Hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Ebân biri Vezî el-Belhî'dir. Künyesi, "Ebû
Bekir" olup, lakabı "Hamdeveyh"dir. Hadîs hâfızlarından Vekî' bin Cerrâh'ın
kâtipliğini yapmıştır. 244 (m. 808) senesinin Muharrem ayında Belh şehrinde
vefât etti.
Hadîs âlimlerinin büyüklerinden olan Muhammed bin Ebân; Süfyân bin Uyeyne, Ebû
Hâlid el-Ahmer, Abdullah bin Vehb, Ebû Bekir bin lyâş, İbn-i Uleyye ve aynı
asırda yaşayan diğer âlimlerden ilim alıp, hadîs-i şerîf rivâyet etti.
Kendisinden de, İbn-i Huzeym, Ebû Abbâs es-Sirâc, Muhammed bin Abdullah bin
Yûsuf ed-Devrî ve başka âlimler ilim almış ve hadîs-i şerîf rivâyetinde
bulunmuşlardır.
O, ilmi çok, hâfızası sağlam, çeşitli ilimlerde kitap yazan meşhûr hadîs
imâmlarındandır. İctihad derecesine yükselmiş bir âlimdir. 300 000'den fazla
hadîs-i şerîfi râvileri ile birlikte ezberlemiştir.
Ebû Hatim, İmâm-ı Nesâî ve İbn-i Hibbân, "O
sika (güvenilir), sadûk (sağlam) ve çok ilim sahibi o-lup, kitap yazan güvenilir
âlimlerdendir" diye bildirdiler.
Rivâyet ettiği hadîs-i şerîflerde Peygamberimiz (s.a.v.), "On kerre Sübhânallah,
on kerre Elhamdülillah, on kerre Allahü ekber, de! Sonra ihtiyâcın olan şeyi
iste!"
"Az veya çok olarak şarap içen kimseye, Allahü
teâlâ kıyâmet günü Cehennemin kaynar suyundan içirir"
buyurdular.
KAYNAKLAR
1)
Mu'cem-ül-müellifîn,
cild-8, sh-190
2)
Tezkiret-ül-huffâz
cild-2, sh-498
3)
El-A'lâm cild-5, sh-292
4)
Mîzân-ül-i'tidâl cild-3, sh-454
|