| 
 
47 
- 
TEVEKKÜL 
TEVEKKÜL 
ETMEK NASIL OLUR? - 
Dinde bulunan her makâm, üç esâsa dayanır: İlm, 
hâl ve amel. Tevekkülün ne olduğunu bildirdik ve hâlini de anlatdık. Şimdi 
amelini, nasıl tevekkül edileceğini bildireceğiz. Çok kimse, tevekkülü, her işi 
oluruna bırakıp, ihtiyârı ile birşeyi yapmamak, para kazanmak için uğraşmamak, 
tesarruf yapmamak, yılandan, arslandan, zehrden sakınmamak, hasta olunca ilâc 
içmemek, dîni, islâmiyyeti öğrenmemek, din düşmanlarından sakınmamak sanır. [Din 
câhilleri, tevekküle, kanâ’at etmeğe, böyle ma’nâ vererek, islâmiyyet 
tenbellikdir. Din afyondur, diyor. İslâmiyyete hücûm ediyorlar. Gençleri 
aldatmağa, dinsiz, îmânsız yapmağa uğraşıyorlar. İslâmiyyete alçakca iftirâ 
ediyorlar.] Tevekkülü böyle düşünmek yanlışdır. İslâmiyyete uygun değildir. 
Hâlbuki, tevekkül, islâmiyyetin emr etdiği şeydir. İslâmiyyete uygun olmıyan 
şeyler, nasıl tevekkül olabilir? 
İhtiyârî, ya’nî 
istiyerek yapılan hareketlerde ve para, mal kazanmakda ve mevcûd parayı, malı 
tesarruf etmekde, zararlardan sakınmakda ve derdleri, hastaları tedâvî etmekde, 
ayrı ayrı tevekkül vardır. Bu dört tevekkülü sıra ile bildirelim: 
                                                |