BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

40- Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in Duası ve Münafıkların Ezasına Sabrı Hakkında Bir Bab

4760- Bize İshâk b. İbrahim El-Hanzalî ile Muhammed b. Râfi' ve Abd b. Humeyd rivâyet ettiler. Lâfız İbn Râfı'indir. (İbn Râfi'; haddesenâ ta'birini kullandı. Ötekiler: Bize Abdürrazzâk haber verdi dediler.) (Abdürrezzâk

Dedi ki: Bize Ma'mer, Zühri'den, o da Urve'den naklen haber verdi. Ona da Üsâme b. Zeyd haber vermiş ki, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) üzerinde semer bulunan bir eşeğe binmiş. Altında bir Fedek kadifesi varmış. Arkasına da Üsâme'y» bindirmiş. Kendisi Haris b. Hazrec oğullarındaki Sa'd b. Ubâde'yi dolaşmağa gidiyormuş. Bu iş Bedir vak'asından önce olmuş. Nihayet müslümanlarla putperest müşriklerden ve içlerinde Abdullah b. Übeyy de olduğu halde ya-hudîlerden müteşekkil karma bir toplantının yanına uğramış. Toplantıda Abdullah b. Revâha da varmış. Hayvanın kaldırdığı toz duman meclisi kaplayınca Abdullah b. Übeyy elbisesi ile burnunu kapamış; sonra: Üzerimize tozatmayın! demiş. Müteakiben Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) onlara selâm vermiş. Sonra durarak inmiş; ve kendilerini Allah'a (îmâna) da'vet etmiş; onlara Kur'ân okumuş. Bunun üzerine Abdullah b. Übeyy:

— Be adam! Bundan daha güzel bir şey yok!.. Eğer söylediklerin hak ise bizi toplantılarımızda rahatsız etme de evine dön!.. Artık bizden sana kim giderse ona anlat! demiş. Abdullah b. Revâha da:

— Sen bize toplantılarımızda gel!.. Zira biz bunu istiyoruz! mukabelesinde bulunmuş. Derken müslümanlarla müşrikler ve Yahûdiler birbirlerine söğmüşler. Hattâ birbirlerinin üzerine atlamayı gönüllerinden geçirmişler. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ise onları yatıştırmağa çalışıyormuş. Sonra hayvanına binerek Sa'd b. Ubâde'nin yanına girmiş ve şunları söylemiş:

«Ey Sa'd! Ebû HubSb'ın (yani Abdullah b. Übeyy'in) ne söylediğini işitmedin mi? Şöyle... şöyle dedi.» Sa'd:

— Onu affet yâ Resûlallah, bağışla! Vallahi Allah sana verdiğini vermiştir. Gerçekten bu yerin ahâlisi ona tâc giydirmeye, sarık sarmaya ittifak etmişlerdi. Allah, sana verdiği hak ile bunu reddedince bu onun boğazına durdu. İşte ona gördüğün şeyi yaptıran budur! demiş. Bunun üzerine Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) onu affetmiş.

4761- Bana Muhammed b. Râfi' rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Huceyn (yani İbn'l-Müsennâ) rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Leys, Ukayl'den, o da İbn Şihâb'dan bu isnâdda bu hadîsin mislini rivâyet etti. Şunu da ziyâde eyledi: «Bu mesele Abdullah müslüman olmazdan önce idi.»

Bu hadîsi Buhârî «Kitâbü’l-Edeb», «Kitabü't-Tefsîr», «Kitâbü'l-isti'zân», «Kitâbü’l-Cihâd» ve «Kitâbü'l-Libâs»'da kimi kısaca, kimi tam olarak tahrîc etmiş; Nesâî dahi «Tıbb» bahsinde rivâyet etmiştir.

Fedek: Medîne'ye iki veya üç konak mesafede meşhur bir yerdir.

Buhayra: Bahîra'nın ismi tasgiridir. Burada her iki şeklinden murâd şehir yani Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in yaşadığı Medînei Münevvere'dir.

Tâc giydirmekten maksat; Kıral yapmaktır. Araplar birini kıral i'lân edecekleri vakit ona tâc giydirirler; başına kırallara mahsus bir sarık sararlardı.

Ebû Hûbâb: Abdullah b. Übeyy'in künyesidir. Künye ekseriyetle ikram bildiren bir lâkab ise de bazen, burada olduğu gibi Şöhret ve saire için de kullanılır. Anlaşılıyor ki Abdullah b. Übeyy tam kıral i'lân edileceği sırada Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) zuhur ederek Hak dîni ve Kur'ân'ı getirmiş; bu onun kıral-lığma mâni' olmuştur.

«Bu onun boğazına durdu.» cümlesinin mânâsı: Buna çok üzüldü ve kıskandı demektir. Abdullah b. Übeyy münafık, (yani dışı müslüman içi kâfir) bir adamdır. Gerçi bu hadîsin sonunda: «Bu mesele Abdullah müslüman olmazdan önce idi.» deniliyorsa da bundan maksat hakîkaten müslüman olduğunu değil, müslüman görünmeye başladığını anlatmaktır. Yoksa kendisi açık açık münafık idi. Münafıklığına sebep. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'i çekememesi olmuştur.

4762- Bize Muhammed b. Abdilâla El-Kaysî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Mu'temir, babasından, o da Enes b. Mâlik'ten naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi):

Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e:

— Abdullah b. Übeyy'e gitsen (iyi olur) dediler. O da gitti. Ve bir eşeğe bindi. Müslümanlar da gittiler. O yer çoraktı. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) yanına varınca Abdullah:

— Yanımdan çekil! Vallahi eşeğinin pis kokusu beni rahatsız etti! dedi. Bunun üzerine Ensârdan bir zât:

— Vallahi Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in eşeği koku i'tibârı ile senden daha güzeldir! cevabını verdi. Derken Abdullah namına, kavminden biri gadaba geldi. Ve her iki taraf namına arkadaşları gadaba geldiler. Aralarında hurma dalı ile, ellerle ve ayakkabıları ile kavga oldu.

Duyduğumuza göre:

"Eğer mü'minlerden iki taife çarpışırlarsa hemen onların arasını yatıştırın!" Sûre-î Hucurât, âyet: 9. âyeti onlar hakkında inmiş.

Bu hadîsi Buhârî «Kitâbü's-Sulh»'da tahrîc etmiştir.

Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in Abdullah b. Übeyy'e gitmesi onu dîne davet içindi. Abdullah kavminin reisi olduğu İçin o müslüman olursa kavminin de İslâmiyeti kabul etmesi me'muldü. Bu ziyaret hicretin ilk günlerinde olmuştu.

Enes (radıyallahü anh) âyet-i kerimenin Abdullah b. Übeyy kıssası hakkında indiğini söylüyor. Fakat İbn Battal buna imkân görememiş ve şunları söylemiştir:

«Âyet-i kerîmenin Abdullah b. Übeyy kıssası ve onun arkadaşları ile ashabın çarpışması hakkında inmesi imkânsızdır. Çünkü Abdullah’ın arkadaşları mü'min değillerdi...

Âyet, bir had meselesinde ihtilâfa düşerek sopalarla ve ayakkabıları ile döğüşen Evs ve Hazrec kabileleri hakkında inmiştir. Bunu Saîd b. Cübeyr, Hasan ve Katâde söylemişlerdir.»

Bu âyetin iniş sebebi hakkında muhtelif kaviller vardır. Bunlar tefsirlerde görülebilir.

Abdullah b. Übeyy'e cevap veren zât bir rivâyette Hazret-i Abdullah b. Revana'dır.