Hadîs âlimlerinden. İsmi, Abdullah bin Urve bin Zübeyr el-Hirevî'dir. Künyesi,
Ebû Muhammed'dir. Bağdâd, Kûfe ve Basra âlimlerinden ilim tahsil etti. 311 (m.
923) senesinde vefât etti.
Hadîs ilminde hâfız olan (yüzbin hadîs-i şerîfi ezberleyen) bir âlimdir. O, Ebû
Sa'îd el-Eşec, Hasen bin Arefe, Muhammed bin Velîd el-Beser! ve bunlardan ders
alan Bağdâdlı, Kûfeli ve Basralı birçok â-limden ilim tahsil etti. Kendisinden
de, Muhammed bin Ahmed el-Ezher, Ebû Mensûr el-Lügavî, Muhammed bin Abdullah
es-Seyyâri, Ebû) Mensûr Muhammed bin Abdullah el-Hirevî ve daha pekçok âlim ilim
aldılar ve hadîs-i şerîf rivâyetinde bulundular.
Hadîs-i şerîf hâfızı olan Ebû Muhammed el-Hirevî, sika (güvenilir) ve
rivâyetlerinde sağlam âlimlerdendir. Onun "Kitâb-ül-akdiyye" adındaki eseri
meşhûrdur.
Abdullah-ı Hirevî, Mervân bin Hakem'in şöyle anlattığını bildiriyor: Mekke'de ve
Medine'de Hz. Osman ve Hz. Ali ile görüştüm. Hz. Osman, müt'a nikâhı ile
evlenmekten müslümanları menediyordu. Çünkü, İslâmiyetin başlangıcında, müt'a
(muvakkat) nikâhı ile evlenmek hakkında yasaklayıcı bir hüküm yoktu. Erkeğin,
kadın ile belli bir zaman evli kalmak üzere, aralarında anlaştıkları, ücret
karşılığındaki evliliğe Müt'a adı yeriliyordu. Önceleri, Arablar arasında yaygın
olan bu şekildeki bir evliliğe izin verilmişti.
İbn-i Mâce'nin rivâyet ettiği bir hadîs-i şerîfte de Peygamber efendimiz
(s.a.v.): "Ben muvakkat (müt'a) nikâh
için size izin vermiştim. Haberiniz olsun! Allahü teâlâ onu kıyâmete kadar yasak
etti"
buyurdu. Hz. Ali şöyle bildiriyor: Hayber'in fethi
gününde Peygamberimiz tarafından görevlendirilen bir münâdî (tellâl) şöyle
bağırıyordu: "Dikkat edin! Allahü teâlâ ve O'nun Resûlü, sizi muvakkat (geçici)
nikâh ile evlenmekten men ediyorlar."
KAYNAKLAR
1)
Mu'cem-ül-müellifîn cild-6, sh-82
2)
Şezerât-üz-zeheb cild-2, sh-262
3)
Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh-443
4)
Tezkiret-ül-huffâz cild-3, sh-786
|