BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

50- Zatü'r-Rikaa' Gazası Bâbı

4802- Bize Ebû Âmir Abdullah b. Berrâd El-Eş'arî ile Muhammed b. Alâ' El-Hemdânî rivâyet ettiler. Lâfız Ebû Amirindir. (Dediler ki): Bize Ebû Usâme, Büreyd b. Ebî Bürde'den, o da Ebû Bürde’den o da Ebû Mûsa'dan naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi):

Altı nefer olduğumuz hâlde Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'le birlikte bir gazaya çıktık. Aramızda bir deve vardı ki, ona nevbetleşe biniyorduk. Derken ayaklarımız delindi. Benim ayaklarım da delindi ve tırnaklanın düştü. Artık ayaklarımıza çaput sarıyorduk. İşte ayaklarımıza çaput sardığımız için bu gazaya: Zâtü'r-Rikaa' gazası adı verildi.

Ebû Bürde

Dedi ki: «Ebû Mûsâ tu hadîsi rivâyet etti; sonra bunu karîh gördü. Gâlibâ amelinden bir şey ifşa etmiş olacağından kerih gordü.»

Ebû Üsâme: «Bana Büreyd'den başkası (Allah onun mükâfatını verir.) cümlesini ziyâde etti.» demiş.

Bu hadîsi Buhârî «Megâzî» bahsinde tahrîc etmiştir.

Hazret-i Ebû Mûsâ El-Eş'arî ile birlikte harbe iştirak eden altı kişinin de Eş'arîler'den olduğu anlaşılıyor.

Zâtü'r-Rikaa' gazası İbn İshâk'a göre hicretin dördüncü yılında Benî Nâdir gazasından sonra vuku' bulmuştur, İbn Sa'dile İbn Hibbân hicretin beşinci yılında olduğunu söylemişlerdir. Buhârî buharbin Hayber gazasından sonra yapıldığına meyi etmiştir.

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in bu harbe kaç kişilik bir ordu ile iştirak ettiği dahi ihtilaflıdır. Bâzılarına göre dörtyüz, bir takımlarına göre yediyüz kişi ile iştirak etmiştir. Beyhakî bu ordunun 800 kişiden mürekkeb olduğunu söyler.

Zâtü'r-Rikaa' gazasına Eâcîb gazası denildiğini de söyleyenler vardır. Rikaa': Ruk'anin cem'idir. Ruk'a: Yama, çaput mânâsına gelir. Hadîste de bildirildiği vecihle ashâb bu gazada ayaklarına çaput sardıkları için ona Zâtü'r-Rikaa' denilmiştir.

Nevevî: «Adlandırmanın sebebi hususunda sahîh olan budur.» diyor. Bazıları orada bulunan beyaz, siyah ve kırmızı renkli bir dağ sebebi ile bu adın verildiğini söylemiş; bir takımları da gazaya oradaki bir ağacın adı verildiğini iddia etmişlerdi; hattâ ashabın sancaklarında yamalar bulunduğu çin Zâtü'r-Rikaa' denildiği kanaatinde olanlar da vardır. Nevevî bunların toptan sebep teşkil edebileceğini de muhtemel görüyor.

Hadîs-i şerîf, sâlih amellerin ve hak yolunda çekilen meşakkatlerin gizli tutulması müstehab olduğuna, bir maslahat ve fayda görülmedikçe bu gibi şeylerin açıklanmaması gerektiğine delâlet etmektedir.