| |
ABDÜLHAKÎM-İ SİYALKÛTÎ
Hindistan
velîlerinden, Hanefî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Abdülhakîm bin Şemseddîn
el-Hindî es-Siyalkûtî'dir. Doğum târihi bilinmemektedir. 1657 (H.1067) senesi
Rabî'ül-evvel ayının on ikinci günü, Hindistan'ın Siyalkût şehrinde vefât etti.
Abdülhakîm-i
Siyalkûtî, Hindistan'ın büyük âlimlerinden olup bütün ilimlerde imâm idi. İmâm-ı
Rabbânî hazretleri ile Mevlânâ Kemâleddîn-i Kişmîrî'nin derslerinde bulundu.
Fıkıh, kelâm ve daha birçok naklî ilimlerde yüksek derecelere kavuştu.
Beldesinin din ilimlerinde müşkili olanların tercümanı oldu. İnsanları durmadan
Hakk'a davet ederdi. İslâm dînini sultanlara, emirlere açıkça tebliğ etmekten
hiç çekinmezdi. Hind sultânı Harem Şah Cihân zamânında, âlimlerin reisi oldu.
Sultan onun reyi ve fetvâsına başvurmadan hiç bir konuda karar vermezdi. Her
ilimde mütehassıs ve zamânın bir tânesiydi. İlim tahsiline gençliğindeki gibi
yaşlılığında da devâm etti ve hiç ara vermedi.
Abdülhakîm-i
Siyalkûtî, İmâm-ı Rabbânî hazretlerini talebeliğinden beri tanır ve severdi.
Fakat ona bağlanıp, talebesi olmamıştı. Bir gece rüyâsında İmâm-ı Rabbânî'nin
kendisine; "Ey
Resûlüm! Sen, Allah de! Sonra onları kendi oyunlarına bırak!"(En'am
sûresi:91) meâlindeki âyeti kerîmeyi okuduğunu gördü. O anda kalbi zikretmeye
başladı. Uzun zaman böyle zikrederek, ilâhî nîmetlere kavuştu. "Ben Ahmed'in
(yâni İmâm-ı Rabbânî'nin) üveysisiyim. Yâni onun rûhâniyeti beni terbiye
ediyor." derdi. Kısa bir süre sonra İmâm-ı Rabbânî'nin huzûruna gidip, onun
yoluna bağlandı. Hakikî ve ihlâs sâhibi talebelerinden oldu.
Abdülhakîm-i Siyalkûtî
çeşitli ilim dalında eserler yazdı. Eserlerinden bâzıları şunlardır: 1)
Hâşiyetün alâ Tefsîr-ül-Beydavî, 2) Hâşiyetün alâ Şerh-ül-Akâid-ül-Nesefiyye
lis-Sa'd-it-Teftâzânî: Siyalkûtî Haşiyesi olarak da bilinir, 3) Haşiyetün
alâ Hâşiyet-i Abdul Gafûr el-Lârî Alel-Fevâid-id-Diyâiyye fin-Nahvi, 4)
Hâşiyetün alâ Şerh-iş-Şemsiyye lil-Gelenbevî fil Mantık, 5) Zâd-ül-Lebîb, 6)
Mutavvel Hâşiyesi, 7) Ed-Dürret-üs-Semine fi İsbât-il-Vacib-i teâlâ.
Bir sohbet
esnâsında Abdülhakîm-i Siyalkûtî hazretlerine talebelerinden biri kabir ziyâreti
hakkında bir soru sorunca buyurdu ki:
Çok kimse
kabir ehlinden istifâde edildiğine inanmıyor. "Ölü yardım yapamaz." diyenlerin,
ne demek istediklerini anlayamıyorum. Duâ eden, Allahü teâlâdan istemektedir.
Duâsının kabûl olması için, Allahü teâlânın sevdiği bir kulunu vâsıta
yapmaktadır. Yâ Rabbî! Kendisine bol bol ihsânda bulunduğun bu sevgili kulunun
hâtırı ve hürmeti için bana da ver demektedir. Yâhut, Allahü teâlânın çok
sevdiğine inandığı bir kuluna seslenerek; "Ey Allahın velîsi, bana şefâat et!
Benim için duâ et! Allahü teâlânın dileğimi ihsân etmesi için vâsıta ol."
demektedir. Dileği veren ve kendisinden istenilen, yalnız Allahü teâlâdır. Velî,
yalnız vesîledir, sebeptir. O da fânîdir, hiçbir şey yapamaz. Tasarrufa gücü,
kuvveti yoktur. Böyle söylemek, böyle inanmak şirk olsaydı, Allah'tan başkasına
güvenmek olsaydı, diriden de duâ istemek, bir şey istemek yasak olurdu. Diriden
duâ istemek, bir şey istemek dînimizde yasak edilmemiştir. Hattâ müstehâb olduğu
bildirilmiştir. Her zaman yapılmıştır. Buna inanmayanlar, öldükten sonra kerâmet
kalmaz diyorlarsa, bu sözlerini isbât etmeleri lâzımdır. Evet, evliyânın bir
kısmı öldükten sonra, âlem-i kudse yükseltilir. Huzûr-i ilâhîde her şeyi
unuturlar. Dünyâdan ve dünyâda olanlardan haberleri olmaz. Duâları duymazlar.
Bir şeye vâsıta, sebeb olmazlar. Dünyâda olan, diri olan evliyâ arasında da
böyle meczûblar bulunur. Bir kimse, kerâmete hiç inanmıyor ise, hiç ehemmiyeti
yoktur. Sözlerini isbât edemez. Kur'ân-ı kerîm, hadîs-i şerîfler ve asırlarca
görülen, bilinen olaylar, onu haksız çıkarmaktadır. Evet bir câhil, bir ahmak,
dileğini Allahü teâlânın kudretinden beklemeyip, velî yaratır, yapar derse, bu
düşünce ile ondan isterse, bunu elbet yasak etmeli, cezâ da vermelidir. Fakat
bunu ileri sürerek, İslâm âlimlerine, âriflere dil uzatılmaz. Çünkü, Resûlullah
efendimiz kabir ziyâret ederken, mevtâya selâm verirdi. Mevtâdan bir şey
istemeyi hiç yasak etmedi. Ziyâret edenin ve ziyâret olunanın hâllerine göre,
kimine duâ edilir, kiminden yardım istenir. Peygamberlerin kabirde diri
olduklarını her müslüman bilir ve inanır.
KERÂMET VE MENKÎBELERİ
MÜCEDDİD-İ ELF-İ SÂNÎ
Abdülhakîm-i
Siyalkûtî, sınıf arkadaşı İmâm-ı Rabbânî hazretlerine çok tâzim ve hürmet
ederdi. Ona yazdığı mektuplarında Müceddid-i Elf-i Sânî diye hitâb ederdi. Ona
bu ismi ilk önce söyleyenlerdendir. Onu inkâr edenlerle mücâdelesi çoktu. İnkâr
edenlere karşı; "Büyüklerin sözlerine, maksadlarını anlamadan îtirâz etmek
câhilliktir. Böylelerin sonu felâkettir. İlim ve feyz kaynağı, irfan menbaı,
Üstad Ahmed'in sözlerini reddetmek, bilmemezlik ve anlamamazlıktandır."
buyururdu.
İmâm-ı
Rabbânî hazretlerinin talebelerinden Muhammed Hâşim-i Kışmî, bir gün kalbinden;
"Eğer Allahü teâlâ, bu asrın âlimlerinin en büyüklerinden birine, hazret-i
İmâm'ın (yâni İmâm-ı Rabbânî'nin) Müceddid-i Elf-i Sânî, yani ikinci bin yılının
kuvvetlendiricisi olduğunu bildirse, bu mânâ tamâmen kuvvetlenirdi." diye
geçirdi ve bu düşünce ile İmâm-ı Rabbânî'nin huzûruna gitti. İmâm-ı Rabbânî
talebesi Muhammed Hâşim-i Kışmî'ye dönerek; "Birçok kıymetli kitaplar yazan aklî
ve naklî ilimlerde Hindistan'da bir eşi bulunmayan Abdülhakîm-i Siyalkûtî'den
mektup aldım. Mektuplarının bir yerinde bu fakiri methedip Müceddid-i Elf-i Sânî
diye yazıyor." buyurdu.
KAYNAKLAR
1) Hülâsat-ül-Eser (Muhıbbî); c.2, s.318
2) Mu'cem-ül-Müellifîn; c.5, s.95
3) Esmâ-ül-Müellifîn; c.1, s.318
4) Tam İlmihâl Seâdet-i Ebediyye; s.408,972,1026
5) Eshâb-ı Kirâm; s.154,293
6) Hadarât-ül-Kuds; s.189
7) Umdet-ül-Makâmât s.160
8) Brockelmann; Gal-2 s.417, Sup-2 s.613 |
|
