CŻLD       ALFABE       KONU       KABR-Ż ŽERŻFLER

1.   2.   3.   4.   5.   6.   7.   8.   9.   10.   11.   12.
     
 

VENÂÎ

Âlim ve velīlerden. İsmi Ali bin Abdülber bin Ali, künyesi Ebü'l-Hasan el-Hüseynī el-Venāī’dir. 1756 (H.1170) senesinde, Mısır’ın Saīd limanı köylerinden Venā’da doğdu. 1797 (H.1212) senesinde Medīne-i münevverede vefāt etti.

Ali Venāī, Kāhire’de büyüdü. Zamānının ileri gelen ālimlerinden ilim ve edeb öğrendi. Muhammed bin Ali eş-Şirvānī’den icāzet, diploma aldı. Henüz on sekiz yaşında ēeşitli ilimlerde kitaplar yazmaya başladı. Bir taraftan da büyük hadīs ālimi Seyyid Murtaza'nın derslerine devām edip hadīs ilmi mütehassısları arasına girdi. Mānevī ilimler adı verilen tasavvuftan da nasīblendi. Halvetī yolunun büyüklerinden Ahmed ed-Derdī’nin sohbetlerinde kemāle gelip olgunlaştı.

Ali el-Venāī ēok ibādet eder, nefsinin terbiyesi ile uğraşırdı. Bu gayretleri neticesinde kendisinden kerāmet, hārikulāde hālleri görüldü. Sık sık rüyāsında Peygamber efendimizi görür ve mānevī iltifatlarına kavuşurdu. Yine rüyāda, Peygamber efendimiz mübārek parmağını Ali el-Venāī’nin ağzına koyup hareket ettirdi ve; “Gece sana “Lā ilāhe illallah Vallahü ekber Allahü ekber” demen kāfidir” buyurdu. Ali el-Venāī iki defa da Resūlullah efendimizi uyanık gördü. İlkinde Tāhā sūresini okurken görmüştü.

Ali el-Venāī’ye rüyāsında İsm-i A’zām duāsı öğretildi. Geceleri ēok namaz kılardı. Bir ara Mekke-i mükerremeye gitti, orada üē sene kadar ilim öğretti ve ibādetle meşgūl oldu. Peygamber efendimizin mübārek kabr-i şerīflerini ziyāretten sonra Mısır’a döndü. Herkes kendisini sevgi ve hürmetle karşıladı. Çok geēmeden mānevī bir işāretle Medīne-i münevvereye gitmesi emredildi. Zīrā bu, vefātının Medīne’de olacağına dāir bir müjde idi. Derhāl yola ēıkıp önce Mekke’ye oradan da Medīne-i münevvereye vardı. Çok geēmeden müjdelendiği gibi hakīkaten Medīne’de vefāt etti.

Ali el-Venāī’nin yazdığı eserlerden bāzıları şunlardır: 1) Tuhfet-ül-Efkār, 2) Delīl-üs Sālik ilā Melik-il Memālik, 3) Risālet-üt-Tevhīd, 4) Necāt-ür-Rūh, 5) Risālet-ün fil-Akāid, 6) Şerhu Salevāt ed-Derdīr, 7) Umdet-ül-Ebrār fī Ahkām-il-Hac vel İ’timār.

 

KAYNAKLAR

1) Cāmi-u Kerāmāt-il-Evliyā; c.2, s.200

2) Brockelman; sup 2, s.424

3) El-A’lām; c.4, s.298

4) Mu’cem-ül-Matbūāt; s.160

5) Esmā-ül Müellifīn; c.1, s.770