BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

10- Yûnus Sûresi

Rahman ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle

1. Bâb

Ve İbnu Abbâs şöyle demiştir: "O su ile yeryüzünün nebatı karıştı" (Âyet: 24), "O su ile her renk nebat bitti".

"Dediler ki: Allah kendine evlâd edindi. Hâşâ, Allah bundan münezzehtir; O, müstağnidir" (Âyet: 68).

Zeyd ibn Eslem: "İmân edenlere Rabb'leri indinde muhakkak bir sıdk kademi vardır" (Âyet: 2), O, Muhammed (sallallahü aleyhi ve sellem)’ dir, dedi.

Mucâhid ibn Cebr de: "Kademi sıdk", "Hayr"dır, dedi

"Tilke âyâtun" (Âyet:1) denilir; bu "İşte bunlar Kur'ân'ın alemleridir, işaretleridir" demektir, yani buradaki “tilke” "Hâzihi" manasınadır. (Kelâmın hitâbdan gaibe döndürülmesi bakımından) bunun benzeri "Hattâ izâ küntüm fi’l-fülki ve cereyne bihim bi-rîhın tayyibetin” (Hattâ siz gemilerde bulunduğunuz, onlar bunları güzel bir hevâ akımıyle akar gibi götürdükleri) kelâmıdır. "Bihim"in ma'nâsı "Bikum"dur (yânı birincide "Tilke", "Hâzihî" ma'nâsına olduğu gibi, ikinci kelâmda da "Bihim", "Bi-kum" ma'nâsınadır. Birincide işaret ismi gâibden hitaba, ikincide ise zamîr, mübalağa nüktesiyle gaibe döndürülmüştür).

"Da'vâhum" (Âyet: ıo), "Onların duaları"; "Uhîta bihim... ( Onlar çepçevre kuşatıldıklarını sanırlar)" "Helake yaklaştırıldıklarım sanırlar" demektir. Nitekim "Ehâtat bihi hatîetuhu (Suçu kendisini çepçevre kuşattı)" (el-Bakara: 81) de böyledir.

"Ittebaahum" "Ve'tbaahum" bir manayadır, "Arkalarına düştü demektir; "Adven", "Udven" yani "Düşmanlık" masdarındandır (Âyet: 90).

Mucâhid şöyle dedi: "Eğer Allah insanlara hayrı çabuk istedikleri gibi, şerri de acele verseydi, elbette onlara ecelleri hükmedilirdi" (Âyet: 11) bu, insanın oğluna ve malına öfkelendiği zaman "Yâ Allah, ona bereket ve hayır ihsan etme, ona la'net eyle" demesi gibidir.

"Onlara ecelleri hükmedilirdi" demek, aleyhine beddua edilen kimse elbette helak edilirdi ve Allah onu öldürürdü demektir. “İyi iş ve güzel amel yapanlara daha güzel iyilik, bir de ziyâde vardır" (Âyet: 26);

"Ve misluhâ husnâ", yani bu güzelliğin misli ihsan ve ikram olarak onun gibi diğer bir güzelliktir, ziyâde de mağfirettir.

Mucâhid'den başkası da: "Ziyâde" Yüce Allah'ın yüzüne, cemâline bakmaktır, demiştir.

"el-Kibriyâ", "Mülk" yani "Meliklik, hükümdarlıktır. "Bu yerde devlet ikinizin elinde olsun diye mi bize geldiniz?" (Âyet: 78).

2. Bâb

"İsrâîloğullarını denizden geçirdik. Hemen Fir'avn, askerleriyle beraber zulmederek ve saldırarak arkalarına düştü. Nihayet su onu boğmaya başlayınca, şöyle dedi: 'İnandım. Hakikat İsrâîloğulları'nın imân ettiğinden başka ilâh yokmuş. Ben de müslümânlardanım" (Âyet: 90).

"Nuncike", "Biz seni Arz'dan bir necve üzerine atarız" demektir. "Necve" de "Neşez"dir ki, o da yüksek mekân ma'nâsınadır

4726 İbn Abbâs radıyallahü anhüma şöyle demiştir: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Medine'ye geldi, Yahudiler âşûrâ orucu tutuyorlardı. Onlar:

— Bu, kendisinde Musa'nın Fir'avn'a gâlib olduğu gündür, dediler.

Bunun üzerine Peygamber sahâbîlerine:

— "Sizler Musa'ya onlardan daha ziyâde haklısınız, onun için sizler de bu günü oruç tutun" buyurdu.