4- Son Olarak Îndirilen Âyetin Kelale Âyeti Olduğu Bâbı 4237- Bize Aliy b. Haşrem rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Veki', İbn Ebî Hâlid'den, o da Ebû İshâk'dan, o da Berâ'dan naklen haber verdi. Berâ': «Kur'ân'dan indirilen son âyet: Senden fetva istiyorlar. De ki: Kelâle hakkında sîze Allah fetva verecektir.» kavli kerîmidir, demiş. 4238- Bize Muhammed b. El-Müsennâ ile İbn Beşşâr rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti. (Dedi ki) ; Bize Şuthe, Ebû İshâk'dan rivâyet etti. Şöyle dedi: Ben Berâ' b. Âzib'i; «İndirilen son âyet Kelâle âyeti, son sûre de Berâe süresidir.» derken işittim. 4239- Bize İshâk b. İbrahim El-Hanzalî rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Îsâ —ki İbn Yûnus'tur— haber verdi. (Dedi ki): Bize Zekeriyyâ, Ebû İshak'tan, o da Berâ'dan naklen rivâyette bulundu ki, tam olarak indirilen son sûre Tevbe sûresi, son olarak indirilen âyet de Kelâle âyeti imi;. 4240- Bize Ebû Küreyb rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Yahya yânı İbn Âdem rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Ammâr —ki İbn Züreyk'tir—, Ebû İshak'tan, o da Berâ'dan bu hadîsin mislini rivâyet etti. Şu kadar var ki o: «Kâmil olarak indirilen son sûre...» dedi. 4241- Bize Amru'n-Nâkıd rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Ebû Ahmed Ez-Zübeyrî rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Mâlik b. Miğvel, Ebî's-Sefer'den, o da Berâ'dan naklen rivâyet etti. Berâ': «İndirilen son âyet: Senden fetva istiyorlar... âyetidir.» demiş. Bu hadîsi Buhârî «Tefsir» bahsinde; Ebû Dâvûd «Fe-râk»de; Nesâî «Tefsir» ve «Ferâiz»de muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. Hadîs-i şerif Kur'ân-ı Kerîm'in son âyetini ve tam olarak indirilen son sûresini bildirmektedir. Bu hadîse göre son âyet Nisa sûresinin sonundaki Kelâle âyetidir. Gerçi bir rivâyette son âyetin Bakara süresindeki (Ribâ) âyeti olduğu bildirilmişse de buna cevap verilmiş ve: «Burada râvi Berâ' b. Âzib'dir; oradaki hadîs ise İbn Abbâs’ın kendi sözüdür.» denilmiştir. Fakat Aynî bu cevâbı mukni' bulmamıştır. Ona göre cevapta: O rivâyette bahis mevzuu olan son âyet ribânın hükümleri hakkındadır.» denilirse güzel bir tevcih yapılmış olur. |