ŞEYH CELÂLÜDDÎN HÜRMÂLÎ
Irak'ta
yetişen evliyâdan. İsmi Molla Celâlüddîn'dir. Seyyid olup, babası Seyyid Ali bin
Seyyid Ömer Hüseynî'dir. Soyu İmâm-ı Mûsâ Kâzım hazretlerine ulaşır. Şehrezûr'a
bağlı Kayneyce köyünde doğdu. Doğumtârihi kesin olarak bilinmemektedir. 1815
(H.1231) târihinde Biyâre'de vefât etti.
Seyyid
Molla Celâlüddîn küçük yaştan îtibâren iyi bir tahsîl gördü. Önce Kur'ân-ı kerîmi
hatmetti. Arabî ilimleri öğrendi. Bölgedeki meşhûr medreselerde mütehassıs
hocalardan okudu. Ulûmu aliyye adı verilen yüksek din ilimlerinde ve aklî
ilimlerde olgunlaşıp icâzet (diploma) aldı ve müderris olarak Hurmal
kasabasındaki Câmi-i Kebîr'e müderris tâyin edildi. Buradaki hizmetleriyle
hürmet ve îtibâr gördü. Medresesi ve talebeleri için Hurmal çevresinde bağlar
bahçeler vakfedildi.
Seyyid
Molla Celâlüddîn, günlerini talebelerine ilim ve edep öğretmekle geçirdi. Dîne
hizmetten bir an geri durmadı. Müslümanların müşkillerini giderdi. Zamânındaki
en meşhûr âlimlerden Şeyh Abdullah ve Mollaİbrâhim ile görüştü. Bu üçü o bölgede
din hizmetinin üç temeli sayıldı. Etraflarında her yerden talebeler çoğaldı.
İlim, amel ve ihlâs ile güzel ahlâkla, hikmetle, güzel nasîhatlerle insanları
Allahü teâlânın râzı olduğu yola çağırdılar. Fakirlerin, muhtaçların koruyucusu
oldular. Seyyid Molla Celâlüddîn, Biyâre'de zaman zaman talebeleriyle birlikte
bahçelere temiz hava almak için çıkar, meyvelenmiş ağaçlar altında sohbetler
yapar, bu sohbetlerinde Cennet'ten ve bahçelerinden anlatır, onları teşvik
ederdi.
Seyyid
Molla Celâlüddîn, Kâdiriyye yoluna girip bu yolun büyüklerinden Şeyh
Hasan Gelezerde hazretlerinin sohbetlerine katıldı. Hocasından icâzet (diploma)
alıp, hocası onu insanları irşâd husûsunda kendisine halîfe yaptı. Molla
Celâlüddîn bu mânevî olgunlukla, insanlara Allahü teâlânın yolunda olma âdâbını,
haramlardan ve şüphelilerden uzaklaşmayı, nefsi temizleme yollarını öğretti.
Molla
Celâlüddîn ömrünü hak yolda geçirdi. Bir yaz günü âdeti üzere Biyâre'de
bahçelerde sevdikleriyle birlikte dolaşırlarken vefât etti. Sevdikleri onun bâzı
kerâmetlerine şâhid oldular.
Şeyh
Alâeddîn anlatır: "Molla Celâlüddîn hazretleri vefât edince, sevdikleri ona
kabir kazmak için gittiler. Kabir kazarlarken öğle namazını kılmayı unuttular.
Vakti kaçırmak üzereyken birden nereden geldiğini anlamadıkları bir "Allahü
ekber" nidâsıyla kendilerine gelerek öğle namazını hatırladılar ve hemen
namazlarını edâ ettiler. Bu, Seyyid hazretlerinin vefâtlarından sonra
gösterdikleri kerâmetlerindendi.
Seyyid Muhammed Emîn, Seyyid Muhammed, Seyyid Mustafa ve Seyyid Celâlüddîn Sagîr,
Seyyid Molla hazretlerinin fazîlet sâhibi oğullarıdır.
KAYNAKLAR
1)
Ulemâünâ fî Hidmet-il-İlmi ved-Dîn; s.136
|