BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

28- Hacc İçin İhrama Girerek, Mekke'ye Gelen Kimseye Lazım Olan Tavaf ve Sa'y Bâbı

3056- Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ab-ser, İsmail b. Ebî Hâlid'den, o da Vebera'dan naklen haber verdi. Vebera şöyle dedi:

«İbn Ömer'in yanında oturuyordum. Derken bir adam gelerek:

— Ben, vakfe yerine gelmeden beyti tavaf etsem olur mu? diye sordu. İbn Ömer:

— (Evet olur; cevâbını verdi. Adam: Ama İbn Abbâs: Vakfe yerine gelmeden beyti tavaf etme! derdi) mukâabelesinde bulundu. Bunun üzerine İbn Ömer şunları söyledi:

— Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) haccetti de vakfe yerine gitmeden önce beyti tavaf eyledi. Binâenaleyh eğer samimi isen Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in sözüyle amel etmen mi, yoksa İbn Abbâs'ın kavlini alman mı daha doğrudur?»

3057- Bize Kuteybetü'bnü Saîd rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Cerîr, Beyân'dan, o da Vebera'dan naklen rivâyet etti. Şb'yle demîş: «Bir adam, İbn Ömer (radıyallahü anhüma)'ya:

— Ben, hacc için ihrama girdiğim hâlde beyti tavaf edebilir miyim? diye sordu. İbn Ömer:

— Sana manî olan -nedir? dedi. Adam:

— Ben, filânın bunu mekruh addettiğini gördüm. Ama sen, bize ondan daha makbulsün. Çünkü onu dünyânın fitneye giriftar ettiğini gördük; dedi. Bunun üzerine İbn Ömer (radıyallahü anh):

— Dünyâ hangimizi — yahut hanginizi — fitneye giriftar etmemiştir; dedi. Sonra şunu söyledi:

— Biz, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in hacc için ihrama girip de, beyti tavaf ettiğini ve Safa ile Merve arasında sa'y yaptığım gördük. Binâenaleyh eğer samîmi isen Allah'ın sünnetiyle, Resûlü (sallallahü aleyhi ve sellem)’in sünnetine tabî olman, filânın sünnetinden daha iyidir.»

3058- Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Süfyân b. Uyeyne, Amr b. Dinar'dan rivâyet etti. Amr Şöyle dedi: İbn Ömer'e, b'mreye niyet ederek gelip de beyti tavaf eden, fakat Safa ile Merve arasında sa'y yapmayan bir adamın karısına yakınlık edip edemi yeceğini sorduk. İbn Ömer şöyle dedi:

«Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) (hacca) geldi de, beyti yedi defa tavaf etti, Makaam-i İbrahim'in arkasında iki rek'at namaz kıldı, Safâ ile Merve arasında da yedi defa sa'yde bulundu. Muhakkak ki, sizin için Resûlüllah'da güzel bir örnek vardır.»

3059- Bize Yahya b. Yahya ile Ebû'r-Rabî'Ez-Zehrânî, Hammâd b. Zeyd'den rivâyet ettiler. H.

Bize Abd b. Humeyd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Bekir haber verdi.

(Dedi ki): Bize İbn Cüreyc haber verdi. (Hammâd ile İbn Cüreyc) hep birden Amr b. Dinar'dan, o da İbn Ömer (radıyallahü anhüma)'dan, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen İbn Uyeyne hadisi gibi rivâyette bulunmuşlardır.

Bu hadîsin Amr b. Dînâr rivâyetini Buhâri «Namaz» ve «Hacc» bahislerinde; Nesâî ile İbn Mâce «Haco bahsinde muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir.

Vakfe yerinden murâd: Arafat'tır.

İbn Ömer hadîsi tavâf-ı kudûmu isbât etmektedir. Bu tavaf, Arafat'ta vakfe yapmadan îfâ edilebilir.

İbn Abbâs (radıyallahü anh)'dan mâada bütün ulemânın kavilleri budur.

Tavâf-i Kudüm: Mekke'ye varır varmaz yapılan tavaftır. Uzaktan gelenler İçin, bunu yapmak sünnettir.

Şâfiiler'den Bazıları vâcib olduğunu, yapılmadığı taktirde kurban kesmek îcâb ettiğini söylemişlerde de Şâfitler'in meşhur kavline göre de sünnettir.

Tavâf-i Kudüm: Mekke'de yaşıyanlara sünnet değildir. Buna Tavâf-i Tahiyye dahi derler,

Hazret-i İbn Ömer'in: «Eğer samîmi isen» sözünden muradı: Müslümanlığındare Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e tâbi oluşunda samimi isen, onun yolunu bırakıp da İbn Abbâs ve başkalarının sözüyle amel etme! demektir.

Dünyâ fitnesinden murâd ; İbn Abbâs (radıyallahü anh)’in Basra valiliğidir. Vâlîlikde bulunmak dinen tehlikelidir; fitneye sebep olabilir.

İbn Ömer (radıyallahü anh) ise hiç bir valilikle bulunmamıştı. Bununla beraber:

«Dünyâ hangimizi fitneye giriftar etmemiştir?» demesi, tevâzu'unun. insaf ve takvasının ifadesidir.

Hadîsin bâzı nüshalarında Hazret-i İbn Ömer'in sözü «Hangimizi» şeklinde tesbit edilmiştir. Her iki rivâyet de doğrudur.