fazileti) Bâbı

36- Mü'minlerin Birbirlerine Yardım Etmeleri Bâbı

37- Yüce Allah'ın Şu Kavli Bâbı: "Kim güzel bir şefaatle şefaatte bulunursa, ondan kendisine bir pay vardır. Kim de kötü bir şefaatle şefaatte bulunursa ondan da kendisine bir günâh payı vardır. Allah her şeye hakkıyle muktedir ve koruyucudur" (en-Nisâ: 85)

38- Bâb: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Taşkınlık Yapacak Tabîatte Değildi, Taşkınlık Yapıcı da Olmamıştır

39- Ahlâk Güzelliği ve Cömertliğin (Sevilmesi), Cimriliğin ise Sevilmemesi Bâbı

40- Bâb: Erkeğin Kendi Ailesi İçindeki Hâli Nasıl Olur?

41- Sabit Kalacak Sevgi Yüce Allah Tarafındandır Bâbı

42- Allah'ın Zâtı Hakkında (Hiçbir gösteriş ve hevâ Karışmayan) Sevgi Bâbı -Yani sırf Allah için sevmek bâbı-

43- Yüce Allah'ın Şu Kavli Bâbı:

44- Birbiriyle Sövüşmenin ve La'net Etmenin Nehyedilmesi Bâbı

45- İnsanların "Uzun" ve "Kısa" Sözleri Gibi, Zikretmekte Oldukları Vasıflardan Caiz Olacak Şeyler -Çünkü Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) de "Zu’l-Yedeyn Ne Diyor?" Buyurmuştur- Ve İnsanı (Ahmak Ve Topal Gibi) Lekeleme ve Kusur Meydana Getirme Kasdedîlmeyen Sözlerin Cevazı Bâbı

46- Gıybet Ve Yüce Allah'ın Şu Kavli Bâbı:

47- Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in "Ensâr Yurtlarının Hayırlısı..." Kavli Bâbı

48- Fesâd ve Töhmetler Ehlinin Kötülüğünü Belirtmenin Caiz Olacağı Bâbı

49- Bâb: Gıybet Etmek Büyük Günâhlardandır

50- Söz Taşımaktan Mekruh Olacak Kısım ve Yüce Allah'ın Şu Kavilleri Bâbı:

51- Yüce Allah'ın: " (Murdardan, Putlardan Kaçının;) Yalan Sözden Çekinin!” (El-Hacc: 30) Kavli Bâbı

52- İkiyüzlü Kimse Hakkında Denilen Söz Bâbı

53- Sahibine (Yani Arkadaşına) Onun Hakkında Söylenen Sözü Haber Veren Kimse Bâbı

54- İnsanlar Arasında Aşırı ve Mübalağalı Övme Yapmanın Mekruh Olması Bâbı

55- Mü'min Kardeşini, Onda Varlığını Bilmekte Olduğu Meziyetlerle Öven Kimse Bâbı

56- Yüce Allah'ın Şu Kavilleri Bâbı:

57- Birbirleriyle Hasedleşmenîn ve Birbirlerine Arka Dönmelerinin Nehyolunması; Bir de Yüce Allah'ın: "ve hased edenin hased ettiği zaman şerrinden (Allah'a Sığınırım de)" (el-Felâk: 5) Kavli Bâbı

58- Bâb: “Ey îmân edenler, zannın birçoğundan kaçının. Çünkü zannın bâzısı günâhtır. Birbirinizin kusurunu araştırmayın... " (el-Hucurât 12).

59- Zanndan Caiz Olacak Nevi' Bâbı

60- (Kendisinde Ayıplanacak Birşey Meydana Geldiği Zaman) Mü'minin Kendini Setredip Örtmesi Bâbı

61- Kibr (in Kötülüğü) Bâbı

62- (İki Mü'minin, Karşılaştıklarında Birbirinden Yüz Çevirip) Ayrılmalarının Kötülüğü ve Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın: "Bir Kimsenin, Mü'min Kardeşini Üç Günden Fazla Bırakması (Küs Durması) Halâl Olmaz" Kavli Bâbı

63- Âsî Olan Kimseden (İsyanından Vazgeçmesi İçin) Ayrılmanın Caiz Olacağı Bâbı

64- Bâb: İnsan Arkadaşını Her Gün Yâhud Sabahtan Öğleye ve Öğleden Akşama Kadarki zaman İçinde Ziyaret Eder mi?

65- Ziyaret Etme (nin Meşrû'luğu) ve Bir Kavmi Ziyaret Edip Yanlarında Yemek Yiyen Kimse Bâbı

66- Gelen Cemâatler İçin (En Güzel Elbiseler Giyip) Süslenen Kimse Bâbı

67- İnsanlar Arasında Kardeşlik Akdi ve İki Kavim Arasında Yeminli Dostluk Ahidleşmesi Bâbı

68- Gülümseme ve Gülme (nin Mübâhlığı) Bâbı

69. Yüce Allah’ın: “Ey iman edenler, Allah'tan korkun ve sâdık olanlarla berâber olun” (et- Tevbe:119) Kavli ve Yalandan Nehyolunması Bâbı.

70- Bâb: El-Hedyu's-Sâlîh Hakkındadır

71- Ezaya (Zorluk Ve Sıkıntılara) Karşı Sabır ve Yüce Allah'ın: 'Ancak Sabredenlere Ecirleri Hesâbsız Ödenecektir’ (ez-Zumer: 10) Kavli Bâbı

72- İnsanları Ceza Verme Ve Azarlama İle Karşılamayan Kimse Bâbı

73- Mü’min Kardeşini Te'vîlsiz Olarak Küfre Nisbet Eden Kimsenin Kendisi, Dediği Gibidir Bâbı

74- Bu "Yâ Kâfir" Sözünü Te'vîl Edici Olarak Yâhud İşin Hakikatini Bilmeyerek Söyleyeni, Küfre Nisbet Etmeyen Kimse Bâbı

75- Allah'ın Emri İçin Öfkelenip Şiddet Göstermenin Caiz Olacağı Bâbı

76- Yüce Allah'ın Şu Sözlerinden Dolayı Öfkelenmekten Sakınmak Bâbı:

77- Haya Bâbı

78- Bâb: “Utanmazsan dilediğini yap”!

79- Dînde Fakîh Olmak İçin Hakkı Sormaktan Utanılmaması Bâbı

80- Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in "Kolaylaştırın, Zorlaştırmayın " Kavli ve İnsanlar Üzerine İşleri Dâima Hafifletmeyi ve Kolaylaştırmayı Sever Olması Bâbı

81- İnsanlara Yayılıp Güleryüzlü Olmak Bâbı

82- İnsanların Beraberinde Mudârât, yani Yumuşak Sözlü Olup Kaba ve Sert Davranmamak ve (Mümkin Olduğunca Sürtüşmeden) Hoş Geçinmek Bâbı

83- Bâb; (Akıllı ve olgun) mü'min bir yılan deliğinden iki kerre sokulmaz".

84- Konuk Hakkı (nı Beyân) Bâbı

85- Konuğa İkram Etmek ve Bizzat Hizmet Etmek ve Yüce Allah'ın: "İbrahim'in ikram edilmiş konuklarının haberi sana geldi mi?" (ez-Zâriyât: 24) Kavli Bâbı

86- Konuk İçin Yemek Yapılması ve Birşeyler Hazırlama Meşakkatinin Yüklenilmesı Bâbı

87- Konuk Yanında Öfkelenmenin ve Sabırsızlık Göstermenin Mekruh Olması Bâbı

88- Konuğun Ev Sahibine "Vallahi Sen Yemedikçe Yemem" Demesi Bâbı

89- Büyük Olana İkram Etmek, Söze ve Soru Sormaya Yaşça Daha Büyük Olan Başlar Bâbı

90- Şiirden, Recezden ve Tegannîden Caiz Olacak Nevi'lerle Bunlardan Mekruh Kılınan Nevi'ler Bâbı

91- Müşrikleri Şiirle Hicvedip Kötülemek Bâbı

92- Şiirin İnsan Üzerine, Onu Allah'ı Anmaktan, İlimden ve Kur'ân Okumaktan Men' Edecek Derecede Gâlib Olmasının Mekrûhluğu Bâbı

93- Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in "Teribet yemînuke", “Akra"ve “Halkaa” Sözleri Bâbı

94- "Zaamû" Ta'bîri Hakkında Gelen Şey Bâbı

95- Kişinin "Veyleke" Sözü Hakkında Gelen Şey Bâbı

96- "De ki: Eğer Allah'ı seviyorsanız, bana uyun ki, Allah da sizi sevsin ve suçlarınızı örtsün. Çünkü Allah çok mağfiret edici, çok merhamet eyleyicidir" (Âlu Îmrân: 31) Kavlinden Dolayı Azîz ve Celîl Olan Allah Sevgisinin -Veya Allah İçin Sevmenin- Alâmeti Bâbı

97- Bir Adamın Diğer Birine "Ihse' (Yıkıl Git)” Sözü Bâbı

98- Kişinin Bir Başkasına "Merhaba" Demesi Bâbı

99- İnsanların Babalarının İsimleri (ne nisbet)le Çağırılmaları Bâbı

100- Bâb: İnsan “Nefsim habis oldu' demesin!”

101- Bâb: Dehre sövmeyiniz!

102- Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in: "Kerm ancak mü’minin kalbidir” Sözü Bâbı

103- İnsanın Başkasına "Anam, Babam Sana Feda Olsun!" Demesi Bâbı

104- İnsanın (Sevdiği Kimse İçin): "Allah Beni Senin Yolunda Feda Etsin" Demesi Bâbı

105- Azîz Ve Celîl Olan Allah'a İsimlerin En Sevgili Olanı Bâbı

106- Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in: "Benim ismimi çocuklarınıza isim veriniz, fakat künyem ile künyelenmeyiniz" Kavli Bâbı

107- Hazn İsmi (ni Zikr) Bâbı

108- İsmi Daha Güzel Bir İsimle Değiştirmek Bâbı

109- Peygamberlerin İsimleriyle İsimlendiren Kimse Bâbı

110- "Velîd" İsmini Vermek (Caizdir) Bâbı

111- (Ev Halkından Birini Yâhud) Bir Arkadaşını, Onun İsminden Bir Harfi Eksilterek Çağıran Kimse Bâbı

112- Küçük Çocuğa ve Henüz Çocuğu Doğmayan Kimseye Künye Verme (nin Câizliği) Bâbı

113- Kendisinin Daha Önce Başka Bir Künyesi Olsa Bile "Ebû Turâb" Künyesiyle Künyelenme (nîn Cevazı) Bâbı

114- Azîz Ve Celîl Allah'a, Kulların İsimlerinden En Sevimsiz Olanı Bâbı

115- Müşrikin Künyesinin Hükmü) Bâbı

116- Bâb: "Tevriye ve Kinaye Yoluyla Söylenen Ta'rîzli Sözler, Yalandan Kurtulmadır"

117- İnsanın Birşey İçin "O Hakk Değildir" Demeyi Kasdederek. "O Hiçbirşey Değildir" Demesi Bâbı

118- Gözü Semâya Doğru Yükseltme Bâbı

119- Bâb: Deynekle Suda ve Çamurda Çizgiler Çizerek Tefekkür Edip Düşünen Kimse

120- Elindeki Birşeyle Yerde, Dürtükleyerek Çizgiler Çizip Düşünen Kimse Bâbı

121- Birşeye Hayret Etme Sırasında 'Attâhu Ekber" ve "Subhânallah" Diye Tekbîr Ve Tesbîh Eylemek Bâbı

122- Parmaklarla Küçük Çakıl Taşı Atmaktan Nehy Bâbı

123- Aksıran Kimsenin Hamdetmesi Bâbı

124- Aksıran Kimse Allah'a Hamdettiği Zaman, Onu 'Yerhamukellâhu (Allah sana merhamet eylesin)" Diye Duâ İle Karşılamak Bâbı

125- Aksırıp Hapşırmaktan Müstehâb Olacak, Esnemekten de Mekruh Olacak Şey Bâbı

126- Bâb: Bir Kimse Aksırdığı Zaman Nasıl Teşmît Edilip Karşılanır?

127- Bâb: Aksıran Kimse Allah'a Hamdetmediği Zaman Duâ İle Karşılanmaz

128- Bâb: "Bir Kimse Esnediği Zaman, Elini Ağzının Üzerine Koysun"