BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

55- Üveysü'l-Karani (radıyallahü anh)’in Faziletlerinden Bir Bab

6654- Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hâşim b. Kaâsım rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Süleyman b. Muğire rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Saîd El-Cüreyrî, Ebû Nadra'dan, o da Useyr b. Câ-bir'den naklen rivâyet etti ki, Kûfeliler Ömer'e gelmişler. İçlerinde Üveys'-le alay eden bir adam varmış. Ömer:

— Burada Karanîlerden kimse var mı? diye sormuş. Hemen bu adam geîmiş. Ömer:

— Şüphesiz ki, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Size Yemen'den Uveys denilen bir adam gelecek. Yemen'de bir annesinden başka kimse bırakmıyor. Kendisinde beyazlık vardı. Allah'a duâ etti de onu kendisinden giderdi. Yalnız bir dinar veya dirhem yeri kadar kaldı. İmdi ona sizden kim rastlarsa sizin için istiğfar ediversin!» buyurdular, demiş.

6655- Bize Züheyr b. Harb ile Muhammed b. Müsennâ rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Affân b. Müslim rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hâmmad (bu zât İbn Seleme'dir) Saîd-î CÜreyrî'den bu isnadla Ömer b. Hattâb'dan naklen rivâyet etti. Ömer Şöyle dedi: Ben Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i:

«Şüphesiz tabiînin en hayırlısı Uveys denilen bir adamdır. Onun bir validesi vardır. Kendisinde beyazlık vardı, imdi kendisine emredin de sizin için istiğfarda bulunsun.» buyururken işittim.

6656- Bize İshâk b. İbrahim El-Hanzali ile Muhammed b. Müsennâ ve Muhammed b. Beşşâr rivâyet ettiler. İshâk ; Ahberanâ, ötekiler: Haddesenâ tâbirlerini kullandılar. Lâfız İbn Müsennâ'nındır.

(Dedi ki): Bize Muâz b. Hişâm rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana babam, Katâde'den, o da Zürâra b. Evfâ'dan, o da Üseyr b. Câbir'den naklen rivâyet etti. Üseyr Şöyle dedi: Ömer b. Hattâb kendisine Yemenlilerin imdadı geldiği vakit onlara: Üveys b. Âmir aranızda mı? diye sorardı. Nihayet Üveys'e rastladı. Ve:

— Sen Üveys b. Âmir misin? diye sordu. (O da):

Evet! cevâbını verdi.

— Murad kabilesinden sonra Karen'den mi? dedi. Üveys:

— Evet! cevâbını verdi.

— Sende baras illeti vardı. Ondan iyüeştin de yalnız bir dirhem yeri jar kaldı öyle mi? dedi. Üveys:

— Evet! cevâbını verdi.

— Validen var mı? diye sordu. Üveys:

— Evet! cevâbını verdi. Ömer:

— Ben Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i:

«Size Uveys b. Âmir Yemenlilerin İmdat bölüğü ile gelecek. Kendisi Muraddan sonra Karendendir. Onda baras illeti vardı. Bu derdden iyileşti. Ancak bir dirhem yeri kadar kaldı. Bİr validesi vardır. Ona çok mutîdir. Allah'a yemin etse, kendisini mutlaka yemininde sâdık çıkarır. Sana istiğfar etmesine imkân bulursan bunu yap!» buyururken işittim. Benim için istiğfar ediver! dedi. O da Ömer için İstiğfarda bulundu. Ömer ona:

— Nereye gitmek istiyorsun? diye sordu. Üveys:

— Kûfe'ye! dedi.

— Senin için oranın valisine mektub yazayım mı? dedi, Üveys:

— İnsanların el-ayak takımı arasında olmam benim için daha makbüldür, evâbını verdi.

Üseyr

Dedi ki: Ertesi yıl gelince Kûfe'nin eşrafından bir adam hacca gitti. Ömer'e rastlamış. Ömer kendisine Üveys'i sormuş. O zât:

— Ben onu evi perişan, eşyası az bir halde bıraktım, demiş. Ömer:

— Ben Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’i:

«Sİze Uveys b. Âmir Yemenlilerin imdat bölüğü ile gelecek. Kendisi Muraddan sonra Karendendir. Onda baras illeti vardı. Bu derdden iyileşti. Ancak bir dirhem yeri kadar kaldı. Bir validesi vardır. Ona çok mutîdir. Allah'a yemin etse, kendisini mutlaka yemininde sadk çıkarır. Sana istiğfar etmesine imkân bulursan bunu yap!» buyururken işittim, demiş. O zât Üveys'e gelerek:

— Benim için istiğfar et! dedi. Üveys:

— Sen hayırlı bir yolculuktan yeni geliyorsun, benim için sen istiğfar et! dedi. O zât yine:

— Yenim için istiğfar et: dedi. Üveys (tekrar):

— Sen hayırlı bir yolculuktan yeni geliyorsun. Benim için sen istiğfar et! Ömer'e rastladın mı? dedi. O zât:

— Evet! cevâbını verdi. Bunun Üzerine onun için istiğfar etti. Halk da onun kim olduğunu anladı. Müteakiben çekib gitti.

Üseyr

Dedi ki: Elbisesi çizgili bir kumaştı. İnsan onu gördükçe: Acaba Üveys bu kumaşı nerden buldu? diyordu.

Hazret-i Üveys'in babası Âmir'dir. Meşhur olan budur. Bazıları Amr olduğunu söylemişlerdir. Künyesi Ebû Amr'dır. Sıffın harbinde şehid edildiği söylenir. Kendisi Murad kabilesinin bir kolu olan Karen'e mensubdur. Doğrusu budur. Cevheri'nin «Sıhah»'ında Karanü'l Menâzil denilen meşhur bir dağa mensûb olduğu bildirilmiştir. Bu yer Necdliler'in Hac için ihrama girdikleri mahaldir. Nevevî bu iddianın fahiş bir hata olduğunu söylüyor.

Yemen'den gelen imdat kafilesinin içinde Hazret-i Üveys'le alay eden birinin bulunmasından anlaşılıyor ki, Üveys hâlini gizler, Allahü teâlâ ile kendi arasındaki sırrı kimseye sezdirmezmiş. Ariflerin ve hâlis evliyanın yolu budur.