|
Evliyânın büyüklerinden. Hadîs ilminde de âlim olup, doğum târihi
bilinmemektedir. 263 (m. 876) senesinde vefât etti. Bağdâd'da doğup büyümüş ve
ilim tahsilini orada yapmıştır. Evliyânın meşhûrlarından Cüneyd-i Bağdâdî'nin,
akrabası olup, sohbetinde bulunmuştur. Zamanındaki meşhûr velîlerden Sırrî-yi
Sekatî'nin, Hâris Muhâsibî'nin, Bişr-i Hafî'nin ve Ebü'l-Feth el-Hammâl'ın
sohbetlerinde bulunmuştur. Böylece tasavvufta yetişmiştir. Hadîs ilminde; Ebû
Nadr Hâşim bin Kâsım'dan ders almış ve ondan işiterek bir miktar hadîs-i şerîf
rivâyet etmiştir. Kendisinden ise Abdullah bin Muhammed el-Begâvî ve diğer ba'zı
âlimler hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.
Muhammed bin Ebî Verd'in kendisi gibi meşhûr ve velî bir zât olan bir de kardeşi
vardır. İsmi Ahmed olup, ikisinin ismi ve hâlleri çok kerre birlikte
zikredilmiştir. Kardeşi Ahmed, yaş itibariyle kendisinden küçük olup, önce vefât
etmiştir.
İlmi ile amel eden, fazîletli ve kıymetli bir zât olan Muhammed bin Ebî Verd'in
sözlerinden bir kısmı şöyledir:
"Gaflet iki kısımdır. Biri rahmetten gaflet. Diğeri, gelecek olan azâbdan,
cezadan gaflet. Rahmetten gaflet, yükselmeyi engeller. Cezadan gaflet ibâdetten
alıkor. Gafletten kurtulan yükselir."
Evliyâ kimdir? denilince; "Allahü teâlânın dostlarına dost, düşmanlarına düşman
olan kimsedir" buyurmuştur.
"Dünyâya düşkün olan ve ona hırsla bağlananı kimse sevmez."
"Bir kimse dünyâya düşkün olmazsa, insanlar onu sever. Kalbinden dünyâ sevgisini
çıkaran kimseyi ise melekler sever."
"İnsanları şu iki husus felâkete sürükler. Biri, farzları bırakıp, nafilelerle
uğraşmak ve böylece farzları kaçırmak, ikincisi, kalbin gaflete dalıp, a'zâların
yaptığı işin farkında olmaması."
KAYNAKLAR
1)
Hilyet-ül-evliyâ
cild-10, sh-315
2)
Tabakât-üs-sûfiyye
sh-249
3)
Tabakât-ül-kübrâ
cild-1, sh-98
4)
Târîh-i Bağdâd cild-3, sh-201
|
