BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

39- Dünyaya Tama' Etmenin Keraheti Bâbı

2457- Bize Züheyr b. Harb rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Süfyân b. Uyeyne, Ebü'z - Zinâddan, o da A'rac'dan, o da Ebû Hüreyre'den o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen rivâyet etti. Şöyle buyurmuşlar:

«İhtiyarın kalbi iki şey'i sevme hususunda gençtir; Yaşama sevgisi ile mal sevgisinde.»

2458- Bana Ebû't-Tâhir ile Harmele rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize İbn Vehb, Yûnus'dan, o da Saîd b. El - Müseyyeb'den, o da Ebû Hüreyre'den naklen haber verdi ki Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)

«İhtiyarın kalbi iki şeyi sevme hususunda gençtir: Çok yaşama ve mal sevgisi hususunda.» buyurmuşlar.

Ba hadîsi Buhârî ile Nesâİ «Kitâbu'r-Rukaak»'da tahrîc etmişlerdir.

İki şeyden murâd: İki haslettir.

«İhtiyarın kalbi... gençtir...» ifâdesi mecaz ve istiaredir. Mânâsı: İhtiyarın kalbi, hayât ile malı kemâli ile sever. Tıpkı bir gencin kanının kaynadığı anlardaki kuvveti gibi. Bu hususta sevgisi kâmildir, demektir. Yani «Genç» kelimesi: Hırsın kemâli mânâsına istiare edilmiştir. Çünkü genç bir kimsenin ömrü uzun ve kuvveti yerinde olduğu için ihtiyarın özentisi de ona benzetilmiştir.

Nevevî bu hadisin tefsirinde bâzılarının kabule şâyân olmayan sözler söylediklerini kaydetmiştir.

Yaşamayı sevmekle uzun hayatı sevmek mâ'nâ i'tibârîle birdir.

2459- Bana Yahya b. Yahya ile Saîd b. Mansûr ve Ku-teybetü'bnu Saîd hep birden Ebû Avâne'den rivâyet ettiler.

(Dedi ki): Bize Ebû Avâne, Katâde'den, o da Enes'den naklen haber verdi. Enes şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)

«Âdem oğlu ihtiyarlar fakat onun iki şeyi genç kalır, (Bunlardan biri) mat'â tama' (diğeri) yaşama hırsıdır.» buyurdular.

2460- Bana Ebû Gassân El - Mismai ile Muhammedü'bnu'l - Müsennâ rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Muâz b. Hişâm rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana, babam, Katâde'den, o da Enes'den naklen rivâyet etti ki, Nebiyullah (sallallahü aleyhi ve sellem) yukarki hadisin mislini söylemiş.

2461- Bize Muhammedü'bnu'l - Müsennâ ile İbn Beşşâr rivâyet ettiler. (Dediler ki):Bize Muhammedü'bnü Catfer rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Şu’be rivâyet etti.

(Dedi ki): Ben, Katâde'yi Enes b. Mâlik'den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den naklen bu hadisin mislini rivâyet ederken dinledim.

Bu hadîsi Buhârî «Kitâbu'r-Rukaak»'da Hazret-i Enes' den şu lâfızlarla tahrîc etmiştir: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)

— Âdem oğlu büyür, onunla beraber de iki şey büyür: Mal sevgisi, uzun ömür sevgisi; buyurdular.»

Bu iki hadisde hassaten yaşama sevgisi ile mal sevgisinin zikre-rilmesi, insanın en ziyâde nefsini sevdiği içindir. Bundan dolayıdır ki uzun ömür ister. Yaşamak da mal sayesinde olur. İnsan ecelinin yaklaştığını hissedince bu iki sevgi daha ziyâdeleşir. Uyku bile sabaha karşı yani gecenin sonunda daha tatlı olur. Bu da gösterir ki bir şey'in sonu yaklaştıkça kıymet ve lezzeti artar.