BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

44- Süre-i Kehf İle Âyetü'l-Kürsi'nin Faziletleri Bâbı

1919- Bize Muhammedü'bnü'l-Müsennâ rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muâz b. Hişâm rivâyet etti.

(Dedi ki)

Bana babam, Katâde'den, o da Salim b. Ebî’l-Ca'd El-Gatafânî'den, o da Ma'dân b. Ebî Tâlhate’l-Ya'merî'den, o da Ebû'd-Derdâ'dan naklen rivâyet etti ki, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Her kim sûre-i Kehf'in başından on âyet ezberlerse, Deccal'dan masun olur.» buyurmuşlar.

1920- Bize Muhammedü'hnü'l-Müsennâ ile İbn Beşşâr rivâyet ettiler. Dediler ki: Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Şu'be rivâyet etti. H.

Bana Züheyr b. Harb da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize, Abdurrahman b. Mehdi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize, Hemmâm rivâyet etti. Bu râvîler hep birden Katâde'den bu isnâdla rivâyette bulunmuşlardır. (Yalnız) Şu'be: «Kehf sûresinin sonundan.» Hemmâm ise Hişm’ın dediği gibi: «Kehf'in başından...» demişlerdir.

Sûre-i Kehf'in fazileti hakkında Buhârî Hazret-i Berâ'b. Âzib'den şu hadisi rivâyet etmişdir: Berâ' (radıyallahü anh)

Dedi ki: Bir zât sûre-i Kehf'i okuyormuş, yanı başında da iki iple bağlı bir at bulunuyormuş. Derken o zâtı bir bulut kaplamış. Ve yavaş yavaş üzerine doğru yaklaşmaya başlamış. At da bundan ürküyormuş. Sabah olunca o zât Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e giderek hâdiseyi, ona anlatmış. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Bu (gördüğün) sekînetdir; Kur'ân için inmişdir.» buyurmuşlar.

Sekînetden muradın ne olduğu ulemâ arasında ihtilaflıdır. Bunu az yukarıda görmüşdük.

Bazıları: «Sekînet, Hazret-i Mûsa (aleyhisselâm)’in içersine levhalarla Tevrâtı ve asasını koyduğu altın kapdır.» demişlerdir.

Kur'ân-ı Kerîm'de ve hadîslerde sekînet lâfzı tekerrür etmişdir. Kelimenin bir çok mânâlara ihtimâli olduğu için bu kelimeye yerine göre zikredilen mânâlardan lâyık olanı verilir.

Sûre-i Kehf'in evvelinden, başka bir rivâyetde sonundan on âyet okumanın: Deccâl’ın şerrinden koruması, mezkûr sûrenin ilk âyetleri bir çok acâip ve garaibi ihtiva ettiğindendir. Bu âyetlerin mânâlarını düşünenler, Deccâl'in fitnesine kapılmazlar. Ayni sûrenin son âyetleri dahi son derece ibret âmizdirler,

İbn Seyyid'e göre buradaki Deccal'dan murâd: hak ile bâtılı biribirine karıştırandır.

Bazıları: «Bundan murâd: kıyâmetin büyük alâmetlerinden olmak üzere âhir zamanda çıkacak olan Deccâldır.» demişlerdir.

1921- Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdül a'lâ, b. Abdil a'lâ, Cüreyrî'den, o da Ebû's - Selil'den o da Abdullah Rabah El - Ensârî'den o da Übeyyü'bnü Kâ'b'dan naklen rivâyet etti. Übeyy Şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Yâ Ebe'l-Münzir! Allah'ın kitabından ezberinde bulunan hangi âyet daha büyükdür? bilirmisin?» dedi. Ben:

— Allah ve Resûlü bilir...» cevâbını verdim. Efendimiz (tekrar): «Yâ Ebe'l-Münzir! Allah'ın kitabından ezberinde bulunan hangi âyet daha büyükdür? bilirmisin?» diye sordu. (Bu sefer ben):

— Âyetü'l-Kürsî'dir. dedim. Bunun üzerine Resûl-i Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem) göğsüme vurdu ve:

«Vallahi itim sana afiyet olsun Ey Ebe'l-Münzir!» buyurdular.

Bu husûsda Buhârî «Kitâbü'l-Vekâle» de Hazret-i Ebû Hüreyre'den şu hadîsi tahrîc etmişdir: Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)

Dedi ki:

«Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) beni Ramazan zekâtını muhafazaya vekil etmişdi. Derken bana bir adam gelerek zahireden avuç avuç almağa taşladı; ben derhâl kendisini yakaladım. Ve:

— Vallahi seni Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in huzuruna götüreceğim; dedim. Adam:

— Ben muhtacım; çoluğum çocuğum ve pek ziyâde ihtiyacım var; dedi. Bunun üzerine bende, onu serbest bıraktım. Sabaha çıkınca Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Yâ Ebâ Hüreyre! Dün gece esîri ne yaptın?» dedi. Ben:

— Yâ Resûlallah pek ziyâde muhtâc ve çoluk çocuk sahibi olduğundan şikâyet etti de, kendisini serbest bıraktım; dedim. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Ama o, sana muhakkak yalan söyledi. O yine gelecek» buyurdu. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in: «O yine gelecek» demesinden anladım ki, herif tekrar gelecek. Binâenaleyh onu gözetledim. Az sonra geldi. Ve zahireden avuç avuç almaya başladı. Derhâl kendisini yakaladım ve:

— Seni mutlaka Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in huzuruna çıkaracağım! dedim. Herif:

— Berii bırak! Çünkü muhtacım. Çoluk çocuğum var. Bir daha yapmam; dedi. Ben de kendisine acıyarak onu serbest bıraktım. Sabaha çıkınca Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bana:

«Yâ Ebâ Hüreyre esîrİ ne yaptın?» diye sordu.

— Yâ Resûlallah! Pek ziyâde muhtaç ve çoluk çocuk sahibi olduğundan şikâyet etti de, kendisine acıyarak serbest bıraktım; dedim. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Amma o, sana muhakkak yalan söyledi; o tekrar gelecek!» buyurdu. Bunun üzerine ben, onu gözetledim. Derken gelerek zahireyi avuçîamaya taşladı. Ben, derhâl kendisini yakalıyarak:

— Seni mutlaka Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in huzuruna çıkaracağım. Bununla üç oldu ki, bir daha yapmam diyorsun; sonra tekrar yapıyorsun; dedim. Hırsız:

— Beni bırak! sana bir kaç kelime öğreteceğim, onlarla Allah sana menfaat te'mîn edecek; dedi.

— Ne onlar? dedim.

— Döşeğine uzandığın vakît Âyetü'l-Kürsî'yi (yani) (Hayy ve Kayûm olan Allah'dan başka hiç bir ilâh yokdur.) âyet-i kerimesini sonuna kadar oku! Böyle yaparsan üzerinde faehemahâl Allah tarafından bir muhafız bulunur ve tâ sabaha kadar şeytan, senin semetine yaklaşamaz; dedi. Ben de kendisini serbest bıraktım. Sabaha çıkınca Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bana (tekrar):

«Dün gece esîri ne yaptın?» diye sordu.

— Yâ Resûlallah! Bana bir kaç kelime öğreteceğindi, bunlarla Allah'ın bana fâide ihsan buyuracağını söyledi; ten de kendisini serbest bıraktım; dedim. Resûl-i Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Neymiş onlar?» dedi. Ben:

— Efendim, döşeğine uzandığın vakit Âyetü'l-Kürsî'yi başından sonuna kadar oku! (Bunu okursan) üzerinden Allah tarafından bir muhafız eksik olmaz. Ve tâ sabaha kadar kat'îyyen şeytan sana yaklaşamaz; dedi.. cevâbını verdim.

 (Râvî diyor ki: Zâten ashâb hayır işlemeğe pek harîs idiler.) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

« (Bak hele!) o yalancı olduğu hâlde (bu defa) sana doğruyu söylemiş. Uç gecedir kiminle konuştuğunu biliyor musun? Yâ Ebâ Hüreyre?» dedi. Ben:

— Hayır! cevâbını verdim.

«O bir şeytandı.» buyurdular. Buna benzer başka hadîsler de vardır.

Ulemâ, Âyetü'l-Kürsi'nin büyüklükle temayüz etmesini şöyle izaha çalışırlar: Bu âyetde Allahü teâlâ’nın bütün isim ve sıfatlarının esâsları yani vahdâniyyet, hayât, ilim, mülk, kudret ve irâde zikredilmişdir. En büyük yahut en faziletli âyet olmasının hikmeti budur.

Kâdi İyâz: «Bu hadîsde: Kur'ân âyetlerinin bâzılarını, diğerlerine tercih ve tafdîl caizdir; Kur'ân-ı Kerim dahi şâir semavî kitaplara tafdîl edilebilir., deyenlere hüccet vardır. Yalnız mes'ele ulemâ arasında ihtilaflıdır. Ebû'l-Hasen Eş'arî ile Ebû Bekr-i Bâkıllânî ve ulemâdan fukahâdan bir cemâat, âyetleri biribirine tafdîlden menetmişlerdir. Çünkü bir âyetin başkasından daha fazîletli olduğunu söylemek, öteki âyetin ondan noksan bulunmasını iktizâ eder. Kelâmıllah da ise noksanlık yokdur. Bu zevat bâzı âyetler hakkında vârid olan «En büyük», «En faziletli... »gibi tâbirleri «Büyük» ve «Faziletli» mânâlarına te'vîl etmişlerdir.

İshâk b. Râhuye ile diğer ulemâ âyetler arasında tafdili, caiz görmüş ve: Bu üstünlük, okuyanın sevabının büyüklüğüne râci' olur, demişlerdir.

Muhtar olan kavle göre sevabı çok mânâsına olmak üzere âyetler ve sûreler hakkında (Daha büyük) ve' (Daha faziletli) tâbirlerinin caiz olmasıdır.» diyor.