|
Hadîs ve fıkıh
âlimi. Yüzbin hadîs-i şerîfi râvileriyle beraber ezberden bilirdi. Künyesi Ebû
Bekr o-lup, asıl ismi Muhammed bin Hârûn'dur; Taberistan köylerinden Rûyânlı
olduğundan oraya nisbetle Rûyânî denildi. 307 (m. 919) yılında vefât etti.
İlim tahsili ve
hadîs-i şerîf rivâyeti için yaptığı seyahatlerle meşhûr olan Muhammed Rûyânî;
Ebû Rebî', Zehrânî, İshâk bin Şahin, Ebû Kureyb, Muhammed bin Hâmid, Fellâs,
Yahyâ Mukavvim, Ebû Zür'a ve daha birçok âlimden ilim öğrenip, hadîs-i şerîf
rivâyet etti. Hadîs ilminde hâfız oldu. Fıkıh ve hadîsle ilgili kitaplar yazdı.
Eserlerinde
yazdığı hadîs-i şerîfleri derslerinde okutan Rûyânî'nin yetiştirdiği talebeleri
arasında: Ebû Bekr İsmâilî, İbrâhîm bin Ahmed Karmisinî, Ca'fer bin Abdullah bin
Fennâkî gibi âlimler vardı.
Ebü'l-Abbâs
Bekrî anlatır: "Hadîs-i şerîf toplamak için seyahat edenlerden İbn-i Cerîr,
İbn-i Huzeyme, Muhammed bin Nasr ve Rûyânî Mısır'da buluştular. Yanlarında para
ve yiyecek kalmamıştı. Aralarında kur'a çekip, Ali bin Huzeyme'nin yiyecek
birşeyler bulup getirmesi üzerinde anlaştılar. Ona namaz vaktine kadar mühlet
verdiler. Kalkıp yürüyeceği esnada, Mısır valisinin adamlarından biri gelip,
"İçinizden Muhammed bin Nasr kimdir?" diye sordu ve çıkarıp elli altın verdi.
İbn-i Cerîr, İbn-i Huzeyme ve Rûyânî'ye de aynı şekilde hitap edip ellişer
altınlık birer kese verdi. Sonra: "Emir dün gece rü'yâsında; ba'zı kıymetli
kimselerin aç kaldıklarını görmüş. Bugün beni gönderip size bunları vermemi
söyledi, ihtiyâcınız olduğunda yine bize gelirsiniz" deyip gitti.
Topladığı
hadîs-i şerîflerden bir kısmını Müsned'inde yazan Muhammed Rûyânî'nin fıkıh
kitaplarının isimleri hakkında kaynaklarda bilgi verilmemektedir.
KAYNAKLAR
1) Mu'cem-ül-müellifîn cild-12, sh-85
2) Tezkiret-ül-huffâz cild-2, sh-752
3) Şezerât-üz-zeheb cild-2, sh-251
4) Esmâ-ül-müellifîn
cild-2, sh-25
5) Keşf-üz-zünûn cild-2, sh-1683
6) El-A'lâm cild-7, sh-128
|
