BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

47- Çocuğu Ölüp de Bundan Sevab Bekleyenin Fazileti Bâbı

6865- Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti.

(Dedi ki): Malik'e İbn Şihab'dan dinlediğim. Onun da Saîd b. Müseyyeb'derr, onun da Ebû Hüreyre'den, onun da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen rivâyet ettiği şu hadîsi okudum: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Müslümanlardan bîrinin üç çocuğu ölsün de, kendisine (cehennem) ateş (İ) dokunsun olamaz. Yalnız yemini bozmayacak kadarı müstesna!» buyurmuşlar.

6866- Bize Ebû Bekr b. Ebi Şeybe ile Amru'n-Nâkid ve Züheyr b. Harb rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Süfyân b. Uyeyne rivâyet etti. H.

Bize Abd b. Hunıeyd ile İbn Râfi' dahi Abdürrezzâk'dan rivâyet ettiler.

(Dedi ki): Bize Ma'mer haber verdi. Her iki râvi Zührî'den Mâlik'in isnadı ile onun hadîsi mânâsında rivâyette bulunmuşlardır. Şu kadar var ki, Süfyân’ın hadîsinde:

«Cehenneme girsin olamaz. Yalnız yemini bozmayacak kadarı müstesna!» ibaresi vardır.

6867- Bize Kuteybe b. Saîd rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdü'l-Aziz (yani İbn Muhammed) Süheyl'den, o da babasından, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ensardan bazı kadınlara:

«Sizden birinizin üç tane oğlu ölür de, onların sevabını dilerse mutlaka cennet'e girer.» buyurmuşlar. Bunun üzerine kadınlardan bîri: — Yahut iki ya Resûlallah! demiş. (O da): «Yahut iki!» buyurmuşlar.

6868- Bize Ebû Kâmil El-Cahderî Fudayl b. Hüseyn rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Avâne, Abdurrahman b. Esbahânî'den, o da Ebû Salih Zekvan'dan, o da Ebû Saîd-i Hudrî'den naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Bir kadın Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e gelerek:

— Ya Resûlallah! Erkekler senin hadîsini götürdü. Sen bize kendinden bir gün ayır da, enda sana gelelim. Bize Allah'ın sana öğrettiğinden öğretirsin, dedi. (O da):

«Filân ve filân gün toplanın!» buyurdu. Ve kadınlar toplandılar. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) de yanlarına gelerek Allah'ın kendisine bildirdiğinden onlara (bir şeyler) Öğretti. Sonra şöyle buyurdu:

«Sizden hiç bir kadın yoktur ki: (Gözü) önünde çocuklarından üç tanesini (âhirete) göndersin de, bu çocuklar ona cehennemden bir perde olmasınlar.» buyurdu. Bunun üzerine bir kadın:

— İkiyi de, ikiyi de, ikiyi de! dedi.

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) dahi: «ikiyi de, ikiyi de, ikiyi de!» buyurdular.

6869- Bize Müsennâ ve İbn Beşşâr rivâyet ettiler (Dediler ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti H.

Bize Ubeydullah b. Muâz da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize babam rivâyet etti

(Dedi ki): Bize Şu'be, Abdurrahman b. Esbahânî'den bu ısnadda yukarıdaki hadîsin mânâsı gibi rivâyette bulundu. İki râvi hep birden Şu'be'den, o da Abdurrahman b. Esbahânî'den naklen şunu ziyade ettiler.

Dedi ki Ben Ebû Hâzimi, Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet ederker dinledim. O bulûğa ermemiş üç çocuğunu, dedi.»

6870- Bize Süveyd b. Saîd ile Muhammed b. Abdi’l-A'lâ rivâyet ettiler. Lâfızları birbirine yakındır, (Dediler ki): Bize Mu'temir babasından, o da Ebû's-Se'lil'den, o da Ebû Hassân'dan naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Ebû Hüreyre'ye;

— Gerçekten benim iki oğlum öldü. Bana Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’den nasıl bir hadîs rivâyet edeceksin ki, onunla ölenlerimizden dolayı kalblerimizi ferahlandırasın! dedim, Ebû Hüreyre:

— Evet (söyleyeyim) dedi, (Ve şu hadîsi rivâyet etti):

«Onların (vefat eden) küçükleri cennetin kurtlarıdır. Birisi babasına — yahut annesine, babasına demiş, rastlar da, benim şu senin elbisenin kenarından tuttuğum gibi elbisesinden tutar— yahut elinden, demiş.. Bir daha kendisini Allah babasiyle birlikte cennete koyuncuya kadar bırakmaz.»

Süveyd'in rivâyetinde hadîs şöyledir:

Dedi ki: Bize Ebû's-Selil rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana bu hadîsi tîbeydullah b. Saîd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yahya (yani İbn Saîd) Teymî'den bu isnadla rivâyet etti. Ve şöyle dedi:

— Sen Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’den ölenlerimizden dolayı bizim kalblerimizi ferahlandıracak bir şey işittin mi? Ebû Hüreyre:

— Evet! cevâbını verdi.

6871- Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe ile Muhammed b. Abdillab, ve Ebû Saîd E!-Eşec rivâyet ettiler. Lâfız Ebû Bekr'indir.: Bize Hafs (yani İbn Gıyas) rivâyet etti. H.

Bize Ömer b. Hafs b. Giyâs da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize babam dedesi Talk b. Muâviye'den, o da Ebû Zûr'a b. Amr b. Cerîr'den, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Bir kadın Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'c bir çocuğunu getirerek:

— Yâ Nebiyyallah! Bunun için Allah'a dua et! Gerçekten üç tanesini (toprağa) gömdüm, dedi.

«Uç çocuk mu gömdün?»

— Evet!

«Muhakkak cehennemden kuvvetli bir mâni ile korundun!» buyurdular.

Râviler arasından Ömer: «Dedesinden" dedi. Geri kalanlar «Talk’dan» dediler. Dede lâfzını anmadılar.

6872- Bize Kuteybe b. Saîd ile Züheyr b. Harb rivâyet ettiler.

 (Dediler ki): Bize Cerîr Ebû Gıyas Talk b. Muâviye En-Nehaî'den, o da Ebû Zûr'a b. Amr b. Cerîr'den, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi) ; Bir kadın Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e bir oğlunu getirerek:

— Ya Resûlallah! Bu çocuk rahatsızdır. Ben ondan korkuyorum. Gerçekten (toprağa) üç tane gömdüm, dedi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Muhakkak cehennemden kuvvetli bir mâni ile kovundun!» buyurdular.

Züheyr: Talk'dan, dedi. Künyeyi anmadı.

Bu hadîsleri Buhârî «Cenaze» bahsinde; Ebû Hüreyre rivâyetini Nesâî «Tefsîr»'de; İbnü Mâce «Cenâiz» bahsinde; Ebû Said rivâyetini Nesâî «Tefsir» bahsinde muhtelif râvilerden tahric etmişlerdir.

Bu babda muhtelif hadîs İmâmları otuz dokuz sahabeden hadîsler rivâyet etmişlerdir.

«Yemini bozmayacak...» tâbirinden murad; az bir zamandır. Bir adam bir yere ineceğine yemin etse, yemininde durmuş olmak için bir an oraya inmesi kâfidir. Arablar buna «Tahilletü’l-Kasem» derler. Ki yeminini he-îâl kılmak mânâsına gelir. Bu tâbiri azlıktan kinaye olarak kullanırlar. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bu hadîsde:

«Müslümanlardan birinin üç çocuğu ölürse, o cehenneme girmez. Girse de orada pek ar kal;r.» demek istemiştir.

Hadîsin Ebû Saîd rivâyetinde Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e geldiği bildirilen kadın Hazret-i Enes'in annesi Ümmü Süleym Mir. Bazı rivâyetlerde bu kadının Ümmü Hânı, bazılarında da Ümmü Eymen. olduğu bildiriliyor. Şu halde hâdise birkaç defa tekerrür etmiş ve Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e muhtelif kadınlar müracaatta bulunmuş demektir. Hazret-i Ümmü Süleym'in: «Erkekler senin hadîsini götürdü...» sözünden muradı: Onlar dâima senin yanında bulunuyor, din hususunda bilgi alıyorlar. Biz kadınlar bunu yapamıyoruz. Bize de bir gün ayır da senden dinimize ait bilgi alalım, demektir.

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), Ümmü Süleym'in ricasını kabul etmiş ve kadınlara bir gün tahsis ederek kendilerine Allah'ın emir ve nehiylerini bildirmiş; bu arada üç çocuğu'ölen kadının cehenneme girmeyeceğini de müjdelemiştir. Ümmü Süleym iki çocuğu ölenin de bu hükümde dâhil olup olmadığını anlamak istemiş; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) o anda kendisine gelen bir vahy ile yahut daha önceden telâkki ettiği bir vahye istinad ederek:

«İki çocuğu ölen de öyle!» sözünü üç defa tekrarlamıştır.

Müslim'den başkalarının rivâyetinde:

«Bir çocuğu ölen de öyle!» cümlesi de vardır. Nesâî'nin rivâyetinde:

«Üç çocuğu ölen bir kimse bunlardan sevab beklerse cennete girer.» buyurdu. Bunun üzerine bir kadın kalkarak:

— Yahut iki çocuğu ölen! dedi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): «İki çocuğu ölen de öyle!» buyurdular. Kadın:

— Keşke bir çocuğu ölen de deseydim! dedi.» buyurulmaktadır. Ulemâ ölen çocukların bulûğa ermemiş olmaları meselesinde hayli söz etmişlerdir. Bâzılarına göre bu annelerin küçük çocuklarına karşı daha fazla muhabbet, şefkat ve sevgi gösterdiklerindendir. Bu sebepten ölen küçük yavrularına daha çok acır ve buna katlanmaları nisbetinde daha çok sevab kazanırlar. Zira âkil baliğ olan çocukları rahmet ve şefkate münafi harekette bulunarak anne ve babalarına isyan etmiş olabilirler. Küçüklerden böyle bir şey tasavvur olunamaz. Onlar muhatab değillerdir.

Bir takımları küçük çocukların evleviyetle bu hükümde dâhil olduğunu söylemişlerdir. Onlara göre henüz anne ve babasına hiç bir yardımı olmayan bir küçük hakkında hüküm bu olunca yardımı dokunmaya başlamış çocuk hakkında evleviyetle aynı hüküm sabit olur. Hadîs-i şerifin muhtelif rivâyetlerinden anlaşıldığına göre torunlar bu hükümde dahil değildir.

Deâmîs: Dü'mûsun cem'idir. Dü'mûs esasen suda yaşayan küçük bir kurttur. Sudan hiç ayrılmaz. Burada ondan murad; küçükken Ölen çocuklardır. Onlar cennetin küçükleridir. Cennetten ayrılmazlar. Kıyâmette anne ve babalarına şefaat ederek, cennete girmelerine sebep olurlar,