BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

39 - Şirkin Günahların En Çirkini Olduğunu ve Ondan Sonraki Günahların En Büyüğünü Beyan Bâbı

267- Bize Osman b. Ebi Şeybe ile İshâk b. İbrahim rivâyet ettiler. İshâk: Bize Cerir haber verdi dedi. Osman ise: Bize Cerir, Mansur'dan , o da Ebû Vâil'den, o da Amr b. Şurahbil' den, o da Abdulfah'dan naklen rivâyet etti, dedi, Abdullah şunları söylemiş:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e

— Allah ındinde en büyük günah nedir? dedim.

«Seni yaratmış okluğu hâlde Allaha şirk koşmandır.» buyurdu."

— Bu gerçekten pek büyük; bundan sonra nedir? dedim.

«Seninle beraber yemek yiyeceğinden korkarak evlâdını öldürmendîr.» dedi.

— Ondan sonra nedir? dedim.

«Ondan sonra komşunun helâliyle zina etmendir.» buyurdular.

268- Bize Osman b. Ebî Şeybe ile İshâk b. İbrahim Cerirden rivâyet ettiler. Osman: Bize Cerir, A'meş'den, o da Ebû VâiTflen, , o da Amr b. Şurahbil'den naklen rivâyet etti; dedi. Abdullah Şöyle dedi: Bir adam:

— Yâ Resûlüllah! Allah ındinde hangi günah en büyüktür? dedi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Seni yaratmış olduğu halde Allah'ın bir naziri bulunduğuna kail olmandır.» buyurdu. O zât:

— Sonra hangisidir? diye sordu. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Seninle beraber yemesinden korkarak evlâdını öldürmendir.» dedi.

— Ondan sonra hangisidir? deyince:

«Komşunun helâliyle zina etmendir.» Allah (azze ve celle) bunları tasdik için: "Allahın hâlis kullan o kimselerdir ki, Allah'la beraber başka bir tanrıya duâ etmezler; Allah'ın haram kıldığı nefsi öldürmezler meğer ki hakla ola! Zina da etmezler. Her kim de bunları yaparsa ağır cezaya çarpar" âyet-i kerimesini indirdi.

Bu iki rivâyetin bütün râvilerinin Kûf e'Ü olması garib ve lâtif bir tesadüftür.

İbn Mes'ud hazretlerinin buradaki suali hakkında El-Übbi şunları söylemektedir: Amellerin en faziletlisi hususundaki suâlin vechi yukarıda geçti. Günahların en büyüğüne gelince: Bütün günahlardan sakınmayı te'min için bu suali sormamak daha muvafık olurdu... denilemez; çünkü bu suâlin vechi dahi: o günahdan daha çok korunmak için sorulmuş olmasıdır.»

Nidd: misil demektir. Ahfeş'den rivâyet edildiğine göre; nidd; zıd ve benzer ma'nâlarına gelir. El-Übtai'ye göre nidd, misilden de ehass'dir. Çünkü; nidd, çağınîan muhalif misildir. Bu takdirde Allaha — haşa— muhalif olmayan misil iddiası yasak değilmiş gibi bir ma'nâ hasıl olursa da El-Übbi buna cevaben: Bu söz:

«Senin Rabbın kullarına zulmeden değildir.» âyeti kabilindendir, diyor. Yani sığası mübalağalı ismi fail olsa da âyetten mubeleğa murâd edilmemiştir demek istiyor.

«Seni yaratmış olduğu halde...» cümlesinden murâd, Allah ile Ona nazir sayılan şey arasındaki farkı beyân ve bu inancı takbihtir. İmâm Ebû'l-Hasen Eş'ari Allahü teâlâ'nın ehass-ı vasfı kudret olduğuna bununla istidlal etmiştir.

«Seninle beraber yemesinden korkarak evlâdını öldürmendir.» cümlesindeki evlâd kaydı, katlin pek çirkin bir şey olduğunu anlatmak içindir. Çünkü; bu fiil babaların tabiatına tevdi' buyurulan şefkat ve merhamete zıddır. Binaenaleyh onu ancak canavar tabiatlı beyinsizler yapar. Bu cümle Teâlâ Hazretlerinin:

"Fakirlik korkusu ile evlâdınızı öldürmeyin!" âyet-i kerimesine işarettir.

Filhakika arapların en çirkin âdetlerinden biri, fakirlik ve açlık korkusu ile çocuklarını Öldürmeleri idi. Hatta büyürse, bir namussuzluk eder endişesiyle kız çocuklarını doğar doğmaz diri diri mezara gömerlerdi. Böyle diri diriye mezara gömülen kızlara mev'ûde denilir. Bu tüyler ürpertici çirkin âdet Kur'ân-ı Kerim'de:

"Diri diriye mezara gömülen kıza, hangi suçundan dolayı öldürüldüğü sorulduğu vakit..." âyet-i kerimesiyle takbih olunmuştur.

«Esâm»: günaha girmek ma'nasına ise de âyet-i kerimede ondan murad; günahın cezasıdır. Nitekim lügat ulemasından Halil b. Ahmed'le Sibeveyh'in, Ebû Amr Şey bani, Ferrâ' ve Ebû Aliy'il-Farisî'nin kavilleri de budur. Yunus ile Ebû Ubeyde'ye göre ise «esâm»ın mânası tecziyedir. İbn Abbâs (radıyallahü anh) ile Süddî'ye göre cezadır. Bir çok müfessirler onun cehennemde bir vâdî olduğunu söylemişlerdir.

«Komşunun helâli»ndan murad: Karışıdır. Zina mutlak surette haram ye büyük günah olmakla beraber burada komşunun karısı ile diye kayıdlanması, onunla zina etmenin daha da çirkin ve büyük suç olduğunu göstermek içindir. Bir de komşunun karısını hasseten zikretmesi, ekseriyetle zina komşular arasında yapıldığındandır. Zira evlerinin bir birine yakın olması görüşüp buluşmayı kolaylaştırır.

Hadis-i şerifde komşunun karısı ile yapılan zinanın büyük günah olarak gösterilmesi komşu kızı, gelini ve nikâhlısı olmayan her hangi bir komşu kadını ile zina etmenin hükümden hâriç kaldığına delâlet etmez. Çünkü buradaki «karisi» tâbiri bir kayd-ı ihtirazı değil, kayd-ı vukûîdir. Yani ekseriyetle komşu kadınları evli oldukları için bu ta'bir kullanılmıştır. Yoksa evli olsun olmasın bütün komşu kadınları hükümde müsavidirler. Fakat «komşu ta'biri bir kayd-ı ihtirazıdır. Binaenaleyh komşu kadınla yapılan zina komşu olmayanla yapılan zinadan daha çirkin ve daha büyük bir suçtur. Evet, komşu komşusundan sadakat bekler. O evde yokken komşusu onun malını ve ailesini koruyacak ona her nevi' zararın gelmesine mâni' olacak onun gözlerini ardında bırakmayacaktır. Zira komşuya ikram ve ihsanda bulunmak hem Allahu Zü'l-celâl'in hem de Resûl-i zişân'ın emirleridir. Bu cihet nazar-ı i'tibara bara alınarak bir de komşunun karısı ile zina meselesi düşünülürse; onun ne derece çirkin bir fiil ve büyük bir günah olduğu kendiliğinden meydana çıkar.

Bundan dolayıdır ki Hazret-i: Mikdâd (radıyallahü anh)'ın rivâyet ettiği bir hadisde:

«Bir kimsenin on tane kadınla zina etmesi, komşusunun karısı ile zina etmesinden daha ehvendir.» buyurulmuştur. Araplar komşunun harim-i ismetini korumakla öğünürlerdi. Bu babda Arap Şairi Antere'den ve daha başkalarından şiirle nakledilmiştir.