BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

4- Medineliler'e Zü'l-Huleyfe Mescidi Yanında Îhrama Girmelerinin Emir Buyurulması Bâbı

2873- Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti.

(Dedi ki): Mâlike, Mûsa b. Ukbe'den dinlediğim, onun da Salim b. Abdillah'dan, onun da babası (radıyallahü anh)'dan işitmek suretiyle naklettiği şu hadîsi okudun:

Babası (Abdullah) şöyle diyormuş: Sizin Beydanız, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e iftira ettiğiniz şu yerdir. Ama Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ancak mescid yanında yani Zü’l-Huleyfe'de ihrama girmiştir.

2874- Bize, bu hadîsi Kuteybetü'bnü Saîd dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hatim yani İbn İsmail, Mûsa b. Ukbe'den, o da Salim'd en naklen rivâyet etti. Salim Şöyle dedi: İbn Ömer (radıyallahü anhüma) ya: «İhram denildiği vakit, Beyda:

«Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e iftira ettiğiniz yerdir. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ancak ağacın yanında hayvanı kendisini kaldırdığı vakit telbiye etmiştir.» derdi.

Bu hadîsi Buhârî, Ebû Dâvud , Tirmizî ve Nesâî «Hacc» bahsinde tahric etmişlerdir.

Tirmizî: «Bu bâbda İbn Ömer, Enes ve Misver b. Mahrame (radıyallahü anh)'dan da rivâyetler vardır.» demiştir.

Aynî bunların yanında Sa'd b. Ebî Vakkas ile İbn Abbâs (radıyallahü anh) hazeratmın isimlerini de zikretmiş ve ve hadîslerini şöyle sıralamıştır:

Enes hadîsini İbn Mâce'den maada bütün Kütübi Sitte sahipleri tahric etmişlerdir. Mezkûr hadîste Hazret-i Enes: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hayvanına binerek, hayvanı kendisini doğrulttuğu vakit telbiye getirdi.» demiştir.

Ayrıca İbn Mâce'nin, Hazret-i Enes'den bir rivâyetinde:

«Hayvanı Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'i kaldırarak doğrulttuğu vakit: hacc ile beraber ömre için lebbeyk, buyurdular.» denilmektedir.

Misver b. Mahrame hadîsini Buhârî ile Ebû Dâvud tahric etmişlerdir. Bu hadîste: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) , Zü’l-Huleyfe'ye vardığı vakit hediyy kurbanını nişanladı ve orada ihrama girdi.» denilmiştir.

Sa'd b. Ebî Vakkaas (radıyallahü anh) hadîsini Ebû Dâvud tahric etmiştir. Hazret-i Sa'd: «Nebiyyullah (sallallahü aleyhi ve sellem) Fur' yolunu tutarsa hayvanı kendisim kaldırdığı vakit telbiye eder. Unut yolunu tutarsa Cebel-i Beydâ'ya tırmandığında telbiyede bulunurdu.» demiştir.

İbn Abbâs hadîsini Dârakutni rivâyet etmiştir. Bu hadîste Hazret-i İbn Abbâs: «Sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hayvanı üzerine oturdu, hayvanı Beydâ'ya çıkıp düzledikten sonra hacca niyet ederek telbiye getirdi.» demektedir.

Beydâ: Sahra ve çöl demektir. Fakat burada ondan murâd: Zü'l-Huleyfe'nin Mekke tarafına düşen ve oraya yakın bulunan bir tepedir. Orada bina falan bulunmadığı için Beydâ nâmı verilmiştir.

Ulemâ, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in nerede ihrama girdiğinde ihtilâf etmişlerdir. Bâzılarına göre Zü'l Huleyie mescidinde iken ihrama girmiş, birtakımları mescidden çıktıktan sonra Beydâ denilen tepede telbiye getirdiğini, söylemişlerdir.

Tahavî diyor ki: «Ulemâdan bir cemâat Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in Beydâ'da ihrama girdiği rivâyetini kabul etmemişlerdir. Zîra İbn Ömer rivâyetinde:

— Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ancak Zü’l-Huleyfe'de ihrama girmiştir, denilmektedir. Bu zevata göre Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) , Zü'l-Hujeyfe mescidinin yanında hayvanına bindikten sonra telbiye getirmiştir...»

Tahavî'nin bir cemâatdan maksadı: Zührî ile Abdül-melik b. Cüreyc ve Abdullah b. Vehb'dir.

Tahavî sözüne devamla: «Ulemâ bu hususta ihtilâf edince biz de ihtilâflarının nereden geldiğini göstermek istedik. Rivâyet olunur ki, Saîd b. Cübeyr şunları söylemiş:

— İbn Abbâs'a dedim ki, bu zevat Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'a ihrama girdiği yer hususunda nasıl ihtilâf ettiler de bir taife:

 (Namazgahında), diğer taife: (Hayvanı kendisi kaldırdığı vakit), başka bir taife (Beydâ düzüne çıktığı vakit telbiye getirdi) dedi.» şeklinde izahatta bulunarak Hazret-i İbn Abbâs'ın:

«Ben, bu hususu herkesten iyi bilirim. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’den sâdır olan hüccet birdir. Halk o hüccet hakkında ihtilâf etmişlerdir. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hacca niyet ederek yola çıkmıştı, Zü’l-Huleyfe mescidinde iki rek'at namaz kıldığı vakit orada hacca niyet ederek telbiye getirdi. Bazıları bunu işiterek bellemişlerdir. Sonra hayvanına bindi, hayvanı yola çekilince yine telbiye getirdi. Birtakımları da bunu görmüşlerdir. Çünkü halk dağınık bir şekilde geliyorlardı.

Devesi yollandığı vakit telbiye getirdiğini işitenler:

— Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ancak hayvanı yola çekildiği vakit telbiye getirdi, demişlerdir. Sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) yoluna devam etti, Beydâ düzüne çıktığı vakit tekrar telbiye getirdi. Birtakımları da bunu görerek:

— Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ancak Beydâ düzüne çıktığında telbiye getirdi, demişlerdir.

Allah'a yemin ederim ki, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hacca, namazgahında iken niyetlenmiş ve hem hayvanına bindiği vakit, hem de Beydâ düzüne çıktığında telbiye getirmiştir.» sözlerini nakletmiş ve ihtilâfı Hazret-i İbn Abbâs'ın beyân ettiğini söylemiştir.

Bundan sonra Tahavî: «Biz de buna kaâiliz. Ebû Hanîfe ile Ebû Yûsuf, Muhammed, Mâlik, Şafiî ve Ahmed ile bu mezheplerinin şâir ulemâsının kavilleri de budur.» demiştir.

Evzaî, Ata'. ve Katâde'ye göre Beydâ'da ihrama girmek müstehabdır.

İbn Ömer hazretlerinin buradaki ifritadan maksadı: Ashâb-ı kirâm'in hatâ ettiklerini beyândır.

Kitabımızın başında da işaret olunduğu vecihle ehl-i sünnet ulemâsına göre yalan: Vakiin zıddım haber vermektir. Bunda hem kasıt hem de hatâ dâhildir.