11. Teşehhüdden Sonra Peygamber sallallahü
aleyhi ve sellem'e Salât Getirmek
Peygamber
sallallahü aleyhi ve sellem'e son
teşehhüdden sonra "SALÂT" getirmek (ona rahmet Duâsında bulunmak),
Şâfi’î mezhebinde vâcibdir;
eğer bu teşehhüdde okunmazsa, namaz sahîh olmaz. Fakat sahîh ve
meşhur mezhebe göre, Peygamber
sallallahü aleyhi ve sellem'in âl-i
(ailesi) üzerine Salât getirmek vâcib değildir; müstehabdir. Bazı
imâmlarımız da demişlerdir ki, bu da vâcibdir.
En faziletli "Salât” duâsı şöyle demektir:
(Allah'ım! Ümmî olan kulun ve Peygamberin,
Resûlün Muhammed'e rahmet et. Hazreti İbrahim'e ve ftl'ine rahmet
ettiğin gibi, Muhammed'in de âl'ine, zevcelerine ve zürriyyetine
rahmet et. Ümmî Peygamberin
Muhammed'e, Muhammedin âl'ine, zevcelerine, zürriyyetine, bütün
alemlerde İbrahim'e ve İbrahim'in âline bereket verdiğin gibi
bereket ver. Muhakkak ki Sen, hamd edilmeye lâyıksın, şeref ve
kerem sahibisin.)"
Bu şekildeki "Salât", Buhârî ve
Müslim'in Sahîh'lerinde, Kâ'b
b. Ücre'den, Ücre de Resûlüllah
sallallahü aleyhi ve sellem'den
rivâyet etmek suretiyle bize intikal etmiştir; ancak bu rivâyetin
bir kısmı, sahîh olarak Kâ'b hazretlerinden başkasından değişik
lâfızlarla rivâyet edilmiştir. Buna dair geniş bilgi, "Peygamber
sallallahü aleyhi ve sellem'e
"Salât" getirmek bölümünde verilecektir; yüce Allah dilerse... En
iyisini Allah bilir.
Getirilmesi vâcib olan salât:
Allahümme salli ale'n-nebiyyi"
sözüdür. İnsan dilerse:
"sallallâhu alâ Muhammedin" der. İsterse:
"sallallâhu alâ resûlihi" veya sallallâhu ale'n-nebiyyi der.
Bizde şu görüşler vardır:
Birincisi,
Allahümme salli alâ Muhammedin" sözünden başkası caiz olmaz.
İkincisi,
"Ve sallallâhu alâ ahmede" söylemek caiz olur.
Üçüncüsü, "sallallâhu aleyh" de
söylenebilir. En doğrusunu Allah bilir.
Birinci oturuşta (teşehhüdde),
Peygamber sallallahu aleyhi ve
sellem'e Salât getirmek ittifakla vâcib değildir, (Hanefî
mezhebinde mekruhtur ve okunursa, kıyam tehir edildiğinden sehiv
secdesi gerekir. Hanefî
mezhebinde, bilindiği gibi teşehhüd lâfızları da başka rivâyete
binaen değişiktir).
Şâfi’î mezhebinde, birinci
oturuşta teşehhüdden sonra
Peygambere Salât getirmek, müstehab olup olmayacağı
üzerinde iki görüş vardır. Sahîh
olan birinci görüşe göre,
Peygambere Salât getirmek müstehab olur; fakat âl'ine
müstehab olmaz. İkinci
görüşe göre, Peygamberin
âl'ine de Salât getirmek müstehab olur. Bize göre birinci
teşehhüdde duâ okumak müstehab olmaz; mekruh olur,
âlimlerimiz demiştir. Çünkü
birinci oturuşta hafiflik esastır; ikinci
oturuş böyle değildir, uzatılması gereklidir. En doğrusunu Allah
bilir. |
١١- باب الصلاة على النبيّ صلى اللّه عليه وسلم بعد التشهّد
اعلم أن الصلاة على النبيّ
صلى اللّه عليه وسلم واجبة عند
الشافعي رحمه اللّه بعد التشهّد
الأخير، فلو تركها فيه لم تصحّ صلاته، ولا تجب الصلاة على آل
النبيّ
صلى اللّه عليه وسلم فيه على المذهب
الصحيح المشهور، لكن تستحبُّ. وقال بعض
أصحابنا: تجب. والأفضل أن يقول:
اللّهمَّ صَلِّ على مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ
النَّبِيّ الأُمِّي وَعَلى
آلِ مُحَمَّدٍ وَأزْوَاجِهِ وَذُرِّيَّتِه، كما صَلَّيْتَ على
إِبْرَاهِيمَ وَعلى آلِ إِبْرَاهِيمَ، وَبارِكْ على مُحَمَّدٍ
النَّبِيّ الأُمِّيّ وَعَلى
آلِ مُحَمَّدٍ وَأزْوَاجِهِ وَذُرّيَّتِهِ، كما بارَكْتَ على
إِبْرَاهِيمَ وَعَلى آلِ إِبْرَاهِيمَ فِي العَالَمِينَ إِنَّكَ
حَمِيدٌ مَجِيدٌ".
وروينا هذه الكيفية في صحيح البخاري
ومسلم (٢٨) ، عن كعب بن
عُجْرَة عن رسول اللّه
صلى اللّه عليه وسلم إلا بعضها، فهو
صحيح من رواية غير كعب. وسيأتي تفصيله في كتاب الصلاة على محمد
صلَّى اللّه عليه وآله وسلم إن شاء اللّه تعالى واللّه أعلم.
والواجب منه:
اللّهمّ صلِّ على النبي،
وإن شاء قال: صلى اللّه على محمد، وإن شاء قال: صلى اللّه على
رسوله، أو صلى اللّه على
النبي. ولنا وجه أنه لا
يجوز إلا قوله: اللّهم صلِّ على محمد. ولنا وجه أنه يجوز أن
يقول: وصلى اللّه على أحمد. ووجه أنه يقول: صلَّى اللّه عليه،
واللّه أعلم.
وأما التشهدُ الأول فلا تجب فيه
الصلاة على النبي
صلى اللّه عليه وسلم بلا خلاف، وهل
تستحبّ؟ فيه قولان: أصحُّهما تستحبُّ، ولا تستحبُّ الصلاة على
الآل على الصحيح،
وقيل
تستحبُّ، ولا يُستحبّ الدعاء في التشهّد
الأول عندنا، بل قال أصحابنا
يُكره لأنه مبني على التخفيف، بخلاف التشهد الأخير، واللّه أعلم |