Hadîs ve fıkıh
âlimi. Künyesi Ebû Muhammed olup, asıl ismi, Abdullah bin Muhammed bin
Abdurrahmân bin Şireveyh bin Esed'dir. Karşî, Nişâbûrî ve Matlubî nisbet edilmiş
ve İbn-i Şireveyh diye meşhûr olmuştur. 305 (m. 917) yılında vefât etti.
İlim tahsil
etmek ve hadîs-i şerîf öğrenmek için çeşitli şehirlerdeki âlimleri ziyâret eden,
Abdullah bin Şireveyh, başta İshâk bin Râheveyh olmak üzere, Abdullah bin
Muâviye Cemhî, Amr bin Zerâre, Ebû Kureyb, Ahmed bin Meni' ve bunların
zamanlarında yaşayan âlimlerden ders alıp hadîs-i şerîf rivâyet etti. Hadîs
ilminde sika (güvenilir) olduğu bildirildi. Yüzbin hadîs-i şerîfi râvileriyle
birlikte ezberleyerek hâfız oldu. Allahü teâlânın dînine hizmet ve O'nun
rızâsını kazanabilmek için çok çalıştı. Çok ibâdet eder, ilim öğrenme ve
öğretmeye gayret ederdi.
Abdullah bin
Şireveyh'ten birçok âlim ilim tahsil etti. Kendisinden; Muhammed bin Ya'kûb
Ehram, İbn-i Şeyh Ahmed bin Muhammed Nişâbûrî, Ebû Hâmid Tûsî, Hâfız Ebû Ali
Nişâbûrî, Ebü'l-Kâsım Abdullah Nesâî, Hüseyn bin Ali ve Nişâbûrlu âlimlerden
birçoğu hadîs-i şerîf rivâyet etti. Talebeleri de; hocaları İbn-i Şireveyh gibi,
yalnız Allahü teâlânın rızâsını kazanmaya gayret ettiler, insanları, Cehennem
ateşinden kurtarmaya çalıştılar.
Birçok kıymetli
eser yazdı. Bunlardan "Mehâsın-üş-şerâic ve'l-islâm"ı meşhûrdur.
KAYNAKLAR
1) Mu'cem-ül-müellifîn cild-6, sh-125
2) Tezkiret-ül-huffâz cild-2, sh-705
3) Şezerât-üz-zeheb cild-2, sh-246
4) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh-443
5) Tabakât-ı Şâfiiyye cild-3, sh-43, 57, 276
|