3- Çirkin İsmi Güzele Çevirmenin, Berra İsminin Zeynep, Cübveriye ve Benzerleriyle Değiştirmenin Müstehab Oluşu Bâbı 5727- Bize Ahmed b. Hanbel ile Züheyr b. Harb, Muhammed b. Müsennâ, Ubeydullah b. Saîd ve Muhammed b. Beşşar rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Yahya b. Saîd, Ubeydullah'dan rivâyet etti. (Dedi ki): Bana Nâfi', İbn Ömer'den naklen haber verdi ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Asiye ismini değiştirmiş ve: «Sen Cemîle'sin!» buyurmuştur. Ahmed «Ahberanî» yerine -an» demiştir. 5728- Bize Ebû Bekr b. Ebi Şeybe rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Hasen b. Mûsa rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Hammâd b. Seleme Ubeydullah'dan, o da Nâfı'den, o da İbn Ömer'den naklen rivâyet etti ki: Ömer'in bir kızına Âsiye denilirnıiş. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ona Cemile adını takmış. 5729- Bize Amru'n-Nâkıd ile İbn Ebî Ömer rivâyet ettiler. Lâfız Amr'ındır. (Dediler ki): Bize Süfyân, Talha oğullarının azatlısı Muhammed b. Abdirrahman'dan, o da Küreyb'den, o da İbn Abbâs'dan naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Cüveyriye'nin ismi Berra idi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) onu Cüveyriye'ye çevirdi. (Birisi için) Ber-ra'nın yanından çıktı, denilmesini kerih görüyordu. İbn Ebî Ömer'in Küreyb'den rivâyet ettiği hadîste (râvi) İbn Abbâs'dan işittim, demiştir. 5730- Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe ile Muhammed b. Müsennâ ve Muhammed b. Beşşâr rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Şu'be, Atâ' b. Ebî Meymûne'den rivâyet etti. (Dedi ki): Ben Ebû Râfi'i, Ebû Hüreyre'den rivâyet ederken dinledim. H. 5731- Bize Ubeydullah b. Muâz da rivâyet etti. (Dedi ki): Bize babam rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Şu'be, Ata' b. Ebî Meymûne'den, o da Ebû Râfi'den, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti ki: Zeyneb'in ismi Berra imiş. O kendisini temize çıkarıyor, demişler. Onun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ona Zeyneb ismini vermiş. Hadîsin lâfzı İbn Beşşâr'dan geri kalanlarıdır. İbn Ebî Şeybe: Bize Muhammed b. Ca'fer, Şu'be'den rivâyet etti, dedi. 5732- Bana İshâk b. İbrahim rivâyet etti. (Dedi ki): Bize îsa b. Yûnus haber verdi. H. Ebû Küreyb de rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Ebû Üsâme rivâyet etti. Her iki râvi demişler ki: Bize Velid b. Kesir rivâyet etti. (Dedi ki): Bana Muhammed b. Amr b. Atâ’ rivâyet etti. (Dedi ki): Bana Zeyneb binti Ümmü Seleme rivâyet etti. (Dedi ki): Benim ismim Berrâ idi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bana Zeyneb ismini verdi. Zeyneb Dedi ki: Resûlüllah'ın yanına Zeyneb binti Cahş girdi. Onun ismi de Berrâ îdi. Ona da Zeyneb ismini verdi. 5733- Bize Amru'n-Nâkıd rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Hâşim b. Kâasım rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Leys, Yezîd b. Ebî Habîb'den, o da Muhammed b. Amr b. Atâ'dan naklen rivâyet etti. Şöyle dedi: Ben kızıma Berra ismini verdim. Müteakiben Zeyneb binti Ebî Seleme bana şunu söyledi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bu isimden nehiy buyurdu. Benim adım da Berra idi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): «Kendinizi temize çekmeyin! Allah sizin iyi olanlarınızı pek âlâ bilir.» dedi. (Oradakiler): — Ona ne isim verelim? diye sordular. «Zeyneb İsmini verin.» buyurdu. Bu hadîsi Buhârî ile İbn Mâce -Kitâbu'l-Edeb-'de tahrîc etmişlerdir. Bu hadîslerden çirkin ismin güzel bir isimle değiştirilmesi gerektiği anlaşılıyor. Berrâ: Birr'den müştaktır. Birr tâat mânâsına gelir. Şu halde Berrâ: îyi olan kişi mânâsına gelir ki, bazılarının Hazret-i Zeyneb hakkında «Kendini temize çekiyor.» demelerinin sebebi budur. Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in: «Kendinizi temize çekmeyin!» sözü ile işaret ettiği de budur. Yani: Kendinize iyi mânâsına gelen Berrâ adını takıp da bununla iyi olduk sanmayın, Allah kimin iyi olduğunu herkesten âla bilir, demek istemiştir. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in ashabı kirâmdan birçoklanm adlarını değiştirdiği sahîh hadîslerle sabit olmuştur. Bu değiştirmenin illeti kendini temize çekmek yahut teşe'ümdür. |