Bağdâd'da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi, Ali bin Muhammed Müzeyyen olup,
künyesi, Ebü'l-Hasen'dir. Bağdâd'da doğdu. Sonra Mekke-i mükerremede yerleşti ve
328 (m. 939)'de orada vefât etti. Cüneyd-i Bağdâdî, Seni bin Abdullah ve
zamanında bulunan tasavvuf büyüklerinden birçoğu ile görüşüp sohbet etti. Haram
ve şüphelilerden sakınmakta, dünyâya gönül vermemekte, mertebesi çok yüksek idi.
Ali Müzeyyen (r.a.) buyurdu ki:
"Bir kalbde, âhıret arzusu zuhur edince, dünyâ düşüncesi o kalbden kaybolur."
"Evliyâ arasında nikâr (Emr-i ma'rûf ve nehy-i münker) kalkınca, bunlarda hayır
kalmaz.."
"Tasavvuf, her şeyin sahibi olan Allahü teâlânın emirlerine büyük bir
teslimiyyetle boyun eğmektir."
"Allah yolunda nefsi ile yürümek isteyen, daha ilk adımında hatâ etmiş demektir.
Nefsini terk edip de ihlâs ile yola çıkarsa, Allahü teâlâ ona, kendisine
kavuşturacak rehberi gösterir."
"Ucb sahibi (iyi amellerini beğenen, güzel, kusursuz gören kimse), yavaş yavaş
helake gider. Yaptığı kötülükleri iyi zanneden ise zâten felâkettedir."
"Ucub (ibâdet yaptığı için kendini beğenme) Allahü teâlânın ebedî
hoşnutsuzluğuna sebeb olur." "Bütün makamlara kavuştuğunu sanan aklanmıştır."
"Bir kimse, görünüş itibariyle sıddîklar mertebesinde de olsa, bir göz açıp
kapayacak kadar zaman, kalbi, insanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeylere meyl
ederse, o kimse ilerliyemez."
"Allahü teâlânın, kendisine kâfi olduğunu bilmeyen kimseyi, Allahü teâlâ,
mahlûklara muhtaç eder."
"Bir kimsenin bir günah işledikten sonra tekrar günah işlemesi, ilk günahın
cezasıdır. Bir sevab işledikten sonra tekrar sevab işlemek de, birinci sevabın
karşılığı, mükâfatıdır."
"Ma'rifet, Allahü teâlânın Rubûbiyyetinin (Kemâl sıfatlarla muttasıf, noksan
sıfatlardan münezzeh olmasının) kemâlde olduğunu, kendi nefsinin O'nun kölesi
olduğunu idrâk etmek, O'nun her şeyin sahibi olduğunu, her şeyin O'nunla var ve
kâini olduğunu, her şeyin O'na döneceğini ve bütün mahlûkların rızkının O'na ait
olduğunu bilmek demektir."
KAYNAKLAR
1)
Hilyet-ül-evliyâ cild-8, sh-355
2)
Şezerât-üz-zeheb cild-2, sh-316
3)
Târih-i Bağdâd cild-12, sh-73
4)
Tabakât-ül-kübrâ cild-1, sh-111
5)
Câmi'u kerâmât-il-evliyâ cild-2, sh-148
6)
Nefehât-ül-üns sh-211
7)
Risâle-i Kuşeyrî sh-160
8)
Tam İlmihâl Se'âdet-i Ebediyye sh-1000
9)
Tabakât-üs-sûfiyye sh-382
10) El-Bidâye ven-nihâye cild-11, sh-193
|