226 Rubâî Mücerrede ZiyadeOtuz beş bâbdan üç bâbda rubâî mücerred (yani mâzisinde kökü dört harfli fiiller) üzerine harf katmakla olan bâblardır. Bu da iki çeşittir. Birinci çeşit: Rubâî üzerine bir harf ziyade edilmekle (artırmakla) olan bâbdır. Bu, bir bâbdır. Bu bâbın vezni (ölçüsü): …………….. dir. Bu ölçüdeki fiil: …………... dir. Bu bâbın alâmeti: Başına (te) ziyade etmekle mâzisinin beş harf üzere olmasıdır. Bu bâbın binâsı: mutâva’at içindir. ........................ Taşı yuvarladım, bu taş yuvarlandı gibi. İkinci çeşit: Rubâî üzerine iki harf ziyade edilmekle olan bâbdır. Bu da iki bâbdır. Birinci bâb: ……………..dir. Bu ölçüdeki fiil: ................................ dir. Bu bâbın alâmeti: Başına hemze, aynel fiil ile birinci lâmel fil arasına nun ziyade etmekle mâzisinin altı harf üzere olmasıdır. Bu bâbın binâsı da: Mutâva’at içindir: …………………. Ben develeri geri çevirdim, bu develer de birbirlerine geri dönüp toplandılar gibi. İkinci bâb: ....................dir. Bu ölçüdeki fiil:……………… dir. Bu bâbın alâmeti: Başına hemze, sonuna da ikinci lâmel fiili cinsinden diğer bir harf ziyade etmekle mâzisinin altı harf üzere olmasıdır. Bu bâbın binâsı lâzım fiilin mubâlagası içindir. Çünkü adamın derisinin kılı (veya tüyü) titreyip ürperdiği zaman cümlede: ………………. denilir. Adamın derisinin tüyü çok ürperdiği zaman da: .................. denir. |