|
Hadîs ve Mâlikî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi, Ebû Abdullah olup, adı Muhammed
bin Abdüsselâm Sehnûn bin Sa'îd bin Habîb et-Tanûhî'dir. Aslen Kayravânlı olup,
202 (m. 817 yılında doğmuştur. Muhammed bin Sehnûn, başta babası olmak üzere,
birçok âlimden ders almıştır. 256 (m. 870) yılında Sâhü'de vefât etmiştir. Kabri
Kayravân'dadır.
Muhammed bin Sehnûn, büyük fıkıh âlimi olan babasından fıkıh öğrenmiştir. Ayrıca
İbn-i Ebî Has-sân'dan, Mûsâ bin Muâviye, Abdulazîz bin Yahyâ el-Medînî ve diğer
ba'zı âlimlerden hadîs-i şerîf dinlemiştir. Bilâhare Medine'de Ebû Mus'ab ez-Zührî
ve İbn-i Kâsib'le karşılaşmış ve her ikisinden de istifâde etmiştir.
Muhammed bin Sehnûn, kendisi gibi âlim olan babası vefât edince, onun meclisinde
ders vermeye başladı. O, insanlar için hüccetti. Asrında ilim bakımından ondan
daha mütehassısı yoktu. Nitekim Îsâ bin Sehnûh'a, ilimde kimi daha hayırlı
gördüğü sorulduğunda, Muhammed bin Sehnûn'u bildirmiştir. Ayrıca İbn-i Hâris "O,
mütekaddimînin (ilk gelen âlimlerin) hâfızlarından ve münâzaracı âlimlerdendi.
Çoğu te'lif olan kitapları vardır. (200 kadar olduğu söylenir.)" İsmâil bin Kâdı
İshâk, "O, imâmın oğlu imâmdır. Cihâda dâir 20 cüz kitap te'lif eden, sadece
Muhammed bin Sehnûn vardır ve Iraklılara karşı bununla iftihâr ediyoruz"
demektedir.
Resûlullah (s.a.v.) sünnetine önem veren
Muhammed bin Sehnûn, Allah ve Resûlünün emirlerini hatırlayınca ağlardı.
Çok sayıda ve değerli eserleri kaleme alan Muhammed bin Sehnûn'un büyük bir âlim
olduğunu, bundan anlamak mümkündür. Zîrâ o, Câmî (fen ilimlerini topladığı
meşhûr büyük kitap), fıkıhla ilgili 60'a yakın kitap, Kitâb-üs-siyer, Kitâb fi'l-muallimîn,
Risâle fi's-sünnet, Kitâb-üt-tahrîm, Münazara âdâbı hakkında bir kitap (2 cüz),
Kitâbu tefsîr-il-Muvattâ (4 cüz), Kitâb-ül-huccet ale'l-Kaderiyye, Kitâb-ül-huccet
ale'n-Nasara, Kitâb-ül-imâme, Kitâb-ür-red ale'l-bekriyye, Kitâb-ul-vera', Kitâb-ül-îmân,
Kitâb-ür-red âlâ ehl-iş-şirk, Kitâb-ür-red âlâ ehl-il-bid'at (3 kitap), Kitâb-ür-red
ale'ş-Şâfiî, Kitâb-ür-red âlâ ehl-il-Irak (cevaplardan ibaret 5 kitap), Kitâb-ut-târih
(6 cüz) adlı eserlerin sahibidir, İbn-i Sehnûn'un 20 cüz siyer hakkında, 25 cüz
emsal hakkında, 20 cüz kaza âdabı hakkında, 5 cüz ferâizle ilgili, 4 cüz ikrar
hakkında, 4 cüz târihle ilgili ve diğerleri de muhtelif ilimler hakkında olmak
üzere 100 eserin olduğu da söylenir.
Vefâtından sonra rü'yâda görülen ve kendisine ne hâlde olduğu sorulan Muhammed
bin Sehnûn, Allahü teâlânın âhırette kendisine 50 hûri verdiğini söylemiştir.
KAYNAKLAR
1) Ed-Dibâc-ül-müzehheb, sh-234
2)
Tezkiret-ül-huffâz,
cild-2, sh-565
3)
Şezerât-üz-zeheb,
cild-2, sh-150
4)
El-A'lâm, cild-6, sh-204
5)
Mu'cem-ül-müellifîn,
cild-10, sh-169
|
