|
ABDÜLMUGÎS BİN ZÜHEYR
Bağdad'da
yetişen âlim ve evliyâdan. İsmi Abdülmugîs bin Züheyr bin Alevî'dir. 1106
(H.500) senesinde doğdu. İlim ve edeb üzere yetişti. Haram ve şüpheli her şeyden
şiddetle kaçınırdı. 1187 (H.583) senesi Muharrem ayının on üçüncü Cumâ günü
vefât etti. Dört hak mezhebden birisinin kurucusu olan Ahmed bin Hanbel
hazretlerinin kabri yakınına defnedildi.
Abdülmugîs
bin Züheyr Bağdad'da zamânın en meşhur âlim ve evliyâsının sohbet ve derslerinde
yetişti. Güvenilir bir kişi oldu. Bilhassa hadîs-i şerîf ilminde üstün bir
dereceye yükseldi. Ebü'l-Kâsım bin Hüseyin, Ebü'l-İz bin Kâdeş, Ebû Gâlib, Ebû
Abdullah bin Ali bin el-Bennâ, Ebü'l-Hüseyin bin Ferrâ, el-Müzrefî, Kâdı Ebû
Bekr el-Ensârî ders okuduğu hocalardandır. Kendisinden de; Muvaffakuddîn,
El-Hâfız Abdülganî, El-Beha Abdurrahmân el-Makdisiyyûn, El-Fakîh Abdullah Ahmed
gibi büyük zâtlar hadîs-i şerîf rivâyetinde bulundular.
Abdülmugîs
hazretleri zamânının büyük âlimleri ve devlet erkânının ileri gelenleri
tarafından ziyâret edilirdi. Bir defâsında halîfe En-Nâsır tebdîl-i kıyâfet
yaparak yoksul bir kimse kılığında Abdülmugîs hazretlerinin ziyâretine gitti.
Abdülmugîs hazretleri halîfeyi o kıyâfette tanıdıysa da belli etmedi. Halîfe; "Yezîd'e
lânet etmenin câiz olup olmadığını öğrenmek istiyorum." dedi. Abdülmugîs
hazretleri; "Ben şahsen lânet edilmesine karşıyım. Çünkü bu meseleye câiz diye
fetvâ verecek olursak, insanlar şimdiki halîfeyi de lânetleme cesâretini
bulurlar." cevâbını verdi. Halîfe; "Niçin?" diye sordu. Abdülmugîs hazretleri;
"Çünkü halîfe, hoş olmayan bir takım işleri yapmaktadır." diyerek halîfenin
hatâlarını îmâ etti. Bundan gâyesi, halîfeyi bu kötü ve çirkin işlerinden vaz
geçirmekti. Halîfe bu sözleri duyunca yaptıklarına pişman oldu. Üzerinde hakkı
olanlarla helallaştı. Çok geçmeden de vefât etti.
Abdülmugîs
hazretleri, Allahü teâlânın emirlerini yapmaya ve yasaklarından kaçınmaya çok
dikkat ederdi. Dînine bağlılığı, Kur'ân-ı kerîm okumaktaki üstünlüğü ile çok
meşhûr oldu. Vefâtına kadar, insanların kurtuluş ve saâdeti için çalıştı.
Dûbeysî der
ki: "Abdülmugîs, hadîs-i şerîf toplamak ve rivâyet etmekte büyük bir hassâsiyet
gösterirdi."
Abdülmugîs
hazretlerinin cenâze namazı çok kalabalık oldu. Sevdiklerinden Yâkûb bin Yûsuf
el-Harbî der ki:
"Abdülmugîs'e
rüyâda, Allahü teâlâ sana nasıl muâmelede bulundu? diye sordum. Cevâbında; ilim,
kabirde insanları diriltir. Cehâlet ise, diri insanı ölülere dâhil eder,
buyurdu.
El-İntisar
li-Müsned-il-İmâm Ahmed, er-Reddü alel-Müteassıb, Kitâb fi Fedâil-i Yezîd bin
Mu'âviye Abdülmugîs hazretlerinin en önemli kitaplarıdır.
KAYNAKLAR
1) Mu'cem-ül-Müellifîn; c.6, s.178
2) El-Bidâye ven-Nihâye; c.12, s.328
3) Şezerât-üz-Zeheb; c.4, s. 275-276
4) Zeylü Tabakât-ı Hanâbile; c.1, s.354
5) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.5, s.379
|
