Hadîs ve fıkıh
âlimi. Râvileriyle birlikte yüzbin hadîs-i şerîfi ezberden bilirdi. Künyesi Ebû
Ali olup, aslen Nişâbûrludur. İsmi, Hüseyn bin Muhammed bin Ahmed bin
Mâsercis'tir. Dedelerinden Mâsercis, hıristiyan iken sonradan müslüman olmuştur.
297 (m. 910) yılında doğan Mâsercisî, 365 (m. 976) yılında vefât etti. Namazını
kardeşinin oğlu fıkıh âlimi Ebû Hasen Mâsercisî kıldırdı.
İlim tahsiline,
dedesinin öğrettikleriyle başlayan Hüseyn Mâsercisî; Ebû Bekr bin Huzeyme, Ebû
Abbâs Serrâc, İbn-i Şarki ve devirlerindeki diğer âlimlerden ders aldı. 321 (m.
933) yılında Irak'a gitti. Daha çok Mısır'da kaldı. Horasan ve Şam'a giderek,
oradaki âlimlerden ilim tahsil etti. Ömrünü Allahü teâlânın rızâsı için, O'nun
dîninin herkes tarafından güzel bir şekilde öğrenilmesi için çalıştı, iyi huylu,
güzel ahlâklı ve cömertti. Çok tatlı konuşur, devamlı tebessüm ederdi. Görenin,
hemen gönlü ona mey-lederdi.
Allahü teâlânın
dînine hizmet için talebe yetiştirirken, aynı zamanda pek kıymetli kitaplar da
yazdı. Hadîs âlimlerinden Zührî'nin rivâyetlerinin tamamını topladı. Onları
yazdı ve ezberledi. Kimsenin yazmadığı bir şekilde Müsned-i kebîr'inde yazdı.
Kâtibler, üçbin cüz hâlinde yazdılar. Ebû Muhammed bin Ziyâd, onun Müsned'ini
talebelerine okuturdu. Ebû Bekr-i Sıddîk'ın (r.a.) rivâyetlerini, on küsur cüz
hâlinde toplayıp, Müsned-i Ebû Bekr adını verdi. Kâtipler, bunu, altmış küsur
cüz hâlinde yazdılar.
Buhârî ve
Müslim'in sahiblerine aldıkları hadîs-i şerîfleri tahric ederek, onların rivâyet
ettikleri hadîs-i şerîfleri onların râvilerinden başka râvilere dayanarak
müstahreclerini yaptı.
Ayrıca, fıkıh
ilminde bir kitab ve megâzî, kabileler, hadîs âlimlerine dâir eserler de yazdı.
KAYNAKLAR
1) Mu'cem-ül-müellifîn cild-4, sh-45
2) Şezerât-üz-zeheb cild-3, sh-50
3) Tezkiret-ül-huffâz cild-3, sh-955
4) El-A'lâm cild-2, sh-253
|