BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

2- Çirkin İsimler Koymanın, Nafi' ve Benzeri İsimlerin Keraheti Bâbı

5722- Bize Yahya b. Yahya ile Ebû Bekr b. Efaî Şeybe rivâyet ettiler. (Ebû Bekir dedi ki: Bize Mu't emir b. Süleyman, Rukeyn'den, o da babasından, o da Semura'dan naklen rivâyet etti. Yahya ise: Bize Mu'te-mir b. Süleyman haber verdi, dedi.

(Dedi ki): Rukeyni babasından, o da Semûra b. Cündeb'den naklen rivâyet ederken dinledim.) Şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kölelerimize dört isim vermemizi bize yasak etti. Eflah, Kabâh, Yesâr ve Nâfi.

5723- Bize Kuteybe b. Saîd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Cerîr Rukeyn b. Rabi'den, o da babasından, o da Sem ura b. Cündeb'ten naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Oğluna Rabâh, Yesâr, Eflah ve Nâfi' adı koyma!» buyurdular.

5724- Bize Ahmed b. Abdillah b. Yûnus rivâyet etti-

(Dedi ki): Bize Züheyr rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Mansûr Hilâl b. Yesâf'dan, o da Rabi' b. Umeyle'den, o da Semûra b. Cündeb'den naklen rivâyet etti. Semûra şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Allah ındinde sözün en makbulü dörtdür: Allah'ı tenzih ederim, hamd Allah'a mahsustur, Allah'dan başka ilâh yoktur ve Allah en büyüktür (sözleri). Bunların hangisinden başlasan sana zarar etmez. Ama sakın çocuğuna Yesâr, Rabâh, Necîh ve Eflah adlarını koymayasın! Çünkü sen orada mı o dersin, orada olmaz da! hayır! der.» buyurdular. (Râvi Dedi ki, bunlar dört sözdür. Benim üzerimden fazlalaştırmayın!)

5725- Bize İshâk b. İbrahim de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Cerîr haber verdi. H.

Bana Ümeyye b. Bîstâm dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yezîd b. Zürey' rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ravh (Bu zât İbn Kâasım'dır) rivâyet etti. H.

Bize Muhammed b. Müsennâ ile İbn Bessâr da rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Şu'be rivâyet etti.

Bu râvilerin hepsi Mansûr’dan Züheyr'in isnadı ile rivâyette bulunmuşlardır. Cerîrle Ravh'ın hadîsi kıssasiyle Züheyr'in hadîsi gibidir. Şu'-be'nin hadîsine gelince, onda yalnız çocuğa isim koyma zikredilmiş, dört söz zikredilmemiştir.

5726- Bize Muhammed b. Ahmed b. Ebî Halef rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ravh rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İbn Cüreyc rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Ebû'z-Zübeyr haber verdi ki, kendisi Câbir b. Abdillâh'ı şöyle derken işitmiş. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Ya'lâ, Bereket, Eflah, Yesâr, Nâfi' ve buna benzer isimleri koymaktan nehyet-mek istedi. Sonradan bunlardan sükût buyurduğunu gördüm. Artık hiç bir şey söylemedi. Sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bundan nehy etmeden dünyadan gitti. Bilâhare Ömer bunları yasak etmek istedi. Sonra o da bıraktı.

Kâdî Iyâz bu hadîsin ekser nüshalarında Ya'lâ yerine Mukbi1 zikredildiğini, Ya'lâ'nın hata olacağını söylemişse de Nevevî bunu reddetmiş: «Kâdî'nin inkâr ettiği münker değil, bilâkis hem rivâyetçe, hem mânâca sahîh ve meşhur olan odur.» demiştir.

Râvinin: «Benim üzerimden fazlalaştirmayın...» sözünden murad; dörtten başka benden bir şey nakletmeyin. Meselâ: Beş veya altı isim söylemişim gibi göstermeyin, demektir.

Nevevî: «Bunda dört isme kıyas ve onlara kendi mânâlarındaki bazı isimleri katmak men edilmiş değildir. Ulemâmız diyor ki: Eu hadîste zikredilen isimleri ve o mânâdaki başka isimleri koymak mekruhtur. Kerahet yalnız bu dört isme mahsus değildir. Hem bu kerahet; kerahet-i tahrimiyye değil, kerâhet-i tenzîhiyyedir. Kerahetin illetini Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) (Çünkü sen orada mı? dersin; o da hayır! der) kavîiyle beyan buyurmuş, bu cevaptaki çirkinliği kerih görmüştür. Çok defa bu cevap bazı insanları teşe'üme sevkeder» diyor.

Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in bu isimleri koymaktan men etmek isteyip, sonra vaz geçmesinin mânâsı: Haram kılmak istemiş sonra bundan vaz geçmiş demektir. Kerahet-i Tenzîhiyye ifâde eden nehiy başka hadîslerde de vardır.