Lût gölü
yanında, Sedûm şehri halkına gönderilen peygamber. İbrâhim aleyhisselâmın kardeşi Hârân'ın oğludur. Kur’an-ı
kerîmde yirmiyedi defâ zikredilmiştir. İbrâhim'i (aleyhisselâm)
ateşe atan Nemrûd'un memleketinden diğer inananlarla birlikte hicret edip,
Şam'a geldikten sonra, azgın bir kavim olan Sedûm ahâlisine peygamber olduğu
bildirildi. Yıllarca durup dinlenmeden kavmine nasîhat edip, hak yola dâvet
etti. Kavmi îmân etme şerefine erişemeyip, azgınlıklarını daha da artırdı.
Lût'a (aleyhisselâm) eziyet etmek bedbahtlığına
düştüler. Allahü teâlânın azâbına düçâr
olup üzerlerine taş yağdırıldıktan sonra şehirleri ile birlikte yerin dibine
batırıldılar. Ancak Lût aleyhisselâm ve ona
inanan bir hâne halkı kurtuldu. Nifakı sebebiyle îmân etme şerefine erişememiş
olan Lût'un (aleyhisselâm) hanımı bile bu azâbdan
kurtulamadı. Lût aleyhisselâm, kavminin
helâkinden sonra, Şam bölgesine gidip, amcası İbrâhim'in (aleyhisselâm) yanında yedi sene kaldı. Sonra Hicaz'a
gidip, seksen yaşında iken orada vefât etti. Kabrinin, İbrâhim'in (aleyhisselâm) kabrinin de bulunduğu Filistin'deki Halîlürrahmân'da
veya Mekke-i mükerremede Kâbe yanında Hatim denilen yerde olduğu rivâyet
edilir.
Lût (aleyhisselâm) kendisine peygamberliği bildirilmeden önce, amcası İbrâhim'le (aleyhisselâm) birlikte Şam bölgesinde bir müddet kaldı. Allahü teâlâ, İbrâhim'e (aleyhisselâm) vahyedip; Lût'u (aleyhisselâm), Sedûm ahâlisine peygamber olarak göndermeyi dilediğini bildirdi. İbrâhim (aleyhisselâm), Allahü teâlânın emrini, yeğeni Lût'a (aleyhisselâm) tebliğ edip; “Sedûm şehrine git! O bölge halkını bir olan Allahü teâlâya ibâdet etmeye dâvet et. Allahü teâlânın emirlerini bildir, yasaklarından sakındır” dedi.
Lût'un (aleyhisselâm) peygamber olarak gönderildiği Sedûm ahâlisi (Lût kavmi), Kur’an-ı kerîmde; El-mü'tefikât (Alt-üst edilen yer) olarak bildirilen bölgede yaşarlardı. Bu bölge, bu günkü İsrâil ile Ürdün devletleri arasında bulunan Lût gölü civarındaydı. Bu bölgede başta en büyükleri Sedûm olmak üzere; Sûd, Saîd, Dumâ ve Âmura adında beş şehir vardı. Bu şehirlerden Sedûm'un etrâfı taş ve kurşundan surlarla çevrilmişti. Her bir şehirde sayısız insan yaşıyordu. Bu bölgede yaşayan insanlar; putlara tapıyorlar, yol kesip soygunculuk yapıyorlar ve o zamana kadar hiçbir kavim ve millet tarafından işlenmemiş, bugün en tehlikeli hastalıklardan aids'in baş sebeplerinden olduğu tespit ve ispat edilmiş olan livata (erkeğin erkeğe yaklaşması) çirkin ve iğrenç fiilini açıkta, herkesin içinde işliyorlardı. Adaletsizlik ve zulüm kol geziyor, zayıf insanlar eziliyor, fuhuş ve ahlâksızlık olan söz ve fiiller, herkesin içinde alenî olarak yapılıyordu.
Edeb ve hayâ tamâmen yok olmuştu. Ayıp ve günah bilinen her şey topluluk içinde yapıldığı gibi, yapanlar daha çok îtibâr görüyorlardı. En kötüsü; bu yapılan çirkin ve iğrenç hareketlerden kimse kimseyi sakındırmıyor, bu hareketleri yapmayanlar ise, toplumun dışına itilip ayıplanıyordu.
İşte böylesine azgın bir kavim üzerine peygamber olarak gönderilen Lût aleyhisselâm, yürüyerek Sedûm diyârına gitti. Sedûm şehri, Nemrûd'un yakınlarından Sedûm bin Hârik isimli bir kral tarafından idâre ediliyordu. Lût aleyhisselâm, Sedûm şehrine varınca, çarşının ortasında durdu. Onları bir olan Allahü teâlâya îmâna ve O'na ibâdet etmeye dâvet etti. Yapmış oldukları sapıklıklardan ve kötü işlerden vazgeçtikleri takdirde, dünyâda ve âhırette mes’ûd ve huzûrlu olacaklarını; kötülüklerine devamda ısrâr ettikleri takdirde, dünyâda ve âhırette şiddetli şekilde azâb göreceklerini bildirdi. “Ey insanlar! Allahü teâlâdan korkunuz ve O'na itâat ediniz. Putlara ibâdet etmekten vaz geçiniz. Sizden önce hiç bir milletin yapmadığı kötü çirkin işleri bırakınız. Ben, Allahü teâlânın size göndermiş olduğu peygamberiyim” dedi. Allahü teâlâ bu husûsu, Kur’an-ı kerîmde meâlen şöyle bildiriyor: “Allah'a karşı gelmekten sakınmaz mısınız? Doğrusu ben size gönderilmiş emîn ve güvenilir bir peygamberim. Artık Allah'tan korkun ve bana itâat edin. Buna karşı sizden bir ücret istemiyorum. Benim ücretim, âlemlerin Rabbine aittir. Siz, Rabbinizin sizin için yarattığı zevcelerinizi bırakıp da, insanların içinden erkeklere mi gidiyorsunuz? Hayır siz helâlden harama tecâvüz eden bir kavimsiniz dedi.” (Şuarâ sûresi: 161-166)
Sedûm şehri halkı bu dâvete uymadı. Lût aleyhisselâmı yalanladılar. Onu dinlemediler. Nitekim Kur’an-ı kerîmde meâlen; “Lût kavmi, resûllerini yalanladılar” buyruldu. (Şuarâ sûresi: 160) Lût'un (aleyhisselâm) hiç kimseden çekinmeden insanları doğru yola dâveti kendisine ulaştığı zaman, kral; “Onu bana getirin” dedi. Lût aleyhisselâm, amcası hazret-i İbrâhim'i ateşe atan Nemrûd'un yakınlarından olan kralın yanına varınca, kral ona; “Sen kimsin? Seni kim gönderdi ve niçin geldin?” dedi. Kralın yanında bulunanlar; “Onun ismi Lût’dur. Kavmini kötülüklerden sakındırmak, Allah'a ibâdet etmelerini bildirmek üzere peygamber olarak gönderilmiş” dediler. Kral bu husûsları Lût'dan da (aleyhisselâm) işitince, kalbine şüphe ve korku düştü. Lût aleyhisselâma; “Ben kavmimin içinden bir kişiyim. Rabbinin emir ve yasaklarını onlara anlat, eğer kabûl ederlerse ben de onlarla beraberim” dedi.
Lût (aleyhisselâm), kralın yanından ayrıldıktan sonra, tekrar kavmini bir olan Allahü teâlâya ibâdet etmeye, isyân ve kötülüklerden sakındırmaya, Allahü teâlânın azâbıyla korkutmaya başladı. Doğru yoldan tamâmen ayrılmış olan insanlara yaptıkları işlerin fenâlığını ve çirkinliğini anlatıp, kötülüklerini yüzlerine vurdu. Lût’un (aleyhisselâm) kavmine söyledikleri, Kur’an-ı kerîmde meâlen şöyle bildirilmektedir: “Lût, kavmine, bu âlemde sizden önce hiç kimsenin yapmadığı hayâsızlığı mı yapıyorsunuz? Siz kadınları bırakıp şehvetle erkeklere varıyorsunuz. Doğrusu çok aşırı giden azgın bir kavimsiniz.” (A’râf sûresi: 80, 81)
“Siz, çirkin olduğunu bile bile o kötülüğü yapacak mısınız? Siz kadınları bırakıp da şehvetle erkeklere mi yanaşacaksınız? Gerçekten siz, cehâletle yaptığınız işin kötü âkıbetini düşünmezsiniz.” (Neml sûresi: 54, 55)
“Rabbinizin sizin için yarattığı zevcelerinizi terk edip, erkeklere meyletmekle, muhakkak siz azmış bir milletsiniz” (Şuarâ sûresi: 165-166)
Lût'un (aleyhisselâm) bütün bu sözlerine, onlara doğru yolu göstermek için gayretlerine, kavminin cevâbı; onu ve inananlarını şehirlerinden kovmaya kalkışmak oldu. Onların kendi aralarında yaptıkları bu husûstaki konuşmaları, âyet-i kerîmede meâlen şöyle haber verildi:
“Kavminin cevâbı; “Çıkarın onları memleketinizden. Çünkü onlar, fazla temizlik yapan insanlardır demelerinden başka (bir şey) olmadı.” (A’râf sûresi: 82)
Aralarında konuşup karar aldılar. Lût'u (aleyhisselâm) ve ona tâbi olanları Sedûm şehrinden çıkararak, kötülüklerine tam bir serbestiyet içerisinde devam etmeye karar verdiler. Lût'a (aleyhisselâm) varıp onu yurtlarından çıkarmakla tehdit ettiler. Bu husus, âyet-i kerîmede meâlen şöyle beyân buyuruldu: “Onlar, yâ Lût! Eğer sen bizi bu amelimizden nehyetmekten vaz geçmezsen, elbette bizim diyârımızdan çıkarılırsın, dediler.” (Şuarâ sûresi: 167)
Onların bu hareketlerine ve sözlerine karşı Lût aleyhisselâm; “Ben sizin bu amelinize şiddetli buğz edenlerdenim” (Şuarâ sûresi: 168) diye cevap verdi. Onları, Allahü teâlânın azâbı ile korkuttu. Onlar yine aldırış etmediler. Hattâ alay edip; “Eğer doğru sözlü isen, Allahü teâlâdan bizim için vâd olunan azâbı getir dediler.” (Ankebût sûresi: 29) Yıllarca (bir rivâyette 40 yıl) bıkıp, usanmadan kavmini ıslâha çalışan Lût (aleyhisselâm), onların ıslâh olacaklarından ümîd kesip, şerlerinden Allahü teâlâya sığındı. Âyet-i kerîmede buyrulduğu gibi; “Yâ Rabbî! Bana ve ehlime, onların uğursuzluk ve azâbından kurtuluş ver.” (Şuarâ sûresi: 169) “Yâ Rabbî! Bozguncular kavmi üzerine azâb indirerek bana nusret ver” dedi.
Lût kavmi her geçen gün işi iyice azıttılar. Kötülüklerine kötülük eklediler. Lût'un (aleyhisselâm) misâfir kabûl etmesini dışardan gelen gariplere sâhip çıkmasını bile yasakladılar. Sedûm kavminin bu isyân ve azgınlıklarından dolayı, yeryüzü bile dayanamayıp, Allahü teâlâya ilticâ ederek üzüntüsünü arz etti. Allahü teâlâ yeryüzüne; “Ben hâlimim, bana isyân edenlere cezâsını vermekte acele etmem. Takdir edilen zaman gelince de bir saat ileri ve geri bırakmam” buyurdu. Allahü teâlâ; inanmayıp, isyân edenlere, gereken cezâyı vermek ve mü’minleri kurtarmak üzere üç melek vazifelendirdi. Bu melekler; Cebrâil, İsrâfil ve Azrâil (aleyhimüsselâm) idi. Bir rivâyete göre de Cebrâil'in (aleyhisselâm) beraberinde oniki melek vardı. Hepsi birlikte İbrâhim'e (aleyhisselâm) vardılar. Kendi yaşı yüzonu, hanımının yaşı doksanı geçmiş olan hazret-i İbrâhim'e, Allahü teâlânın emriyle İshak'ı (aleyhisselâm) müjdelediler. Meleklerle İbrâhim (aleyhisselâm) arasındaki konuşmaların bundan sonrası, âyet-i kerîmede meâlen şöyle anlatılmaktadır: “İbrâhim (aleyhisselâm), meleklere; Ey Allah'ın elçileri! Sizin buraya teşrîfinizden maksadınız nedir? Niçin geldiniz? dedi. Melekler; Biz günahkâr bir kavmin (Lût kavminin) helâk edilmesi için gönderildik. Onların üzerine ateşte pişirilmiş çamurdan taşlar atacağız. Rabbin indinde o haddi aşan mücrimler için her bir taşta, helâki takdir edilmiş olan şahsın ismi nakşolunmuştur dediler.” (Zâriyât sûresi: 31-34)
“Bu karye (Sedûm) ahâlisini helâk edeceğiz. Onlar, çeşitli kötülüklerle küfür ve zulüm edicilerden oldular. İbrâhim (aleyhisselâm), meleklere; “Orada Lût vardır. O, zâlimlerden değildir.” dedi. Melekler; Biz oradaki mü’min ve kâfirleri biliriz. Biz Lût'a ve ehline kurtuluş veririz. Ancak zevcesi, azâba dâhil olanlardandır dediler.” (Ankebût sûresi; 31-32)
“İbrâhim'den (aleyhisselâm) korku gidip müjde gelince, Lût kavmi hakkında bizim elçilerimizle mücâdeleye (konuşmaya) başladı. Muhakkak İbrâhim'in (aleyhisselâm) hilmi, kalbinin yumuşaklığı ve intikâmda teennîsi onu mücâdeleye sevketti. Zirâ insanlar için ah ve teessüfle, merhamet ederek hazret-i Gaffâr'a münâcaat ediciydi. Melekler; Ey İbrâhim! Bu mücâdeleden vaz geç. Muhakkak bunların azâbı, Rabbinin hükmüyle gelmiştir ve elbette gelip olacaktır. O azâb, mücâdele ve duâ ile geri çevrilmez" dediler.” (Hûd sûresi: 74-76)
Melekler, İbrâhim aleyhisselâmın yanından ayrılıp, Sedûm şehrine doğru yola çıktılar. Sedûm şehrine öğle vakti parlak, güzel yüzlü delikanlılar şeklinde gelip, hazret-i Lût'u tarlada çalışırken buldular. Bir rivâyette de akşam vakti geldiler. Şehrin dışında, Lût aleyhisselâmın kızlarına rastladılar. Büyük kızı su dolduruyordu. Gelen topluluğu görünce; “Bu günahkâr ve azgın kavmin arasına ne diye geldiniz? Bu şehirde sizi bir kişiden başka kimse misâfir etmez. O da bu kavmin azgınlıklarına üzülüyor” dedi. Kızları, misâfirleri olduğunu haber verince, Lût aleyhisselâm onların yanına gitti.
Lût aleyhisselâm bu güzel yüzlü gençleri görünce; “Siz benim bilmediğim kimselersiniz. Buraya niçin geldiniz?” diye sordu. Onlar da kendisinde misâfir kalmak için geldiklerini söylediler. Hazret-i Lût onları reddetmedi. Ancak azgın ve sapıtmış olan kavminden, genç ve güzel yüzlü olan bu misâfirlere bir zarar geleceği endişesiyle içi sıkıldı. Sonra onlara; “Nerden geldiniz?” diye sorunca, melekler; “Uzak yoldan geldik” dediler. Allahü teâlâ meleklere; Lût kavminin kötülükleriyle ilgili, Lût aleyhisselâmın dört defâ şâhidlik etmesini beklemelerini emretmişti. Lût (aleyhisselâm); “Bu kavmin azgınlık ve sapıklıklarını biliyor musunuz?” dedi. Bu söz üzerine Cebrâil aleyhisselâm diğer meleklere dönerek; “Bu birinci şahadetidir” dedi. Melekler, Lût aleyhisselâma yönelip; “Yâ Lût! Biz senin misâfiriniz. Kavminin azgınlıkları nedir, anlat!” dediler. Hazret-i Lût; “Yeryüzünde bu belde ahâlisinden daha azgın ve şerli bir kavim yoktur. Onlar livâta ederler, Allah onlara lânet etsin” deyince, Cebrâil (aleyhisselâm) diğer meleklere dönerek; “Bu ikinci şahâdetidir” dedi.
Lût aleyhisselâm onlara; “Şurada karanlık bastırıncaya kadar oturunuz. Sonra şehre girersiniz ve sizin geldiğinizi kimse hissetmez. Çünkü, bu kavim çok azgındır. Allah'ın lâneti onların üzerine olsun” dedi. Cebrâil (aleyhisselâm) tekrar diğer meleklere yönelip; “Bu üçüncü şahadetidir” dedi. Bir müddet sonra Lût (aleyhisselâm) önde, onlar arkada yürüyerek, Hazret-i Lût'un evine geldiler. Hazret-i Lût onları içeri alıp kapısını kilitledi. Daha sonra hanımını çağırıp, ona; “Bunlar benim misâfirlerimdir. Onlar sebebiyle kalbime korku düştü. Bu husûsu gizli tut, kimseye söyleme” diyerek tenbih etti. Karısı, bu husûsu gizleyeceğine ve kimseye söylemeyeceğine söz vermesine rağmen, hıyânet ederek evlerinde misâfir olduğunu kavmine haber verdi ve; “Ey kavmim! Lût, sizin yasaklamanıza rağmen evine erkek misâfirler getirdi. Bizim evimizde şimdiye kadar hiç görmediğim güzel yüzlü genç kimseler vardır” dedi. Böylece Hazret-i Lût'un evine misâfir geldiğini öğrenen zâlimler, bu haberi bir anda her tarafa yaydılar. Süratle toplanıp Hazret-i Lût'un evine geldiler. Evin etrâfını çevirdiler. Hazret-i Lût'u dışarıya çağırıp, misâfirlerini kendilerine teslim etmesini istediler. Misâfirlere de kötü fiillerini yapmak istediklerini açıkça söylediler. Kavminin bu isteği karşısında, Lût aleyhisselâmın içi sıkıldı, çok sıkıntıya düştü. Onlara nasîhat etmeye çalıştı. Bu nasîhatleri Kur’an-ı kerîmde meâlen şöyle bildirilmektedir:
“Ey kavmim! Bunlar benim misâfirlerimdir. Onlara karşı beni mahcub etmeyin. Allah'tan korkun. Beni rezil etmeyin dedi.” (Hicr sûresi: 68-69) Kavminden insâf bekliyordu. Fakat ümîdleri boşa çıktı. “Kavmine dedi ki: İçinizde aklı başında kimse yok mudur?” (Hûd sûresi: 78) Bunun üzerine inâdçı ve sapık kavmi ona; “Biz seni âlemin işine karışmaktan (bizim bu gibi işlerimize müdâhale etmekten) men etmemiş miydik? dediler.” (Hicr sûresi: 70) Hazret-i Lût, misâfirlerini korumak ve insanları bu çirkin kötülükten vazgeçirmek için; “Ey kavmim! İşte kızlarım, sizin için onlar daha temizdir, (imana gelip onları) nikâhla alın dedi.” (Hûd sûresi: 78, Hicr sûresi: 71) Ama Sedûm ahâlisi iyice kudurmuştu. Hazret-i Lût'a, meâlen; “Senin kızlarınla bir işimiz olmadığını biliyorsun. Doğrusu bizim ne istediğimizi sen bilirsin dediler.” (Hûd sûresi: 79)
Lût aleyhisselâm bu azgın ve ahlâksız insanlara her türlü nasîhati yaptı. Fakat kapıda toplanan halk bir türlü dağılmıyordu. Hazret-i Lût içi daralmış, çâresiz kalmıştı. Meâlen; “Keşke size yetecek bir kuvvetim olsa, veya sağlam bir kaleye sığınabilseydim” (Hûd sûresi: 80) dedi ve ellerini semâya kaldırıp, onların şerrinden Allahü teâlâya sığındı. Bu esnâda Cebrâil (aleyhisselâm) diğer meleklere dönüp; “Bu dördüncü şahâdetidir” dedi.
Hazret-i Lût'un bu kadar sıkılıp daraldığını gören melekler, ona mes’eleyi açtılar. Melek olduklarını bildirip, vazifelerini açıkladılar. Allahü teâlâ bu husûsta Kur’an-ı kerîmde meâlen şöyle buyurdu: “Ey Lût! Emîn ol, biz senin Rabbinin elçileriyiz. Onlar sana kat’îyen dokunamazlar.” (Hûd sûresi: 79) “Biz sana sâdece şüphe edip durdukları azâbı getirdik. Sana Hakk'ın emri ile geldik. Biz şüphesiz doğru söyleyenleriz.” (Hicr sûresi: 63) “Korkma, üzülme! Doğrusu biz seni ve hanımın dışında kalan âileni kurtaracağız. Ancak hanımın azâba uğrayan ve helâk olanlardandır. Bu belde halkının üzerine, yapmakta oldukları kötülükler sebebiyle gökten elbette bir azâb indireceğiz.” (Ankebût sûresi: 33-34) Melekler; “Ey Lût! Kapıyı aç ve geriye çekil! Korkma ve çekinme, gelsinler” dediler. Lût aleyhisselâm öyle yaptı. Kapıyı açtı, geriye çekildi. Azgınlar içeriye girdiler. Misâfir olan melekleri elde etmeğe çalıştılar. Cebrâil aleyhisselâm onlara kanadıyla vurunca, yüzleri siyahlaştı ve gözleri görmez oldu. Şaşkın şaşkın geriye kaçıştılar. Bu durum, Kur’an-ı kerîmin Kamer sûresi 37. âyetinde meâlen şöyle haber verildi: “Lût'dan, kavmi, misâfir melekleri istediler. Anadan doğma gibi kör oldular. İşte azâbımı ve tehditlerimin âkıbetini tadın dedik.”
Kalb gözleri mühürlenmiş azgın ve sapık insanlar bu azâbdan da nasiplerini alamayıp, Lût aleyhisselâma; “Yâ Lût! Yarın sana yapacaklarımıza hazır ol!” diye tehdit ederek, neye uğradıklarını şaşırmış bir hâlde evlerine döndüler. Bütün bunlara rağmen; “Lût, evine sihirbaz ve büyücüler getirmiş” diyerek, îmânsızlıklarından vazgeçmediler. Bundan sonra Lût'un (aleyhisselâm) nasıl hareket ettiği, Kur’an-ı kerîmde meâlen şöyle bildirildi:
“Melekler, Lût'a; “Gecenin bir kısmında (sonunda) âileni (bu şehirden) yürüt. Sen de arkalarından git. Sizden hiçbir kimse arkasına bakmasın...” (Hicr sûresi: 65) “Yalnız hanımın müstesna. Çünkü onlara (kavmine) isâbet edecek azâb, hiç şüphesiz ona da gelecektir. Onlara vâd olunan helâk zamanı sabah vaktidir. Sabah vakti de yakın değil mi?” dediler.” (Hûd sûresi: 81)
Lût aleyhisselâm, Allahü teâlânın emrine uyarak kızlarını alıp, inananlarla birlikte şehirden çıktı. Lût aleyhisselâmın hanımı Vâhile, Sedûm ahâlisinden idi. Lût aleyhisselâm, birinci hanımının vefâtından sonra onunla evlenmişti. Lût aleyhisselâma dıştan inanıyor görünüp, kalbden teslim olmamıştı. Ayrıca misâfirler (melekler) eve gelince de kavmine gidip; meleklerin Lût aleyhisselâmın misâfiri olduğunu haber vermiş ve hıyânet etmişti. Lût aleyhisselâm, kendine tâbi olanlarla ve kızlarıyla birlikte yola çıkacakları sırada, karısı da onları görüp; “Nereye gidiyorsun?” diye sordu. Lût aleyhisselâm da olacakları haber verip; “Bunlar Rabbimin melekleridir. Bu kavmi ve bu şehirleri helâk etmek üzere geldiler” dedi. Hanımı bir rivâyete göre yola çıkmadan önce, bir rivâyete göre de Lût aleyhisselâmla birlikte yola çıktıktan sonra, başına çamurdan pişirilmiş taş düşüp helâk oldu. Bâzı rivâyetlerde ise hiç yola çıkmayıp azgın ve sapık olan Sedûm ahâlisiyle helâk oldu denilmektedir.
Rivayet edildiğine göre, azâb için bildirilen saat gelince, Cebrâil aleyhisselâm bu şehirlerin altına kanadını yaydı. İsrâfil aleyhisselâm şehirlerin etrâfını topladı. Azrâil aleyhisselâm da rûhlarını almak için hazırlandı. Nihâyet sabah vakti olunca, Cebrâil aleyhisselâm; “Kâfirlerin sabah vakti ne kötüdür”, İsrâfil aleyhisselâm; “Mücrimlerin sabahı ne kötüdür”, Azrâil aleyhisselâm da; “Gâfillerin sabahı ne kötüdür” diye nidâ ettiler. Cebrâil aleyhisselâm, şehirlerin altını üstüne getirdi. O derece yükseldi ki, gök ehli olan melekler dediler ki: “Bu gazâba, uğrayanlar kimlerdir?” O meleklere; “Bunlar Lût'un (aleyhisselâm) kavmidir” denildi. Nihâyet Cebrâil aleyhisselâm, altını üstüne getirdiği şehirleri Allahü teâlânın emriyle yere bıraktı. O şehirlerin ahâlisi üzerine, kime isâbet edeceği belli olan, ateşte pişmiş taşlar yağdırıldı. O şehirler olduğu gibi yere batırıldı. O şehir ahâlisinden olup, azâbın geldiği sırada orada bulunmayanları, diğer memleketlere gidenleri de kendileri için işâretlenmiş taşlar, gidip buldu. Onları helâk etti. Hattâ o sırada Mekke'de Harem-i şerîfte bulunan bir kimsenin taşı, kırk gün başının üzerinde bekleyip, o mübârek yerden çıkınca helâk ettiği de rivâyet edilmiştir. Allahü teâlâ Kur’an-ı kerîmde onların şehirlerini “Mü'tefikât” olarak bildirdi. O bölge harâb olup, cenâb-ı Hakk'ın gadabının nişânesi olarak pis kokulu ve siyah bir su çıkıp göl oldu. O şehirler işlek yollar üzerinde hâlâ durmaktadır. Bunda insanlar için ibret vardır. Allahü teâlâ Zâriyât sûresi 37. âyetinde meâlen; “Can yakıcı azâbdan korkanlar için o beldede bir işâret bıraktık” buyurarak, bu durumu haber verdi.
Bugün Sedûm bölgesinin yerindeki göl, Lût gölü adıyla anılmaktadır. Bu, Filistin'in doğusunda, Şeria nehrinin döküldüğü göldür. Ölü Deniz de denir. Kudüs'ün 24 km. doğusundaki Ürdün vâdisinde bulunan gölün kuzeyden güneye uzunluğu 74 km. ve en fazla genişliği 16 km. dir. Deniz seviyesinden 369 m. daha aşağıda olan gölün, suyu kokuludur. Alan 930 km. olup, ortalama derinliği 300 metredir. En derin yeri ise 401 metredir. Bu durumu ile dünyâda, sathı deniz seviyesinden en düşük su topluluğu husûsiyetine sâhiptir. Başlıca su kaynağı, Ürdün (Şeria) nehridir. Lût gölü dünyânın en tuzlu göllerindendir. Suyunda balık cinsi canlılar mevcût değildir. Çevresindeki taşlar üst üste olup, dibinde ve yüzünde toplanan zift sebebiyle suyu siyahtır. Allahü teâlânın kudretinin, büyüklüğünün ve düşmanlarından intikâm almasının işâreti olarak, her devirde yaşayan insanlara büyük bir ibrettir. Allahü teâlânın, peygamberlerine inanmayan ve yalanlayanlardan, azgınlık yapıp şehvetlerine uyanlardan ve kendisine isyân edenlerden intikâm almasının bir delilidir. Târihte ismi en çok zikredilen bu göle, her millet değişik isim vermiştir. Bunlardan en meşhûr olan el-Bahr-ül-meyyit (ölü deniz) ismidir.
Bu kavmin kötülükleri,
feci bir şekilde helâk edilmelerinin sebepleri, âyet-i kerîmelerde, hadis-i
şeriflerde ve İslâm âlimlerinin kitaplarında beyân edilmiştir. Bu husûsta
buyrulanlardan bir kısmı şöyledir.
“Râmuz-ül-Ehâdîs”
de Hasen-ül-Basrî'den mürsel olarak rivâyet edilen hadîs-i
şerîfte Peygamber efendimiz
(sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: “On şey vardır ki,
Lût kavmi onları yapmış ve o yüzden helâk edilmiştir. Ümmetim ise onlara bir de
kendisi katar. Bunlar; livâta (erkek erkeğe münâsebet), fındık gibi topaç
taşlarını sapanla atmak, güvercinle (kumar) oynamak, def çalmak (kadınlar için
düğünlerde rûhsat vardır), içki içmek, (özürsüz) sakal kesmek, (emredilenden fazla) bıyık uzatmak,
ıslık çalmak, el çırpmak, ipek gömlek giymek (erkekler için), bir tane de
ümmetim ilave eder ki, o da kadın kadına münâsebette bulunmaktır.”
Bunlar, Lût'un (aleyhisselâm) dîninde yasak
idi.
Tirmizî'nin
ve Ahmed bin Hanbel'in (rahmetullahi aleyhim)
bildirdikleri hadîs-i şerîfte; Resûlullah efendimize (sallallahü aleyhi ve sellem), “Hâlâ erkeklere gidecek, yol kesecek (bazı
müfessirlere göre; erkeklere giderek neslin yolunu kesecek), toplantı yerlerinizde meşru olmayanı yapıp
duracak mısınız?” (Ankebût sûresi: 29)
meâlindeki âyet-i kerîmeden sorulunca; “Onlar yoldan geçenlere çelme takıp düşürür ve onlarla alay
ederlerdi. İşte yapa gelmekte oldukları fenâ şeyler budur” buyurdu.
Ümm-i Hânî'nin
(radıyallahü anhâ) rivâyet ettiği hadîs-i şerîfte, aynı âyet-i kerîmenin
tefsîriyle ilgili olarak; “Onlar, yollarda oturuyorlar, yoldan geçenlere (çakıl)
taşları
atıyorlar, onlarla alay ediyorlardı” buyruldu.
İbn-i
Mürdeveyh, Câbir bin Abdullah'tan (radıyallahü anh)
Resûlullahın (sallallahü aleyhi ve sellem) parmaklarla çakıl taşı atmaktan men
ettiği ve bu âyet-i kerîmenin (Ankebût sûresi: 29),
bu husûsu bildirdiğini beyân buyurduğunu rivâyet etti.
Bu âyet-i
kerîmenin tefsîri, Kâsım bin Muhammed
bin Ebî Bekr'e soruldu; “Onlar meclislerinde yelleniyorlardı. Birbirlerinin
yanında bu işi yapmaktan utanmıyorlardı” buyurdu.
“Hüsn-üt-tenebbüh”
kitabının yazarı Necmeddîn Gazzî (rahmetullahi aleyh),
âyet-i kerîmede geçen Münker'le ilgili olarak; “Kadınların meclislerde
bulunması, avret yerlerini açmaları, parmaklarını birbirine geçirerek
oturmaları, erkeklerin kadınlara, kadınların erkeğe benzemeye çalışması
olduğunu” söyledi.
“Sirâc-ül-Mülûk”
kitabının yazarı olan Tartûşî, Lût kavminin belli başlı husûsiyetlerini kısaca
şöyle bildirdi: “Onlar; puta tapıyorlar, yollara, meyve veren ağaçların altına,
akar suların içine veya kenarlarına büyük abdestlerini yapıyorlardı. İnsanlara
çakıl taşları atıyorlar, meclislerde oturdukları zaman açıktan sesli olarak
yellenmek sûretiyle kötülüğü izhâr ediyorlardı. Mecliste bulunanların
boyunlarına tokat atıyorlardı. Büyük abdestlerini yapacakları zaman, kimsenin
bulunmadığı bir yer aramaksızın, alenî olarak avret mahallerini açıp
gideriyorlardı.”
1- Putlara tapmak:
Sedûm ahâlisi, kendilerini ve bütün kâinatı yaratan, zâtında ve sıfatlarında
eşsiz ve benzersiz olan, Allahü teâlâya
îmân ve ibâdet etmeyi düşünmeyip, insanlara faydası olmayan taş parçalarına,
putlara taparlar, onlara ibâdet ederlerdi. Hattâ, Sedûm bin Hârik adındaki
kralları, putları için büyük ve süslü bir puthâne ile, putların üzerlerine
konulabileceği yaldızlı kürsîler yaptırmıştı. Lût aleyhisselâmın,
bir olan Allahü teâlâya îmân ve ibâdet
etmeye dâvet edip, Cehennem azâbı ile korkutmasına aldırış etmediler. Aksine
ona karşı çıktılar, hattâ onu Sedûm'dan çıkarmaya kalkıştılar.
2- Livâta (erkeğin
erkeğe yaklaşması): Lût kavminden önce hiç bir kavmin işlemediği bu
çirkin ve iğrenç fiil hakkında, Kur’an-ı kerîmin Enbiyâ 74. âyetinde; “Habis iştir” buyuruldu.
Livâta,
büyük günahların en büyüklerindendir. Allahü teâlâ,
Kur’an-ı kerîmin A’râf sûresi 80. âyetinde meâlen; “Sizden önce âlemlerden hiç birinin yapmadığı
hayâsızlığı (livata) mı yapıyorsunuz” buyurarak çirkin bir fiil
olduğunu bildirdi.
Helâk
oluşlarının sebebi de, Ankebût sûresi 34.
âyetinde meâlen; “Biz bu belde ahâlisi üzerine, fıskları sebebiyle gökten taş yağdıracağız.”
şeklinde haber verildi.
Hûd sûresi
82 ve 83. âyet-i kerîmelerinde meâlen; “Onlara azâb emrimiz gelince, o memleketin üstünü altına
getirdik ve üzerlerine arka arkaya ateşte pişirilmiş çamurdan taşlar yağdırdık.
Ki onlar, Rabbinin katında damgalanmışlardı. Bu taşlar, senin ümmetinin
zâlimlerinden de uzak değildir.” buyruldu. O taşlar birbirini tâkip
eden yağmur taneleri gibi olup, Cehennem’den çıkarılmış idi. Ayrıca, her taşın
üstünde kimin üzerine, düşeceği yazılı idi.
Ebû Dâvûd,
Tirmizî, İbn-i Mâce ve Beyhekî'nin, İbn-i Abbâs'dan (radıyallahü
anh) rivâyet ettikleri hadîs-i şerîfte;
“Lût kavminin
yaptığı çirkin işi yapanı görürseniz, fâili (yapanı) de mefûlü (yapılan) de öldürünüz”
buyuruldu.
Ahmed bin
Hanbel'in, İbn-i Abbâs'dan rivâyet ettiği hadîs-i
şerîfte, Resûlullah efendimiz
(sallallahü aleyhi ve sellem) üç kere şöyle
buyurdu: “Lût
kavmi'nin işini (livâta) yapan, mel’ûndur.”
“Gurer-ül Ahbâr”
kitabında, İmâm-ı Ahmed, Tirmizî, İbn-i Mâce ve Hâkim'in, Câbir bin
Abdullah'tan (radıyallahü anh) bildirdikleri hadîs-i şerîfte de; “Benden sonra ümmetim hakkında en korktuğum
şey, Lût kavminin yaptığını yapmalarıdır” buyruldu.
Ebû Dâvûd,
Tayâlisî, Taberânî ve Beyhekî'nin, Ebû Mûsâ el-Eş'ârî'den rivâyet ettikleri
hadis-i şerîfte; “Livâta yapan ile yapılanın ikisi de zinâ yapmış olur.”
buyruldu.
Hâtib'in,
Enes bin Mâlik'ten (radıyallahü anh) rivâyet
ettiği hadîs-i şerîfte ise; “Ümmetimden Lût
kavminin amelini (livata) yaptığı hâlde ölen kimseyi, Allahü teâlâ onlarla
(Lût kavmiyle birlikte) haşreder” buyruldu.
İbn-i
Ömer'in (radıyallahü anh) rivâyet ettiği hadîs-i şerîfte; “Lûtî olanlar (livata yapanlar), kıyâmet gününde,
maymun ve domuz sûretinde haşr olunacaklardır” buyuruldu.
“Hüsn-üt-tenebbüh”de
bildirilen İbn-i Ömer'in (radıyallahü anh)
rivâyet ettiği, hadîs-i şerîfte; “Erkek, erkek ile
livâta yaparken arş titrer, sallanır. Melekler de bu iğrenç işe muttalî olup, yâ
Rabbî emretsen de, yeryüzü o ikisini ta’zir etse, gökyüzü onların üzerine taş
yağdırsa derler. Allahü
teâlâ; Ben hâlimim, acele etmem. Benden bir şey
kaçmaz buyurur” buyruldu.
Arşın
titremesi iki mânâda açıklanabilir. Birinci mânâ; bu iğrenç işler, Allahü teâlânın gadabına sebep olan işlerdir. Allahü teâlânın gadablanmasından dolayı, melekler
yerlerinde duramaz olurlar. Meleklerin bu hareketleri sebebiyle arş sallanır.
İkinci mânâ; Allahü teâlâ arşda bu çirkin
işlerden rahatsız olacak şekilde idrâk yaratır. O da bu çirkin işlerden
rahatsız olup titrer.
Peygamber efendimiz
(sallallahü aleyhi ve sellem) bir hadîs-i şerîflerinde; “Receb'in ilk Cumâ gecesini ihyâ edene, Allahü teâlâ kabir azâbı yapmaz. Duâlarını kabûl eder. Yalnız yedi
kimseyi affetmez ve duâlarını kabûl etmez. Fâiz alan veya veren, müslümanları
aşağı gören, anasına-babasına eziyet eden, karşı gelen evlâd, müslüman olan ve
İslâmiyetin emirlerine uyan kocasını dinlemeyen kadın, şarkı ve çalgıcılığı
san’at edinenler, livâta ve zinâ edenler, beş vakit namazı kılmayanlar”
buyurdu.
Ebû
Tâlib-i Mekkî “Kût'ul-kulûb” adlı eserinde şöyle nakleder: “Üç şeyden dolayı, Allahü teâlâ gadaba gelip arş titrer. Haksız yere
adam öldürmek, erkeğin erkeğe ve kadının kadına gidip livâta yapmasıdır.”
Mücâhid (rahmetullahi aleyh) buyurdu ki: “Lûtî olan (livata
yapan) kimse, tevbe edip bu pis fiilden vazgeçmedikçe, gökte ve yerde olan
bütün sularla yıkansa, yine temizliği noksan olur.”
“Cevhere”
kitabında diyor ki: “Gerek hayz (âdet) hâlinde, gerekse temiz iken, erkeğin,
kadınına dübüründen yaklaşması haramdır. Büyük günahtır. Zevcesine böyle yapan
mel’ûndur. Cinsi sapıklık denilen oğlan kirletmek (homoseksüellik) daha büyük günahtır.
Buna livâta denir.”
Mâlik bin
Dinâr buyuruyor ki: “Geçmiş ümmetlerden hiç birinde erkeğin erkeğe yaklaştığı
işitilmedi. Ancak bu çirkin fiil, Lût kavmi arasında zuhûr etti. Onlara şeytan
gelip bu fiili öğretti. İnsan tabîatına aykırı olan bu çirkin fiili yaptıkları
için Allahü teâlânın gadabına uğradılar.
Bu husûsta Allahü teâlâ, Şuarâ sûresi 165
ve 166. âyetinde meâlen; “Siz kadınlarınızı bırakıp da şehvetle erkeklere mi
gidiyorsunuz? Muhakkak ki siz helâlden harama tecâvüz eden azgın bir kavimsiniz.”
buyurdu.
Halbuki
insan neslinin çoğalması için, erkeklere değil kadınlara yaklaşmak gerekir.
Nikâhla olan bu evlilikten nesebi sahih kız ve oğullar meydana gelir. Allahü teâlâ insana şehveti bunun için vermiştir.
Onun veriliş gâyesinden ve hikmetinden gâfil olarak hareket etmek, insanın cehâletinden
ve azgınlığındandır.
Her dinde
haram ve büyük günah olduğu bildirilen livâta, bugün sür’atle yayılan korkunç
aids hastalığına sebep olmaktadır. Livâta eden insanda it uru ve aids hastalığı
ortaya çıkmaktadır. 1985 yılında virüsü teşhis edilebilen bu hastalığın, domuz
eti yiyenlerde görüldüğü de tespit edilmiştir. Hâlâ hastalığın tedâvisi
yapılamadığı gibi belli bir ilacı da yoktur. Hastalık bilhassa livâta ve fuhşun
yaygın olduğu cemiyetleri tehdit etmekte, Amerika ve Avrupa'da korkunç şekilde
yayılmaktadır. Ayrıca insanlar arasında mânevî bir şâibe de bırakmaktadır.
3- Livâta ile
öldürmek: Bu en çirkin fiil de, Lût kavminin helâk olmasına sebep
olan fiillerdendir. Çok kötü bir iş ve en azgın bir zulümdür. Lût kavmi bir
kimseyi öldürmek istedikleri zaman, ona livâta yapılmasını emrederler. Bu
şekilde eziyet ettikten sonra öldürürlerdi.
4- Meclislerde
açıktan livata yapmak veya şehvet verici fuhuş sözler söylemek: Lût
kavmi yaptıkları çirkin fiilleri gizlemez ve alenî olarak yaparlardı. “Kitab-ül
Arais”de; “Lût kavminin erkekleri, yollarda birbirleriyle livata yaparlardı”
diye bildirilmektedir.
Ebû
Nu'aym; İmâm-ı Ahmed'den, Meymûn bin Mihrân tarîki ile şöyle nakletti: “Bir
kavim helâk olacağı zaman, onların meclislerinde münker, kötü ve mâsiyet işler
yapılır.”
5- Kötü işler ve livâta
yapmayanları ayıplamak: Lût kavmi, kötülüklerden ve fuhuş sözlerden
sakınmadıkları gibi, bu işlerden sakınanları ayıplarlardı. Lût aleyhisselâm onları Hakk'a dâvet edip çirkin işlerden
sakındırdığı zaman, kendi aralarında konuşup kararlaştırdılar ve Şuarâ sûresi
167. âyet-i kerîmede buyrulduğu gibi Lût'a (aleyhisselâm)
gelerek; “Ey
Lût! Bu sözlerden (bu dâvâdan) vaz geçmezsen, mutlakâ (memleketimizden) koğulacaksın”
dediler.
6- Lût kavminin kötü
ve çirkin işlerinden biri de, kadınlara arkalarından yaklaşmak idi. Beyhekî,
İbn-i Ebî Şeybe, İbn-i Münzir ve İbn-i Ebî Hâtem şöyle naklettiler: “Ali (radıyallahü anh) minberde bulunduğu sırada; “Bana;
bilmediklerinizi sorunuz” buyurdu. Orada bulunanlardan birisi; “Kadınlara
arkalarından yaklaşılır mı?” diye sordu. Hazret-i Ali; “Sizden önce âlemlerden hiçbirinin yapmadığı
çirkin işi mi (livata) yapıyorsunuz” (A’râf sûresi: 80) meâlindeki
âyeti duymadınız mı?” buyurdu. Allahü teâlâ
bu âyet-i kerîmede, kadınlara da arkalarından yaklaşmanın kötü bir iş olduğunu
ve Lût kavminin bu işi yaptığını beyân buyurdu. Arkadan yaklaşmanın, erkeğin
nikâhlı hanımına bile olsa, çirkin ve haram olduğunu bildirdi.
7- Yol kesmek:
Lût kavmi yol kesici idiler. Zulüm yaparlardı. Kendi memleketlerine dışarıdan
gelen yabancı kimselerin mallarını zorla alırlardı. Onları fuhuş yapmaya (livâtaya)
zorlarlardı. Allahü teâlâ bu husûsu Ankebût sûresi 29. âyetinde haber verdi.
Kâdı
Beydâvî hazretleri: “Yol kesiyorsunuz” meâlindeki âyet-i kerîmeyi,
yoldan geçenlere saldırarak, onların mallarını almak ve kadınlara yüz çevirip
erkeklere gitmekten dolayı, neslin yolunu kesmek mânâlarında tefsîr etmiştir.
8- Çakıl taşlarını
yoldan geçenlere veya mecliste bulunanlara atmak: Lût kavminin kötü
işlerinden birisi de çamurdan yapılmış ufak taşları, mecliste bulunanlara veya
yoldan geçenlere atmalarıdır. Onlar yol üstünde otururlar, yanlarında çakıl
taşı dolu bir çanak bulundururlar, yabancı birisi geçince ona taş atarlardı.
Kimin taşı isâbet ederse, onunla livâta yapmaya o kimsenin daha lâyık olduğunu
kabûl ederlerdi.
9- Koğuculuk (söz
taşımak):
Lût kavminin helâk olmasına sebep olan kötü işlerden birisi de söz taşımaktır.
Nitekim Lût aleyhisselâmın karısı Vâhile,
evlerine gelen misâfirleri kavmine haber verdiği için helâk olmuştur.
Beyhekî,
İbn-i Asâkir, Ebü'l-Kâsım İsfehânî; Dehhâk'dan (rahmetullahi
aleyh) şöyle rivâyet ettiler: “Tahrim sûresinin; “O iki kadın, kullarımızdan birer sâlih kulun (Nûh
ile Lût peygamberin) nikâhları altında idiler. Böyle iken kocalarına hâinlik
ettiler” meâlindeki 10. âyeti hakkında Resûlullah
efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem)
“Onların
hıyânetleri nemîme, koğuculuk idi” buyurdu.
10- Cimrilik:
Lût kavmi vâcib olan hakları yerine getirmekte cimri idiler. Yolculara
haklarını vermezlerdi. Sadakayı terk etmişlerdi.
11-Lût
kavminin azgınlıklarından biri de, kendilerini başkalarından üstün görüp,
insanlarla alay etmeleri idi. Hadîs-i kudsîde Allahü
teâlâ buyurdu ki: “Kibriya, üstünlük ve âzamet bana mahsustur. Bu ikisinde
bana ortak olanı Cehennem’e atarım, hiç acımam.” Hadîs-i şerîfte; “Kalbinde zerre kadar kibir (küfür) olan Cennet’e
girmeyecektir” buyuruldu. Diğer bir hadîs-i
şerîfte de; “Kıyâmet günü, dünyâdaki kibir sâhipleri, küçük karınca gibi
zelîl ve hakîr olarak kabirden çıkarılacaktır. Karınca gibi, fakat insan
şeklinde olacaklardır. Herkes bunları hakîr görecektir. Cehennem’in en derin ve
azâbı en şiddetli olan bolis çukuruna sokulacaklardır. Buraya girenler
kurtulmaktan me’yûs oldukları için, bolis denilmiştir. Ateş içinde gayb
olacaklardır. Su istediklerinde kendilerine Cehennem’dekilerin irinleri
verilecektir” buyuruldu.
Bir kimse
ile alay etmek, ona gülmek, sözünü ve işlerini gülünç şekilde anlatmak, o
kimsenin kırılmasına sebep olursa haramdır. Allahü
teâlâ meâlen; “Ey Îmân edenler! Bir kavim, diğer bir kavimle alay etmesin.
Olur ki (alay edilenler, Allah indinde) kendilerinden (yani alay
edenlerden)
daha hayırlıdır” (Hucurât sûresi: 11) buyurdu. Resûlullah efendimiz de (sallallahü aleyhi ve sellem) “Bir kimseyi, tevbe etmiş olduğu bir günahtan
dolayı gıybet eden kimse, o günaha müptelâ olmayınca ölmez”, bir
defâ da; “İnsan
benzerini yaptığı işe niçin güler?” buyurdu. Yine buyurdu ki: “Alay edene ve
insanlara gülene, kıyâmet günü Cennet’in kapısını açarlar ve ona, gel gir
derler. Yaklaşınca kapıyı kapatırlar. Dönünce yine bağırırlar, başka bir kapı
açarlar. Sıkıntılı ve üzgün olarak bu kapıya gider, yaklaşınca kapı kapanır. Bu
hâl o kadar devam eder ki, artık adama gel diye seslendikleri hâlde gidemez bir
hâl alır.”
Alaya alma
(istihzânın) haram olan şekli, onu küçümsemek ve ona eziyet vermek sûretiyle
yapılandır. Sözüne, acayip hareketlerine, yazısına, işine, kılık ve kıyafetine,
kusur ve noksanına gülmek gibi.
İbrâhim aleyhisselâmın, Nemrûd'un ateşinden kurtulmasından sonra, onunla beraber Şam'a gelen Lût aleyhisselâm; o zamana kadar hiç bir kavmin yapmadığı çirkin fiilleri, şeytanın vesvesesiyle işleyen azgın ve sapıtmış olan Sedûm bölgesi ahâlisine, peygamber olarak gönderildi. Kırk sene kadar süren peygamberliği müddetince, kavmine nasîhat edip bir olan Allahü teâlâya inanmalarını ve O'na ibâdet etmelerini, sapıklıklarından ve kötü işlerinden vazgeçmelerini istedi. Nâsîhat ile yola gelmeyen kavmini, Allahü teâlânın azâbıyla da korkuttu. Onlara, hidâyete ererler ve kurtulurlar ümidiyle mûcizeler de gösterdi. Bu mûcizelerin bâzıları şunlardır:
1- Bulutsuz havada yağmur yağdırması: Lût aleyhisselâm kavmini hak yola ve Allahü teâlâya îmân ve ibâdete dâvet etmek ve kötülüklerden sakındırmak için köylere giderdi. Bir bölgede ondan mûcize istediler ve; “Hakikaten peygamber isen bulutsuz havada yağmur yağdır” dediler. Bunun üzerine Lût aleyhisselâm duâ edip, Allahü teâlâdan bulutsuz havada yağmur yağdırmasını istedi. Allahü teâlâ, duâsının kabûl olduğunu ve eliyle havaya işâret etmesini vahy etti. Lût aleyhisselâm, aldığı emir üzerine eliyle semâya işâret eder etmez, yağmur yağmaya başladı. Fakat Hazret-i Lût'un peygamberliğine yine inanmadılar. Bulutsuz havada yağmur yağması mûcizesi, başta sevgili Peygamberimiz olmak üzere başka peygamberlerde de görülmüştür.
Aslında bulutlar insanlar için bir perdedir. Bulutları yaratan Allahü teâlâ, bulutsuz yağmur yağdırmaya da kâdirdir. Ancak, bulutları bir sebep olarak yaratmıştır. Hiç bir şeyi sebepsiz olarak yaratmamaktadır. Fakat, peygamberlerin, peygamberliklerini ispatlamaları için ve velî kulları için bâzı şeyleri sebepsiz olarak yaratmaktadır.
2- Ot bitmeyen dağda ot bitirmesi: Hazret-i Lût kavmini yaptıkları kötü işten (livâtadan) sakındırıyordu. Kavmi, onun bu sakındırmasına engel olmak, ondan intikâm almak istiyordu. Bunun için de, Lût aleyhisselâmın koyunlarının otlu yerde yayılmasına engel oluyorlardı. Beldelerinde otsuz bir dağ vardı. Hazret-i Lût'un koyunlarını o dağa sürmüşler, oradan çıkmamaları için gözcü koymuşlardı.
Lût aleyhisselâm, otsuz dağda ot bitirmesi için, cenâb-ı Hakk'a duâ etti. Allahü teâlâ peygamberinin duâsını kabûl buyurup, o zamana kadar hiç ot bitmeyen dağda yeşil otlar bitirdi. Lût aleyhisselâm yaşadığı müddetçe, o dağdan otlar eksik olmadı. Başka ilgi çekici bir taraf ise; Lût aleyhisselâmın koyunları, o otlardan yediği hâlde bir şey olmuyor, sapık ve azgın kavminin koyunları yediği zaman, ölüyordu.
3- Atılan taşların dokunmaması: Lût aleyhisselâmın kavmi onun dâvetini kabûl etmediği gibi, ona taş atarlardı. Bu taşların hiç birisi, Allahü teâlânın korumasıyla Hazret-i Lût'a değmezdi.
4- Taşların yumuşaması: Lût aleyhisselâm bir taş üzerinde yatsa, sünger gibi yumuşak olurdu.
Lût aleyhisselâmın kavmi, bir gün onu öldürmeye karar vermişti. Bu husûsu Allahü teâlâ ona vahy ile bildirip, bir dağa gitmesini emir buyurdu. Emr-i ilâhîye uyarak bir dağa gitti. Yolda çok yorulduğundan, bir yere yatıp uyumuştu. Kavminden yedi kişilik bir grup onun izini tâkip ederek buldular. Bir taş üzerinde uyuduğunu, üzerinde yatmış olduğu taşın sünger gibi yumuşak olduğunu, yattığı yerin çukurlaşmış olduğunu gördüler ve insâfa gelip îmân ettiler.
5- Uzak yerlerdeki işleri görüp haber vermesi: Uzak yerlerde olan hâdiseleri görüp haber vermek de, Lût aleyhisselâmın mûcizelerinden idi.
Bir gün Hazret-i Lût'a, kavminden olup, inanmayanlardan birisi geldi ve şöyle dedi: “Oğlum kayboldu, onun ayrılığına dayanamıyorum. Nerede olduğunu da bilmiyorum. Hakikaten peygamber isen, onun nerede olduğunu ve ne yaptığını bana haber ver.”
Bunun üzerine Hazret-i Lût, Allahü teâlâya duâ edip, o kimsenin istediği haberin bildirilmesini diledi. Allahü teâlâ Hazret-i Lût'un duâsını kabûl buyurdu. Lût aleyhisselâm ile o çocuk arasındaki çok uzak mesâfeyi açtı. Hazret-i Lût, o çocuğun nerede bulunduğunu, ne yaptığını ve çocuğun şeklini haber verdi. Hazret-i Lût'dan bu haberi alan kimse îmân etti.
6- Kumların ve çakıl taşlarının konuşması: Lût aleyhisselâm kavmini îmâna, ibâdete, dünyâ ve âhıret saâdetine dâvet ediyordu. Fakat kavmi onunla eğlenmekten ve alay etmekten hiç geri durmuyorlardı. Sonunda ufacık taşlar ve kumlar dile gelip, Lût aleyhisselâma şöyle dediler: “Kavminin îmân etmeyeceği sana göre kesin ise, Rabbine duâ et, onları yakmak için bizi ateş etsin, onları yakalım” dediler.
Lût aleyhisselâm da bu şekilde duâ edip, îmân etmeyenlerin hepsi ateşte pişirilmiş taşlarla helâk edildiler. Bu husûs Kur’an-ı kerîmde zikredilmektedir. Bu, Lût'un (aleyhisselâm) mûcizesidir.
Peygamberler;
insanlığın helâki ve felâketi için değil, onların dünyâ ve âhıret saâdetlerine
kavuşması için, Allahü teâlâ tarafından
yol gösterici olarak vazifelendirilmiş, üstün yaratılışlı kimselerdir. Onlar,
kavimlerinden gelen sıkıntılara katlanırlardı. Allahü
teâlânın emirlerini bildirirken; câhillerin, soysuzların hücûmlarına
uğrar, çok sıkıntı çekerlerdi. Nitekim, o büyüklerin en üstünü, seçilmişi, Allahü teâlânın sevgilisi olan Muhammed aleyhisselâm;
“Benim çektiğim
eziyet gibi hiçbir peygamber eziyet görmedi.” buyurdu.
Bu derece
sıkıntı çekmelerine rağmen, kavimlerine kötü duâ etmemişler, devamlı olarak
onların hidâyeti ve kurtuluşu için çalışmışlar ve duâ etmişlerdir.
Lût aleyhisselâm kavminin dünyâ ve âhırette huzûra
kavuşması için, onlara nasîhat etti. Allahü teâlânın
geleceğini vâd buyurduğu azâbla korkuttu. Fakat kavmi onun sözlerini kabûl
etmeyip, karşı çıkarak yalanladılar. Onunla alay edip; “Bizim işlediklerimiz,
herkesin yaptığı ve atalarımızdan kalma âdetlerdir” diyerek hakîkate
kulaklarını kapattılar.
Bütün
nasîhatlerine ve korkutmalarına rağmen yola gelmeyen kavmi hakkında, Lût aleyhisselâm; “Rabbim! Bozgunculara karşı bana yardım
et. Rabbim! Beni ve âilemi bunların elinden kurtar” diye duâ etti. Lût aleyhisselâmın bu duâsı peygamberlik vazifesinin son
noktasıydı.
“Mir’ât-ı
Kâinat” kitabında, Lût aleyhisselâmın hilyesi
şu şekilde yazılıdır: Orta boylu, siyah gözlü, iri yapılı, uzun bacaklı ve uzun
kollu idi.
Lût aleyhisselâm, Allahü teâlânın,
zamanındaki insanlar arasından seçerek gönderdiği peygamber olduğu için, bütün
güzel huylarla huylanmıştı. Güçlük ve sıkıntılara karşı sabırlı ve cömert idi.
Çiftçilik ve zirâatla uğraşırdı. Herkese iyilik yapmayı sever, insanları Hakk'a
ve doğru yola çağırırdı. Amcası İbrâhim aleyhisselâmın
getirdiği dînin emir ve yasaklarını insanlara anlatmakla meşgûl olur, onların
kurtuluşa ermeleri için çırpınır ve duâ ederdi.
Lût aleyhisselâma inanan kimseler çok az idi. Bâzı kaynaklarda ona inananların oniki kişi ile birlikte iki kızı olduğu, veya iki kızıyla birlikte on kişinin azaptan kurtuldukları belirtilmektedir. Zâriyât sûresi 35 ve 36. âyetlerinde meâlen; “Orada (Lût'un memleketinde bulunan) mü’minlerden kim varsa çıkardık, (ki kalan kâfirleri helâk edelim). Orada müslümanlardan bir hâne (Lût aleyhisselâm ile iki kızından) başkasını da bulmadık” buyrulmasından, bâzı âlimler; inananların sâdece Lût aleyhisselâmın âile fertleri olduğunun haber verildiğini anlamışlardır. Müfessirlerin ekserisi, inananların sâdece Lût aleyhisselâmın (hanımı hariç) hâne halkı olduğunu bildirmişlerdir. Hâne halkından murâdın ise, iki kızı veya onüç kişi olduğu rivâyet edilir.
Lût (aleyhisselâm) peygamber olarak vazifelendirildiği
zaman, kendine inanan Fevât isminde bir hanımı var idi. Bu hanımı,
peygamberliğinden yirmi sene geçtikten sonra vefât etmişti. Onun vefâtından
sonra Sedûm ahâlisinden Vâhile isminde bir hanım ile evlendi. Vâhile, münâfık
bir kadındı. O da kavminin îmânsızlıklarına ve ahlâksızlıklarına karşı sessiz
kalıyor, hattâ Lût aleyhisselâma karşı kavmini
destekliyordu. Evlerine; akşam vakti, kavmini helâk etmekle vazifeli melekler,
güzel yüzlü gençler sûretinde gelince, hemen kavmine gidip; onları haber vermek
sûretiyle, Lût aleyhisselâma hıyânet etmiş ve o
da kavmi gibi helâk olmuştu.
Lût aleyhisselâmın; büyüğü Rîsa ve küçüğü Zurta isimli
iki kızı var idi. İkisi de Lût aleyhisselâma
inanmışlardı. Lût kavminin helâk edilmesi esnâsında, babalarıyla birlikte Sedûm
şehrinden çıkıp, azâbdan kurtulmuşlardı. Babalarıyla birlikte, İbrâhim aleyhisselâmın yanına gitmişlerdi. İbrâhim aleyhisselâm onları, kavminden kendine inanan
kimselerle evlendirdi.
--------------------------------------------------------
1)
Tefsîr-i Mazharî
2) Tefsîr-i
Taberî
3)
Tefsîr-i Kebîr
4) Sahîh-i
Müslim muhtasarı
5) Sahîh-i
Müslim; Kitâb-ül-fedâil
6)
Tirmizî; cild-5, sh. 22
7)
Müsned-i Ahmed bin Hanbel; cild-6, sh. 341
8) Râmûz-ül-Ehâdîs;
cild-2, sh. 315, 316, 338, 341, 444, 446
9)
Câmi-us-Sagîr (Süyûtî); cild-1, sh. 60
10)
Mir’ât-ı kâinat; sh. 90
11)
Künh-ül-Ahbâr; cild-2, sh. 167
12) Arâis-ül-Mecâlis;
sh. 102, 107
13)
Ravdat-üs-Safâ; sh. 170
14)
Târih-ül-ümem vel-Mülûk (Taberî Târihi); cild-1, sh. 150
15) Lügât-i
târih ve Coğrafya; cild-2, sh. 144
16)
Bedv-üd-Dünyâ ve Kısas-ül-Enbiyâ (Ebû Abdullah
Muhammed
Kısâî); cild-1, vr. 182, 191
17) Tam İlmihal
Seâdet-i Ebediyye; sh. 136
18) İslâm
Ahlâkı; sh. 182, 201, 204, 226, 303, 510
19) İhyâu
Ulûmiddîn
20)
Hüsn-üt-Tenebbüh; 237
21)
El-Kâmil fit-târih; cild-1, sh. 111
22) Mucizat-ül-enbiyâ;
sh. 40, 101
23) Rehber
Ansiklopedisi; cild-11, sh. 114, 115
24) İslâm
Âlimleri Ansiklopedisi; cild-8, sh. 325
25) Bedâyi-üz-Zühûr;
sh. 104
26)
Ravdat-ül-Ebrâr; cild-1, sh. 31