Büyük hadîs
âlimlerinden. Adı Hasen bin Abdurrahmân'dır. Doğum târihi kesin olarak
bilinmemektedir. İlk defa 290 (m. 902) yılında İran'da hadîs, dinledi. Daha
küçük yaşta babası Abdurrahmân bin Hallâd'dan ilim öğrenmeye başladı. 360'lı (m.
970) yıllarda Ramehürmüz şehrinde vefât etti.
Ramehürmüzî;
Muhammed bin Abdullah el-Hadramî, Kâdı Ebû Hüseyn el-Vâdiî, Muhammed bin Hibbân
el-Mâzinî, Ubeyd bin Ganâm en-Nehaî, Hasen İbni Müsennâ, Muhammed bin Osman bin
Ebî Şeybe, Yûsuf bin Ya'kûb, Mûsâ bin Hârûn ve zamanında bulunan birçok âlimden
ilim öğrenip, hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.
Kendisinden
ise, Ebü'l-Hüseyn Muhammed bin Ahmed Saydâvî, Hasen bin Leys eş-Şirâzî, Hâfız
Ebû Bekr, Ahmed bin Mûsâ Merdeveyh, Ebû Abdullah bin İshâk en-Nihâvendî ve
birçok âlim ilim tahsil edip, hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.
Ramehürmüzî
hazretlerinin rivâyet ettiği hadîs-i şerîfte, Peygamber efendimiz (s.a.v.), Ebû
Eyyûb'e "Allahü teâlânın râzı olduğu bir ameli sana söyliyeyim mi?" diye
buyurdular. Ebû Eyyûb "Evet, yâ Resûlallah!" deyince, "İki kimsenin arası
bozulursa aralarını bulman, aralarında buğz ve düşmanlık olunca birbirlerini
sevindirmendir" buyurdu.
Ramehürmüzî
birçok eser yazmıştır. Bunlardan el-Muhaddis-ül-fâsıl beyn-er-râvi ve'l-vâî adlı
eseri usûl-i hadîs sahasında yazılmış ilk kitaptır. Doktor Muhammed Accâc
el-Hatîb tarafından Şam'da neşredilmiştir. Bu eserde Ramehürmüzî hazretlerinin
yazdığı hadîs-i şerîflerden ba'zıları şunlardır:
Hz. Ali
buyuruyor ki: Birgün Resûlullah efendimiz (s.a.v.) buyurdular ki, "Yâ Rabbî!
Halifelerime merhamet et!" Bunun üzerine Eshâb-ı kirâm, "Yâ Resûlallah
halifeleriniz kimlerdir?" diye suâl ettiler. Peygamber efendimiz (s.a.v.)
"Hadîslerimi ve sünnetimi rivâyet eden ve
onları insanlara öğretendir" buyurdular.
"Allahü
teâlâ, benden bir hadîs duyup da başkasına ulaştıran kimsenin yüzünü kıyâmet
günü aydınlatır. Nice fıkıh bilenler fakîh değildir. Nice fıkıh bilenler vardır
ki, öğrendiği kimseden daha fakîhdir,"
"Şu üç
kimseye karşı müslümanın kalbinde hıyânet ve aldatma bulunmaz: Allah için
ihlâsla amel edene, müslümanlara nasîhat edene ve müslümanların cemaatine tâbi
olanlara."
"Benden
duyduğunuzu insanlara bildiriniz. Söylemediğim birşeyi, söyledim şeklinde
rivâyet eden kimseye, Cehennemde bir ev yapılır ve oraya atılır."
"Ümmetimden
kim dîni hususunda kırk hadîs-i şerîf ezberlerse, kıyâmet günü Allahü teâlâ onu,
fakîhlerve âlimler zümresinde haşreder."
"Ümmetimden
kıyâmete kadar hak üzere bulunan olacaktır."
İmâm-ı A'meş
buyuruyor ki: "Hadîs öğrenen Ve bu sünneti ihya edenlerden daha efdal bir kavim
bilmiyorum."
Süfyân-ı Sevrî
buyurdu ki: "Niyetini güzel edip, hadîs öğrenen kimse için, daha üstün bir amel
bilmiyorum."
Ebü'l-Hayr
Bükrâvî diyor ki: Meclisime devam eden bir genç vefât etmişti. Onu rü'yâda
gördüm ve dedim ki, "Allahü teâlâ sana ne muamele etti?" Dedi ki, "Beni
bağışladı." Bunun üzerine ben, "Hangi sebeble Allahü teâlâ seni bağışladı?" diye
sordum. O genç, "Hadîs öğrenmem sebebiyle" dedi.
Ramehürmüzî
hazretlerinin yazmış olduğu diğer eserler şunlardır: Rabi-ül-müteyyemin fî
ahbâr-il-uşşâk, Kitâb-ül-emsâl, Kitâb-ün-nevâdir, Kitâbu Risâlet-üs-sefer,
Kitâb-ur-rûh, Edeb-ün-nâtik.
KAYNAKLAR
1) Mu'cem-ül-müellifîn cild-3, sh-235
2) El-A'lâm cild-2, sh-194
3) Tezkiret-ül-huffâz cild-3, sh-905
4) Keşf-üz-zünün sh-1122
5) Siyer-i a'lâm-in-nübelâ cild-16, sh-73
6) Şezerât-üz-zeheb cild-3, sh-30
7) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh-270
8) Fihrist sh-220
|