7 Selem Ölçülen tartılan, büyüklük bakımından aralarında pek fark olmayan ve tane ile satılan —ceviz ve yumurta gibi- ve metre ile satılan nesnelerde de selem (selef) caizdir. Sayı ile hayvanlarda, azalarında ve derilerde, yük ile odunlarda ve bag ile yoncada selem caiz değildir. Kendisi için selem parası verilen nesne, selem edilen çağdan teslim zamanına kadar dayananlardan olmadıkça selem caiz olamaz. Selem ancak gelecek zamanı bağlanırsa sahih olabilir. Ancak muayyen bir zamana kadar olursa caiz olur. Belli bir kişinin ölçeği ve metresiyle, belli bir köyün taamından ve belli bir ağacın hurmasından selem caiz olamaz. İmamı Ebû Hanife (rahmetüllahi aleyh) nezdinde selem âkid yapılırken ancak söylenen yedi şartla sahih olabilir: 1 -Malûm cins 2 -Belli nev'i 3 - Belli sıfat (iyisi, ortası gibi) 4 - Malûm miktar 5 -Malûm bir müddet 6 -Sermaye miktarının bilinmesinle âkîd ilgili ise (ölçülen, tartüan ve sayılanlar gibi) bilinmesi 7-Eğer malın teslimi için ücret lazımsa malın teslim edileceği yerin isîmlendirilmesi. Ebû Yusuf ve Muhammed (rahmetüllahi aleyhima) dediler ki; “Sermaye muayyense teslim edilecek yerin isimlendirilmesine ihtiyaç yoktur. Ancak akdin olduğu yerde teslim eder. Selem parasını alan şahıs, parayı almazdan evvel ayrılırsa selem sahih olmaz. Ne sermayede ve ne de selem edilmiş malda alınmazdan evvel tasarruf etmek caiz olamaz. Selef edilmiş malda, başkasını ortak yapmak veva devretmek caiz değildir. Elbiselerde uzunluğu, genişliği, ince veya kalınlığı söylendiği zaman selem (selef) caiz olur. Mücevher ve boncuklarda selem caiz değildir. Muayyen bir kalıp şart ettiği zaman kerpiç ve kiremitlerde yapılan selemde beis yoktur.” Sıfatı mazbut ve miktarı bilinen her şeyde selem caiz olur. Sıfatı mazbut olmayan ve miktarı bilinmeyen nesnelerde selef caiz değildir. Köpek, pars ve diğer yırtıcı hayvanların satışı caizdir. İçki ve domuzun satışı caiz değildir. İpek böceğinin ancak ipeğiyle beraber, arının ancak kovanıyla beraber satışları caiz olur. Zımmiler, alış verişlerinde müsîümanlar gibidirler. Ancak içki ve domuzda ayrılırlar. Zira onların içki satışı Müslümanların şıra satışı; domuzu satmaları ise, müslümanın koyun satması gibidir. |