|
Hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Gâlib ed-Dabî et-Temmâr'dır. Basralı
olduğu için Basrî de, denir. Künyesi Ebû Ca'fer olup, Temmâr lakâbıyla meşhûr
olmuştur. 193 (m. 808) yılında Basra'da doğdu. Sonra Bağdâd'a gidip yerleşti.
Orada ilim öğrendi. Çok âlimle görüşüp ilim aldı. 283 (m. 896) senesinde Ramazan
ayının sonlarına doğru Bağdâd'da vefât etti.
Büyük hadîs âlimlerinden olan Muhammed bin Gâlib; Affân bin Müslim, Abdullah bin
Mesleme el-Ka'nebî, Müslim bin İbrâhîm, Ebû Huzeyfe en-Nehdî, Ebû Seleme et-Tebûzekî,
Ebû Ma'mer Abdüs-samed bin Nu'mân, Kubeysa bin Ukbe, Ebû Nuaym el-Fadl bin
Dukayn, Ebû Gussân en-Nehdî ve Basralı, Kûfeli ve Bağdâdlı daha birçok
âlimlerden ilim öğrenip hadîs-i şerîf rivâyet etti. Kendisinden. de, Mûsâ bin
Hârûn, Muhammed bin Muhammed el-Bâgandî, Yahyâ bin Muhammed bin Sa'îd. Ebû Amr
bin Semmâk, Ahmed bin Selmân en-Neccâd, Ebû Sehl bin Ziyâd, Ebû Bekir eş-Şâfîî
ve daha başka âlimler hadîs-i şerîf işitip rivâyet ettiler.
Muhammed bin Gâlib hâfızası kuvvetli, sika (güvenilir), sadûk (rivâyetleri
sağlam), hitâbeti kuvvetli, meşhûr hadîs âlimlerindendir.
Hamza bin Yûsuf es-Sehmî şöyle anlatıyor: Dâre Kutnî'ye, Muhammed bin Gâlib et-Temmâr'ın
nasıl birisi olduğu soruldu. O da: "Sika ve rivâyet ettiği hadîs-i şerîfler
üzerinde iyi düşünen âlimlerdendir" dedi.
Ebû Hasen, Dâre Kutnî'de şöyle bildiriyor:
"O, hatib birisiydi. Onun lisânından çok kimse çekinir, onun karşısında çok
kimseler konuşmaya cesaret edemezlerdi."
Onun rivâyet ettiği hadîs-i şerîflerden ba'zıları şunlardır:
"Allahü teâlâya isyan olacak bir şeyde,
yarattıklarına itâat edilmez."
"Hûd sûresi ve benzerleri beni ihtiyarlattı."
"Bir cenâze namazında üç saf cemâat bulunur da,
meyyite duâ ederek şefâatte bulunurlarsa, Allahü teâlâ onların şefâatini kabul
eder."
KAYNAKLAR
1)
Mu'cem-ül-müellifîn
cild-11, sh-110
2)
Tezkiret-ül-huffâz
cild-2, sh-615
3)
Şezerât-üz-zeheb
cild-2, sh-186
4)
Târih-i Bağdâd cild-3, sh-143
|
