Geri

   

 

 

İleri

 

4. İnsanın Gıybeti Kendi Nefsinden Kaldırması

Bil ki, bu bölümün kitabda ve sünnette delilleri çoktur. Fakat ben bunların bir kısmına işaret etmekle yetineceğim. Başarıya ulaşan bunlarla kendini gıybet etmekten engeller. Başarıya ulaşmayanda ciltler dolusu kitablarla gıybetten sakınmaz.

Bunun esası, gıybetin haram olduğuna dair anlattığımız delilleri kendi nefsine arzetmesidir. Sonra Allahü teâlâ'nın şu âyetlerini düşünmektir:

"(İnsan) ne söz söylerse, muhakkak onun yanında bir gözcü (melek) vardır.”[31]

"Ettiğiniz dedikoduyu günahı az sanıyorsunuz. Halbuki o Allah katında büyük günahtır."[32]

Sahîh olarak anlattığımız hadislerden biri de:

"İnsan Allahü teâlâ'nın razı olmadığı bir söz konuşur da buna bir değer vermez. O söz sebebiyle cehenneme yuvarlanır."[33]

Dili korumak ve gıybet etmek bölümlerinde daha önce bu manada hadisler anlattık. Bu sakınma çarelerine, Allah benimledir, Allah şahidimdir, Allah beni görendir sözleri eklenebilir.

Hasan Basrî'den (Allah ona rahmet etsin) rivâyet edilmiştir; Bir adam ona şöyle dedi; Sen beni gıybet ediyorsun. Cevab verdi: Benim nazarımda seni sevablarıma ortak yapacak kadar senin kıymetin yükselmemiştir.

İbn'l-Mübarek'den (Allah ona rahmet etsin) şöyle dediğini rivâyet ettik: Ben bir kimseyi gıybet edecek olsam, ana-babamı gıybet ederdim; çünkü onlar benim sevablarıma ortak olmaya daha lâyıktır. Dediler ki, o ağır adamdır. Bunun üzerine İbrahim: Ben, insanların gıybet edildiği bir yerde bulunmakla bu günahı kendim yapmış oldum, dedi. Sonra meclistan çıktı ve (nefsini terbiye için) üç gün yemek yemedi. Bu manada okudukları şiirden biridir:

Koru kulağını, dinlemekten çirkini;

Koruduğun gibi çirkinden dilini.

Dinleyince sen çirkin söz söyleyeni. Ortak olursun söyleyene, aç gözünü!..