28- Mantarın Fazileti ve Gözü Onunla Tedavi Bâbı 5463- Bize Kuteybe b. Saîd rivâyet eîti. (Dedi ki): Bize Cerîr rivâyet etti. H. Bize İshâk b. İbrahim da rivâyet etti, (Dedi ki): Bize Cerîr i'e Amr b. Ubeyd, Abdül-Melik b. Unıeyr'den, o da Amr b. Hureys'den, o da Saîd b. Zeyd b. Amr b. Nüfeyl'den naklen haber verdi. (Şöyle dedi): Ben Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'i: «Mantar mendendir. Onun suyu göze şifadır: buyururken işittim. 5464- Bize Muhammed b. Müsennâ da rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Şu'be, Abdül-Melik b. Umeyr'den rivâyet etti. (Dedi ki): Ben Amr b. Hureys'den dinledim. (Dedi ki): Ben Saîd b. Zeyd'den dinledim. (Şöyle dedi): Ben Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i: «Manfar mendendir. Soyu âa göze şifadır.::- buyururken işittim. 5465- Bize (yine) Muhammed b. Müsennâ rivâyet etti. (Dedi ki): Bana Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Şu'be rivâyet etti. (Dedi ki): Bana Hakem b. Uteyhe de Hasen-i Urenî'den, o da Amr b. Hureys'den, o da Saîd b. Zeyd'den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den naklen haber verdi. Şu'be şöyle dedi: «Hakem tana bu hadîsi rivâyet edince, onu Abdül-Melik'in hadîsinden yadırgamadım.» 5466- Bize Saîd b. Amr El-Eş'asî rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Abser, Mutarrif den, o da Hakem'den, o da Hasen'den, o da Amr b. Hüreyre'den, o da Saîd b. Zeyd b. Amr b. Nüfeyl'den naklen haber verdi. (Şöyle dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): «Mantar Allah Tebâreke ve Teâlâ'nin Benî İsrail'e indirdiği mendendir. Onun suyu da göze şifadır.» buyurdular. 5467- Bize İshâk b. İbrahim de rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Cerîr, Mutarrif den, o da Hakem b. Uteyhe'den, o da Hasen-i Urenî'den, o da Amr b. Hureys'den, o da Saîd b. Zeyd'den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den naklen haber verdi: «Mantar, Allah'ın Mûsa'ya İndirdiği mendendir. Onun suyu da göze şifadır.» buyurmuşlar. 5468- Bize İbn Ebî Ömer rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Süfyân, Abdül-Melik b. Umeyr'den rivâyet etti. (Dedi ki): Ben Amr b. Hureys'i şunu söylerken işittim. (Dedi ki): Ben Saîd b. Zeyd'i şöyle derken dinledim. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): «Mantar, Allah (azze ve celle)'nin Benî İsrail'e indirdiği mendendir. Onun suyu da göze şifadır.» buyurdular. 5469- Bize Yahya b. Habib El-Hârisi de rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Hammad b. Zeyd rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Muhammed b. Şebib rivâyet etti, (Dedi ki): Ben bu hadîsi Şehr b. Havşeb'den dinledim ve kendisine sordum da, hen onu AbdüJ-Melik b. Umeyr'den dinledim, dedi, Onun üzerine Abdül-Melik'le görüştüm. O da bana Amr b. Hureys'den, o da Saîd b. Zeyd'den naklen rivâyette bulundu. (Dedi ki): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ; «Mantar mendendir. Onun suyu da göze şifadır.» buyurdu. Bu hadîsi Buhârî «Tefsir» ve «Tibb» bahislerinde; Tirmizî ile İbn Mâce «Tıbb»'da; Nesâî «Tibb», «Velime» ve «Tefsir» bahislerinde muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. Kem'e: Mantarın bir nev'idir. Nevevî diyor ki: «Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) mantar mendendir hadîsinin mânâsı hakkında ulema ihtilâf etmişlerdir. Ebû Ubeyd ile birçok ulema onu Beni îsrâil'in üzerine indirilen menne benzetmişlerdir. Çünkü onlara indirilen men (yani kudret helvası) külfetsiz, meşakkatsiz kendiliğinden hâsıl oluyordu. Mantar da külfetsiz, meşakkatsiz ekilmeden, sulanmadan kendiliğinden biten bir nebattır. Bu kelimenin zahiri ile amel ederek hakikaten Benî' İsrâile indirilen men olduğunu söyleyenler de vardır.» Mantarın suyunun şifa olması muhtelif suretlerde izah edilmiştir. Bir kavle göre mücerret suyu şifadır. Diğer bir kavle göre mantarın, suyu ilâçla karıştırılarak göze sürülür. Üçüncü bir kavle göre ise mantar suyu gözdeki harareti soğutmak için kullanılacaksa başka bir şeyle karıştırmadan sürülür. Bundan başka bir. maksatla' kullanılacaksa terkib yapılır. Nevevî: «Doğrusu mantarın suyu mutlak surette göze şifadır. Suyu sıkılır ve ondan göze sürülür. Zamanımızda ben ve başkaları gördük ki, bir zatın gözleri hakikaten görmez -oldu da, gözlerine mücerret mantar suyu çekti. Ve şifa bularak gözleri tekrar görmeye başladı. Bu zât Kemal b. Abdillah Ed-Dimeşkî. olup, salâh sahibi ve hadîs râvisidir. Mantar suyunu kullanması hadîse itikad ettiği ve onunla teberrükte bulunmak istediği içindir.» diyor. |