Geri

   

 

 

İleri

 

4 Şey, Cisim, Cevher, Araz ve Had

Biz, organlar ve harflerle konuşuruz. O ise, uzuvsuz ve harfsiz konuşur. Harfler mahlûktur (yaratılmıştır), fakat Allah’ın kelâmı, mahlûk değildir.

ونحن نتكلم بالآلات والحروف، واللّه تعالى يتكلم بلا آلة ولا حروف، والحروف مخلوقة وكلام اللّه تعالى غير مخلوق.

Yüce Allah, şey (varlık) dir, fakat diğer şeyler gibi değildir. Onun varlığı, cisim, cevher, araz, had, zıd, eş ve ortaktan uzaktır. Onun Kur’ân’da zikrettiği gibi yed (el)i, vech (yüz)i ve nefsi vardır. Allah’ın Kur’ân’da zikrettiği el, yüz ve nefs gibi şeyler, keyfiyetsiz (sağ, sol, ön, arka, alt, üst, zaman ve madde gibi fizikî şartlar ve şekiller dışında) sıfatlardır.

وهو شيء لا كالأشياء، ومعنى الشيء إثباته بلا جسم ولا جوهر ولا عرض، ولا حد له ولا ضد له ولا ند له ولا مثل له. وله يد ووجه ونفس كما ذكره اللّه تعالى في والقرآن، فما ذكر اللّه تعالى في القرآن من ذكر الوجه واليد والنفس فهو له صفات بلا كيف. 

Onun eli kudreti veya nimetidir denilemez. Zira bu takdirde, sıfat iptal edilmiş/yok sayılmış olur. Bu, Kaderiyye ve Mutezile’nin görüşüdür. Onun elinin, keyfiyetsiz sıfat olması gibi, gazabı ve rızası da keyfiyetsiz sıfatlarındandır.

ولا يقال أن يده قدرته أو نعمته، لأن فيه إبطال الصفة، وهو قول أهل القدر والاعتزال، ولكن يده صفته بلا كيف، وغضبه ورضاه صفتان من صفاته تعالى بلا كيف.