|
EVLÝYÂ
HAYÂTINDAN SAHÎFELER
Büyük
velîlerden Pîr İlyâs (rahmetullahi teâlâ aleyh) hazretlerinin ismi
Şücâeddîn İlyâs'tır. Gümüşlüzâde diye de bilinir. Amasya'da doğdu. Doğum târihi
bilinmemektedir. H.837 de Amasya'da vefât etti.
Pîr
İlyâs, zamânındaki âlimlerden aklî ve naklî ilimleri tahsîl etti. Amasya
müftîliği vazifesini yürüttü. Tîmûr Han Amasya'yı aldığı zaman, onu Türkistan'da
bulunan Şirvân ahâlisinin istifâdesi için gönderdi. Ona ihtiyâcını
karşılayabilecek kadar bir maaş verilmesini emretti. Pîr İlyâs'ın Şirvân'a
gitmesinden sonra, yeğeni Gümüşlüzâde Celâleddîn Abdurrahmân Çelebi, Amasya
müftîsi oldu. Pîr İlyâs, Şirvân'da kâdılık ve ilim öğretmekle meşgûl oldu. Sonra
kâdılıktan ayrıldı ve Ârif-i billah Sadreddîn Hayâvî'nin sohbetiyle şereflendi.
Onun yanında kırk gün halvette kaldı. Halvet esnâsında; riyâzet, nefsin istediği
şeyleri yapmamak, mücâhede, nefsin istemediği şeyleri yapmak ve ibâdetle meşgûl
oldu. Lâkin hocası ümmî bir zât olduğundan, ilmine güvenip ona tam teslim
olamadı. Bir müddet dergâhta kaldıktan sonra memleketi olan Amasya'ya döndü.
Bu durumu
kendisi şöyle anlatır: "Amasya'ya döndüğümde nefsimle uğraşmaya başladım. Lâkin
yalnız başına olacak gibi değildi. O sırada Horasan diyârında meşhûr bir zât
olan Zeynüddîn-i Hâfî hazretlerine gitmeye karar verdim. O gece Âlemlerin
Efendisini rüyâmda gördüm. Peygamber efendimiz bana; "Ey İlyâs! Kalbinden, başka
sevgileri çıkar. Şu anda zamânın en hayırlısı Sadreddîn Hayâvî'dir. Hizmetine
koş." buyurdu. Uyandığımda yaptığım hatâyı anladım. Hemen tövbe dip, Sadreddîn
hazretlerinin huzûruna koştum."
Pîr İlyâs
o beldeye yaklaştığı zaman, Sadreddîn Hayâvî hazretleri talebelerine; "Pîr İlyâs
geliyor, onu karşılayın." buyurdu. Dergâha varıp, o mübârek zâtın önüne diz
çöküp elini öptü. Bunun üzerine; "Ey Molla İlyâs! Resûlullah efendimizin yol
göstermesi nîmetine herkes kavuşamaz." buyurdu ve onun gördüğü rüyâyı bildiğini
işâret etti. Bundan sonra Pîr İlyâs, Şeyh Sadreddîn Şirvânî'nin hizmetinde uzun
müddet kalıp, mücâhede ve riyâzetle meşgûl oldu. İcâzet, diploma aldı.
Pîr İlyâs
hocasının izniyle sıla-i rahm için memleketine döndü. Hocasının vefâtı haberini
duyunca, Amasya'da Tâciyye diye meşhûr olan Gümüşlü Câmiinin yanında bulunan
Gümüşlüoğlu Dergâhında talebe yetiştirip, Allahü teâlânın yüce dînini,
Resûlullah efendimizin güzel ahlâkını anlatmakla ve yaymakla meşgûl oldu.
|
