| |
HÂCE MUHAMMED BİN EBÛ AHMED
EL-ÇEŞTÎ
Büyük velîlerden. Lakabı Ahmed Nasihuddîn'dir. Tasavvufta
icâzeti, diplomayı babasından almıştır. Babası vefât ettikten sonra onun yerine
geçti. Babasının yerine geçtiği zaman, henüz yirmi dört yaşındaydı. Hâce
Muhammed, zühd ve verâ sâhibi idi. 1020 (H.411) yılında Çeşt şehrinde vefât
etti.
Annesi, Hâce Muhammed'e hâmileyken, karnından "Lâ ilâhe
illallah" zikrini işitirdi. Babası bunu öğrenince, ona:"Sana müjdeler olsun;
sâlih bir çocuk dünyâya getireceksin." dedi. Bir gün otururken babası, ana
rahminde olan bu oğluna, "Esselâmüaleyke yâ velîyullah." diye hitâb ettiği
zaman, Allahü teâlânın kudreti ile "Ve aleykesselâm ey babam!" sesini duydu.
Dünyâya geldiği gece, babası rüyâsında Peygamber efendimizi gördü ve kendisine:
"Ey Ebû Ahmed, oğluna benim ismimi koy." buyurdu. Bunun üzerine babası adını
Muhammed koydu.
Hâce Muhammed doğar doğmaz, daha ebenin elindeyken, yedi
defa "Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resûlullah." dedi. Muharrem ayının ilk on
gününde hiç süt içmeyip, oruç tuttu. İki buçuk yaşına geldiği zaman, az yiyip az
uyumaya, dört buçuk yaşına geldiği zaman, mektebe gitmeye başladı. Kısa zamanda
Kur'ân-ı kerîmi öğrendi ve tamâmını okudu. Yedi yaşına gelince, babasının
sohbetlerine gitmeye başladı. Çoğu zaman namaz kılınan yerden dışarı çıkmaz,
ibâdetle meşgûl olurdu. Uyumak için sırtını yere koymaz, bir yere dayanmazdı.
Yedi günde sâdece bir hurma yerdi. Zâhirî ve bâtınî ilimleri Hızır
aleyhisselâmdan öğrendi.
Bir gün Mahmûd Sebûk Tekin gazâya gitmişti. Hâce Muhammed'e
gelmesi için haber gönderdi. O zaman yetmiş yaşındaydı. Talebelerinden birkaçı
ile yola çıktı. Mahmûd Sebûk Tekin'in ordusuna yetişince, müşrik ve
putperestlerle savaştı. Harb esnâsında bir an müşrikler gâlipti. Hâce
Muhammed'in Çeşt'te değirmenci bir talebesi vardı. Adı Muhammed Kâkû idi.
Müşriklerin gâlib geldikleri anda, Hâce Muhammed, "Muhammed Kâkû yetiş!" diye
seslendi. Oradakiler derhal Kâkû'nün muharebe ettiğini gördüler. İslâm askerleri
gâlib gelinceye kadar Kâkû savaştı. Kâfirler hezimete uğradı. Aynı anda Muhammed
Kâkû'yü, Çeşt'te değirmenin kapı ve duvarını döğerken gördüklerini söylediler.
Hâce Muhammed hazretlerinin, Merdân isminde çok sâdık bir
talebesi vardı. Senelerce hocasının hizmetinde ve sohbet meclisinde bulundu.
Diploma almaya hak kazanınca, hocası tarafından ders verip insanlara doğru yolu
gösterme vazifesi ile memleketine gitmesi istendi.Merdân, bu ayrılık haberine
çok üzülerek, ağlar bir hâlde hocasına; "Bu tâkatsız vücûdumda can kaldıkça,
size hizmet şerefinden ayrılmam." dedi. Hocası; "Ben Allahü teâlâya münâcaatta
bulundum. O da kabûl buyurdu. Ne zaman beni görmek istersen, bütün perdeler
aradan kalkıp, vâsıtasız olarak benimle görüşebilirsin." buyurdu. Merdân, bu
sözü duyduktan sonra oradan ayrıldı. Aynen hocasının buyurduğu gibi, ne zaman
hocasını görmek istese, aradaki bütün perdeler kalkar, hocasıyla görüşürdü.
Hâce Muhammed hazretlerinin üç kâmil talebesi vardı.
Bunlar, Hâce Yûsuf, Hâce Muhammed Kâkû ve Hâce Merdân'dı.
KAYNAKLAR
1) Nefehât-ül-Üns; s.363
2) Hadîkat-ül-Evliyâ; ikinci
kısım; s.132
3) Sefînet-ül-Evliyâ; s.90
4) Nesâyim-ül-Mehabbe; s.205
5) İslâm Âlimleri
Ansiklopedisi; c.5, s.98 |
|
