HACI DURSUN EFENDİ
Karadeniz bölgesi velîlerinden. Trabzon'a bağlı Of
ilçesinin Çalak köyünde 1883 (H. 1300) senesinde doğdu. İlk tahsîlini köyünde ve
Of'ta yaptıktan sonra İstanbul'a gitti. İstanbul'da Dâr-ül-Hilâfet-il-Aliyye
Medreselerinde ilim öğrendi.
Sahn-ı Seman Medresesini bitirdikten sonra 1918'de
imtihanla Süleymâniye Medresesine girdi. Bu medreseden 17 Nisan 1922'de mezun
oldu. 1923'te dersiâm olan Dursun Efendi, Umûr-ı Şer'iyye ve Evkaf Vekâleti
tarafından Trabzon ve havâlisi medreseler müfettişliğine tâyin edildi.
Memleketine döndüğü sırada milletin asırlardır görüp
yaşadığı inanç ve akîdeler ayaklar altına alınıyordu. Bunun üzerine genç
müderris Of eşrâfından bazı kimselerin de altına imzâ koyduğu şu mektubu yazıp
hükümete gönderdi:
"Türklerin en husûsî emelleri vatanları ile berâber
dinlerinin de muhâfazasıdır. Türkler İslâmiyeti kabul ettikten sonra, bütün
ictimâî düşünceleri İslâmiyetle yoğrulmuştur. O derece ki, Tük demek İslâmm
demek olmuştur. Binâenaleyh Türkleri İslâmiyetten ayırmak imkânsızdır.
İstiklâl Harbinden önce milliyet ve mevcûdiyetlerini
kaybetmiş bir takım şahsiyetler memleketin birlilğini, ictimâî esaslarını
bozacak cereyanlar meydana getirmeye çalışmışlardı. Büyük bir üzüntü ile
görüyoruz ki, bu şahsiyetler bugün de faâliyetlerine hız vermektedirler.
Halkın dînî esaslarını ve millî ananelerini oyuncak sayan
bu adamlar, gürültü ile bütün Türk halkını milliyetsiz, ananesiz, dinsiz insan
kümesi yapmak kolay bir iş midir sanıyorlar?
Millî Hukûkumuz olan fıkhımızın millî ahlâk ve
ictimâiyâtımızın yerine Batının bozulmuş, kokuşmuş şeylerini getirmek isteyen bu
kör taklidcilerin sözlerini gazete sütunlarında gördükçe bunların Türk olduğuna
bir türlü inanamıyoruz. Türkler nasıl Batının fuhşa bulaşmış ahlâk ve
ictimâiyâtını kabul eder?
Batının sanâyiini, iktisadiyâtını alacağız, zirâat ve
ticâretine rekâbet edeceğiz. Fakat hiç bir zaman varlığımızı ahlâk anlayışımızı
Batıya fedâ etmeyeceğiz."
Hacı Dursun Efendi bir süre sonra vazifesinden ayrılarak Of
ilçesinde kendi gayretleri ile talebe yetiştirmekle meşgul oldu. Karadeniz
bölgesinde Çalekli Hacı Dursun Efendi diye meşhur oldu. Bölgesinde Ehl-i sünnet
îtikâdını yaymak için büyük bir gayretle çalıştı.
Ömrünün sonuna kadar Allahü teâlânın emir ve ysaklarını
insanlara öğretmeye çalışan Dursun Efendi, 1977 senesi Şubat ayının 27'sinde
Çalek'te vefât etti. Kalabalık bir cemâat ile kılınan cenâze namazından sonra
defnedildi. Hacı Dursun Efendinin tesirleri o bölgede hâlâ devâm etmektedir.
KAYNAKLAR
1) Yürüyenler ve Sürünenler (Sâdık Albayrak-1979); s.184 |