MUHAMMED FETHİ ALİ EFENDİ
İstanbul ālim ve velīlerinden. Evliyādan Kuşadalı İbrāhim Halvetī'nin
talebesidir. Aslen Rusēukludur. İsmi, Muhammed Fethi Ali bin Osman bin
Muslihüddīn Rusēukī'dir. Osmanbeyzāde nāmıyla anılır. Doğum yeri ve tārihi
bilinmemektedir. 1857 (H.1274) senesinde İstanbul'da vefāt etti. Mezārı, Eyyūb
Sultan'dadır.
Fethi
Ali Efendi, tahsīlini İstanbul'da yaptı. Zamānın ālimlerinden okudu. Evliyādan
Kuşadalı İbrāhim Halvetī'nin sohbetine kavuştu. Halvetī yolunun edebini öğrendi.
İlim ve ahlākta kemāle gelip icāzet aldı. Fen ilimlerinde de söz sāhibi oldu.
Kuşadalı İbrāhim Halvetī, Fethi Ali Efendiye ēok değer verirdi.
Mektūbāt'ındaki yirmi üē mektup Fethi Ali Efendiye yazılmıştır. Hocası Kuşadalı İbrāhim
Halvetī(r.aleyh), Muhammed Fethi Ali Efendiye yazdığı bir mektubunda buyurdu ki:
"Zāhirī
ilimlerden maksat, ītikādı, Ehl-i sünnet ve cemāat ālimlerinin bildirdiklerine
göre düzeltmek, güzel ahlākla ahlāklanıp, kötü ahlāktan uzak olmak ve sālih
ameller işlemektir. Hazerde ve seferde zāhirinizi bu bildirilenlerden ayırmamağa
ēalışmalı ve bu yolda gayret göstermelisiniz?" (Mektup: 9)
Fethi Ali Efendinin
yazdığı eserlerden bāzıları şunlardır: 1) El-Hayr-ül-Hasene, 2) Terceme-i
Kelām-i Erba'īn-i Hazret-iAli, 3) Hilye-i Sultānī, 4) Sermāye-i Necāt, 5) İlm-i
Tabakāt-ül-Arz, 6) Terceme-i Nesāih-i Eflātūn, 7) El-Âsār-ül-Aliyye fī Hazāin-il-Kütüb:
Bu eserde İstanbul kütüphānelerinde bulunan kitapların
isimlerini yazmıştır. Birinci cildi yazılabilen eser, Bāyezīd Umūmī
kütüphānesindedir. Bu eserleri yanında şiirleri de vardır.
KAYNAKLAR
1)
Osmanlı Müellifleri; c.1, s.395
2)
Mektūbāt-ı Kuşadalı İbrāhim Halvetī
3)
İslām Âlimleri Ansiklopedisi; c.18, s.133
|