BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

39- Akşam Namazı Vaktinin Evveli Güneş Kavuştukdan Sonra Girdiği Beyan Bâbı

1472- Bize Kuteybetü'bnü Saîd rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hatim, — ki İbn İsmail'dir.— Yezîd b. Ebî Ubeyd'den, o da Seleme-tü'bnü Ekva'dan naklen rivâyet etti ki, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) akşam namazını, güneş kavuşarak perde arkasına gizlendiği zaman kılarmış.

Bu hadîsi Buhârî «Mevâkîtü's - Salât- bahsinde; Ebû Dâvûd ile Tirmizî dahi «Namaz» bahsinde muhtelif râvîlerden tahrîc etmişlerdir.

Buhârî'nin rivâyetinde Hazret-i Seleme: «Biz, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ile akşanı'ı güneş perde arkasına gizlendiği vakit kılardık» demişdir. Bu rivâyetdeki akşamdan murâd, akşam namazıdır. Yine Buhârî'nin rivâyetinde güneş zikredilmemiş fakat akşam karinesi ile perde arkasına gizlenenin güneş olduğu anlaşılmışdır.

Hicâb: Perde demekdir. Bâzı ulemânın beyânına göre güneşin hicabından murâd: onun ziyâsıdır. Bu takdirde güneşin perde arkasına gizlenmesi: kendi cirmi ile ziyasının görünmez olması yani batmasıdır.

Bu hadîs akşam namazının vakti girer girmez hemen kılınacağına delildir. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in akşam namazını şafağın kaybolmasına yakın kıldığını bildiren hadîs mezkûr namazı o vakitde kılmanın da caiz olduğunu beyân için olsa gerektir.

Akşam namazı vaktinin sonu hususundaki ihtilâfı az sonra göreceğiz.

1473- Bize Muhammed b. Mihrân Er-Râzî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Velîd b. Müslim rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Evzâî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Ebû'n - Necâşî rivâyet etti.

Dedi ki: Ben Bâfi' b. Ha-dîc'i şöyle derken işittim: «Biz Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile birlikde akşam namazını kılardık. Bizden birimiz namazdan çıktıkdan sonra okunun düştüğü yerleri iyice görürdü.»

1474- Bize İshâk b. İbrahim El - Hanzali rivâyet etti.

(Dedi ki): Ebû Şuayb b. İshâk Ed-Dimaşkî haber verdi.

(Dedi ki): Bize Evzaî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Ebû'n-Necâşî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Rafi' b. Hadîc rivâyet etti: «Biz akşam namazını kılardık...» diyerek yukarki hadîs gibi rivâyetde bulundu.

Bu hadîsi Buhârî «Mevâkîtü's - Salat» bahsinde; Ebû Dâvûd, Nesâî ve İbn Mâce dahi namaz bahsinde tahrîc etmişlerdir.

Hadîs muhtelif lâfızlarla rivâyet edilmişdir. Ebû Dâvûd'un, Enes (radıyallahü anh)'dan tahrîc ettiği rivâyetde: «Biz akşam namazını kılar sonra ok atardık. Her birimiz attığı okun yerini görürdü.» denilmiş; Kâ'd b. Mâlik rivâyetinde: «Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) akşam namazını kıldırır; sonra cemâat Benî Seleme kabilesinin oturduğu yerdeki ailelerinin nezdine dönerler ve hâlâ atılan okun düştüğü yerleri görürlerdi.» buyurulmuşdur. Ebû Hatim bu rivâyet hakkında: «Sahîh olan, mürseldir.» demişdir.

İmâm Ahmed b. Hanbel'in rivâyet ettiği Câbir hadişinde: «Biz, Benî Seleme'ye gelir hâlâ atılan okların yerini görürdük.» denilmektedir. Nesâî'nin sahîh bir senedle lîslem kabilesine mensub bir zâtdan tahrîc ettiği rivâyetde şöyle denilmektedir: «Biz Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ile birlikde akşam namazını kılar; sonra tâ Medine'nin kenarındaki evlerimize dönerdik. Sonra ok atar ve oklarımızın düştüğü yerleri görürdük.»

Bu hadîsi Taberânî «El- Mu'cemü'l - Kebîr»inde, Zeyd b. Hâlid (radıyallahü anh)'dan şu lâfızlarla tahrîc etmişdir: «Biz Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ile birlikde akşam namazını kılardık; sonra namazdan çıkar; çarşıya gelir ve hâlâ atılan okların düştüğü yerleri görürdük.»