ŞÂHİDÎ İBRÂHİM DEDE
Mevleviye yolunda yetişen evliyânın meşhurlarından. Ayrıca şâir olup şiirlerinde
Şâhidî mahlasını kullanmıştır. Muğlalı olup, 1470 (H.875) de doğdu. 1550 (H.957)
senesinde Muğla'da vefât etti. Şeyhlik yaptığı Muğla Mevlevîhânesinde,
dergâhında babası Hüdâî'nin yanına defnedildi. Semâhâne-i Edeb kitabında Afyonkarahisar'da defnedildiği de bildirilmektedir.
On
sekiz yaşına kadar memleketinde, sonra Bursa ve İstanbul'da çeşitli ilimleri
tahsil edip ilimde yetiştikten sonra,Afyonkarahisar'da Sultan Divânî
hazretlerinin sohbetlerinde bulunarak tasavvufda kemâle erdi. Farsça ve Türkçe
şiirler yazmıştır. Gülşen-i Esrâr, Gülşen-i Tevhid, Gülşen-i Vahdet adlı
mesnevî tarzında manzum eserleri vardır. Ayrıca Gülistan kitabına bir
şerh yazmıştır. Türkçe, Farsça divanları vardır. Şâhidî ismiyle tanınan
Farsça manzum bir lügat yazmıştır. Bu lügat meşhur ve muteberdir. Şâhidî
Manzûmesi ehli tarafından şerh edilmiş, üzerine nazîreler yazılmıştır.
İbrâhim bin Süleyman Ezherî tarafından Arapçaya çevrilmiştir. Abdülkâdir Bağdâdî
ve Eğribozlu Ahmed Selâmi tarafından muhtasar olarak (kısaca) Arapçaya tercüme
edilmiştir. Ayrıca manzum olarak Rumcaya da çevrilmiştir. Gülşen-i Tevhid
adlı eseri, Mesnevî'nin altı cildinin herbirinden yüzer beyit alıp tahmis etmek sûretiyle yazdığı bir eseridir.
KAYNAKLAR
1)
Osmanlı Müellifleri; c.1, s.92
2)
Semâhâne-iEdeb; s.104
3)
Esâmî; s.181
4)
Tezkiret-üş-Şuarâ; c.1, s.510
5)
Lugat-ı Târihiyye; c.2, s.131
6)
Tezkire-i Latîfî; s.201
7)
Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân; c.3, s.15
|
