HÜSÂMEDDÎN PÂRİSÂ BELHÎ
Alāeddīn-i Attār hazretlerinin yüksek talebelerinden ve halīfelerinden. Mevlānā
Hüsāmeddīn de denilmektedir. Hal tercümesi hakkında fazla bilgi bulunmayan
Hüsāmeddīn Pārisā, dokuzuncu asrın ikinci yarısında vefāt etti. Kabri Belh
şehrindedir.
Hāce
Hüsāmeddīn, önceleri Şāh-ı Nakşibend Behāeddīn-i Buhārī hazretlerinin
talebelerindendi. Şāh-ı Nakşibend, bunun mānevī terbiye ve yetişmesini Hāce
Alāeddīn-i Attār'a bırakınca, artık Alāeddīn-i Attār'ın derslerine devām etti. O
büyük zātın huzur ve sohbetinde bulunmakla kemāle gelip, zamānının velīlerinden
oldu.
Dīnimizin emir ve yasaklarına riāyet etmekte son derece gayretli ve titizdi.
Haramlardan ēok sakınmakla birlikte, şüphelileri de terkederdi. Teheccüd, işrak
ve duhā namazlarını hiē terketmezdi. Çok kerāmetleri görülmüştür.
Hāce
Ubeydullah-i Ahrār hazretleri şöyle anlatır: "Bir zaman hocam Yākūb-i Çerhī'nin
sohbetinde bulunmak üzere yanına gidiyordum. Belh'te Hüsāmeddīn Pārisā'ya
rastladım. Bana Nakşibendiyye yolunu kendilerinden öğrenmem ve benimsemem iēin
telkinde bulundular. Mevlānā Yākub'un hizmetine erişmek niyetinde olduğum iēin
kabul etmedim. Israrda devām ettiler. İēim ēekmedi. Nihāyet; "Öyleyse rāzı olun
da size bu tarīkatın husūsī yolunu göstereyim. Şāyet bāzı tālipler bu yolda
terbiye edilmek iēin size başvuracak olursa, her şey malūmunuz olsun..."
dediler.
Oradan
ayrılıp Taşkend'e geldiğimde, bu yolda bulunmak arzusunda olan bāzı kimseler
yanıma gelerek, bu yolun husūsiyetlerini anlatmamı istediler. Ben de,
Hāce Hüsāmeddīn'in bana anlattıklarını onlara anlattım. Böylece Belh şehrinde
Hāce Hüsāmeddīn'in bana bu yolun husūsiyetlerini ısrarla anlatmasındaki hikmet
meydana ēıkmış oldu. Bu hālin, onun bir kerāmeti olduğunu anladım."
Yine
Ubeydullah-i Ahrār hazretleri anlatır: "Hüsāmeddīn Pārisā zamānını iyi
değerlendirir ve hiē bir ānını boşa geēirmezdi.Sabah namazından ikindiye kadar
insanlara nasīhat eder, onların suāllerine cevap verirdi. İkindi namazından
sonra husūsī odasına ēekilir, sabaha kadar ibādet ve tāatla meşgūl olurdu."
Mevlānā
Hüsāmeddīn Pārisā Belhī buyurdu ki: "Yemeğe ve her hayırlı işe başlarken Besmele
okumak lāzımdır. Terk olunmamalıdır. Her hayırlı işe Besmele ile başlamak,
gafleti giderip, Allahü teālāyı hatırlamaya vesīledir."
KAYNAKLAR
1)
Reşehāt Ayn-ül-Hayāt (Arabī); s.78
2)
Reşehāt Ayn-ül-Hayāt (Osmanlıca); s.143
3) El-Hadāikü'l-Verdiyye;
s.614
4)
İslām Âlimleri Ansiklopedisi; c.12, s.98
|