BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

8- «Süt Hükmü Ancak Açlıktan Dolayı Sabit Olur» Hadisi Bâbı

3679- Bize Hennâd b. Seriy rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû’l-Ahvas, Eş'as b. Ebi'ş-Şa'sâ'dan, o da babasından, o da Mesrûk'dan naklen rivâyet etti.

(Dedi ki): Âişe şunu söyledi:

— Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) yanıma girdi. Yanımda bir adam oturuyordu. Bu onun gücüne gitti. Ben gadab eserini yüzünde görerek: Ya Resûlallah ! Bu zât benim süt kardeşimdir; dedim. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Süt kardeşlerinizi iyi düşünün! Zîra süt hükmü ancak açlıktan dolayı sabit olur.» buyurdular.

3680- Bize bu hadîsi Muhammed b. el-Müsennâ ile İbn Beşşâr da rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti. H.

Bize Ubeydullah b. Muâz da rivâyet etti. İki râvi hep birden; Bize Şu'be rivâyet etti, dediler. H.

Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Vekî' rivâyet etti. H.

Bana Züheyr b. Harb da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdurrahmân b. Mehdî rivâyet etti. Bunlar toptan Süfyân'dan rivâyette bulunmuşlardır. H.

Bize Abd b. Humeyd dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hüseyn el-Cu'fi, Zâide'den rivâyet etti. Bunların hepsi Ebû'l-Ahvas’ın isnadı ile onun hadîsi mânâsında rivâyette bulunmuşlardır. Yalnız bunlar (radâa yerine) mecâattan» demişlerdir.

Bu hadîsi Buhârî «Nikâh» ve «Şehâdât» bahislerinde, Ebû Dâvûd, Nesâî ve İbni Mâce «Nikâh»da muhtelif râvîlerden tahrîc etmişlerdir.

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in:

«Süfî kardeşlerinizi iyi düşünün!» buyurması o şahsın büyük yaşta emmiş olması endîşesindendir.

Mecâa: Açlık demektir. Ancak burada ondan murad küçük çocuğun açlığıdır. Yoksa bir kadından süt emen büyük küçük herkes onun süt çocuğu olacak değildir. Maksad: Küçük çocuğun açlığını gideren sütü emmesidir. Zâten bülûga eren bir kimseyi anne sütü doyurmaz. Onun ekmek ve yemekle beslenmesi îcâbeder.

Burada şöyle bir suâl hatıra gelebilir. Bu hadîsi Hazret-i Âişe rivâyet etmiş; halbuki kendisi ona muhalefette bulunmuştur. Hanefiyye ulemâsına göre râvinin kendi rivâyet ettiği bir hadîse muhalif ameli, rivâyet ettiği hadîsin mensûh olduğuna delâlet eder. Binâenaleyh Bâbımız hadîsi mensûh sayılmaz mı?

Cevâb: Evet, râvinin kendi rivâyet ettiği bir hadise muhalif amelinden başka hiç bir hâli bilinmiyorsa o hadîsin neshedildiğine hükmolunur ve râvi bunun neshediîdiğini öğrenmiştir.» denilir. Şayet hususî bir meselede râvi kendi hadîsine muhalif hareket ederse, bunun bizce malûm olan hususî bir delile istinaden yapmış olur ki, bu takdirde rivâyet ettiği hadîs mensûb değil, müetehidin o hadîsle istidlalde hatası zahir olmuş demektir. Ama bir meselede bu söylediğimizin hilafını görürsek bizzarûre o râvinin re'ymi değil, rivâyet ettiği hadîsi nazar-ı i'ti-bâra almamız îcâbeder. Bâbımız hadîsi de bu kabildendir.

Hadîs-i şerîf hüküm i'tibâriyle radâın azının da hüküm isbâtına kâfi geldiğini bildiren rivâyetler gibidir.