BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

23- Teşrik Günlerinde Orucun Haram Kılınması Bâbı:

2733- Bize, Süreye b. Yûnus rivâyet etti..

(Dedi ki): Bize Hüseyn rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hâlid, Ebû'l-Melih'den, o da Nübeyşetül-Hüzeli den naklen haber verdi. NÜbeyşe şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Teşrik günleri yeyip içme günleridir, buyurdular .

2734- Bize Muhammed b. Abdillah b. Nübeyr rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İsmail yani timi Uleyye, Hâlid-i Hazzâ'dan rivâyet etti.

(Dedi ki):

Bana Ebî Kılâbe, Ebûl-Mehil'den, o da, Nübeyşe'den naklen rivâyet eyledi. Hâlid

Dedi ki: Ben, Ebul-Melih'e rastladundı sordum, bu hadisi bana o anlattı. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen Hüseyin hadîsi gibi rivâyette bulundu, o:

«Bİr de Allah için zikir günleridir.» ibaresini ziyâde eyledi.

2735- Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Sabık rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İbrahim b. Kûfeliir. Sahîheyn râvilerindendi. (213) târihinde vefat etmiştir.

Tahman, Ebû'z-Zübeyr'den o da İbn Ka'b b. Malik'den o da babasından naklen rivâyet etti ki, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) babasını Evs b. Hadesan ile birlikte teşrik günlerinde (halk arasına) göndermiş, o da:

— «Cennete mü'minden başka kimse girmeyecektir. Mina günleri yeyip içme günleridir.» diye nida etmiş.

2736- Bize, bu hadisi Abd b. Humeyd dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Amir, Abdülmelik b. Amr rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İbrâhim b. Tahman bu isnâdla rivâyette bulundu. Yalnız o: «İkisi de nida ettiler;» demiştir.

Bu babda Tahavî, Buhari, Hazret-i Âişe ile Abdullah b. Ömer'd en, Nesâî, İbn Mace, İmâm Ahmed Dârimî, Taberani ve Beyhakî, Hazret-i Ali'den, Tahavî, Hazret-i Âişe ile Ca'fer b. Muttalib, Abdullah b. Huzâfe, Ebû Hüreyre, Nübeyşetü'l-Hüzelî Enes b. Mâlik, Ma'mer b. Abdillah, Ümmü’l-Fadl,-Mes'ud b. Hakem ve diğer sahabeyi kirâm'dan hadîsler tah-rîc etmişlerdir.

Aynî'nin beyanına göre bunlardan maada Ümmü Amr b. Süleym, Ukbetü'bnü Âmir, Hanzatü'bnü Amr, Abdullah b. Amr, Amr b. Âs, Büdeyl b. Verkaa ve Zeyd b. Hâlid (radıyallahü anh) hazeratından da hadisler rivâyet olunmuştur. Mezkûr rivâyetlerin hepsi teşrik günlerinde orucun yasak edildiğine delâlet etmektedirler. .

Resûlillah (sallallahü aleyhi ve sellem) bunu hacılar Mina'da ikamet etmekteyken ilân buyurmuş, içlerinde temettü, kıran haccı yapanlar olduğu halde hiç birini istisna etmemiştir.

Mina günlerinden murâd: Teşvik günleridir. Bunlara «Eyyam-ı Ma'dudat» dahi denilir ki Zilhicce'nin 11., 12 ve 13. günleridir. Teşrik güneşe karşı sermek, güneşletmek, mânâsına gelir. Mezkûr günlerde kurban etleri güneşe karşı serilerek kurutulduğu için bunlara teşrik günleri adı verilmiştir. Aynı günlere; «Mina günleri» denilmesi, o günlerde hacılar Mina'da bulundukları içindir.

Ulemâdan bâzılarına göre bu günlere teşrik denilmesi, kurbanlar güneş yükseldikten sonra kesildiğındendir.

Bayram namazı güneş yükseldikten sonra kılındığı için bu ismin verildiğini söyleyenler de vardır.

İmâm A'zam'a göre teşrik, namazın arkasından tekbir getirmektir.

Ulemâ teşrik günlerini tâyin hususunda ihtilâf etmişlerdir. Esah olan kavle göre teşrik günleri bayram gününden sonra üç gündür.

İmâm A'zam, İmâm Malik ve İmâm Ahmed'e göre kurban gününden sonra 3. gün teşrikde tahil değildir.

Ulemâ bu günlerde oruç tutulup tutulmayacağı hususunda dahi ihtilâf etmişlerdir. Bu ihtilâflar neticesinde ortaya dokuz kavil çıkmıştır. Şöyle ki:

1) Teşrik günlerinde oruç tutmak mutlak surette caiz değildir. Bu günler oruca hiç bir suretle müsait değildir.

Hazret-i Ali (radıyallahü anh) ile Tabiin'den Hasan-ı Basri' ve Ata' buna kaaildirler. İmâm Şafiî'nin yeni mezhebi Leys b. Sa'd İbn Uleyye ve Hanefiiler'in kavilleri de budur. Fetva da bu kavle göredir.

2) Teşrik günlerinde oruç tutmak mutlak suretle caizdir. Şafiîler'den Ebû İshâk-ı Mervezi ile diğer bazı ulemanin mezhepleri budur. Mezkûr kavil Zübeyr b. Avvam ile Ebû Talha (radıyallahü anhûma)'dan rivâyet olunmuştur.

3) Temettu'a niyet eden hacı hediye kurbanı, bulamaz ve on gün zarfında üç gün oruç tutamazsa, teşrik günlerinde oruç tutması caizdir.

Sahabeden Âişe, Abdullah b. Ömer ve Urve'tü'b-nüz-Zübeyr (radıyallahü anh) hazerâtının kavilleri budur.

İmâm Malik ile Evzaî, İshâk b. Râhuye ve eski mezhebinden İmâm Şafiî buna kaail olmuşlardır.

Müzen î, İmâm-ı Şafiî'nin bu kavilden döndüğünü söylemiştir.

4) Temettu'a niyet eden hacı ile bu günlerde oruç tutmayı nezeden kimse mezkûr günlere muttasıl olmak şartıyla daha evvel oruç tutarsa teşrik günlerinde dahi tutabilir.

Mâlikîler'den bâzılarının kavli budur.

5) İmâm Mâlik'den İbn Kâsım'in rivâyetine göre teşrik günlerinin ilk ikisi ile sonuncusu arasında fark vardır. îlk iki gün ancak temettü' haccı yapanlar oruç tutabilirler. Son gün ise nezir ve teffaret oruçları da tutulabilir. Yalnız oruca ara vermemek şarttır.

6) Teşrikin son gününde mutlak surette oruç tutmak caizdir. İbnü'l Arabî bu kavli Mâlikîyye ulemasından nekletmiş ve: «Ulemamız ramazan ve kurban bayramı günleri oruç tutmanın haram olduğunu söylemişlerdir. Dördüncü gün oruç tutmak nehyedilmemiştir.» demiştir.

7) Temettu'a niyet eden hacı şartlan dahilinde teşrik günlerinde oruç tutabilir. Zihar keffareti dahi bu hükümde dahildir. İbnü'l-Arabî bunu İmâm Mâlik'in bir kavli olmak üzere nakletmiştir.

8) Yemin keffareti için teşrik günlerinde oruç tutmak caizdir. İbnü'l-Arabî, İmâm Mâli k'in bu hususda bir şey söylemeyip, Tevakkuf ettiğini bildirmiştir.

9) teşrik günlerinde yalnız nezir orucu tutulabilir. etmişlerse de doğru değildir. Aynî: «Bu kavlin İmâm. A'zam etmişlerse de doğru değildir, Aynî: «Bu kaavlin İmâm A'zam'dan nakli sahih değildir, böyle bir nakil sanı-i itibara almaya değmez.» diyor.