|
Hadîs âlimi. Yüzbin hadîs-i şerîfi ezberden bilirdi. Herkesin, bilmediklerini
sormak için ziyâretine geldikleri bir âlimdi. Künyesi, Ebû Muhammed olup, asıl
ismi Abdullah bin Ahmed bin Mûsâ bin Ziyâd'dır. Ahvâzî ve Civâlîkî mabetleri
verildi. Abdan lakabıyla meşhûr oldu. Civâlîk'de doğdu ve 306 (m. 919) senesinin
sonlarında vefât etti.
Küçük, yaşta ilim tahsiline başlayan Abdan el-Ahvâzî; Ebû Kâmil Cidarî, Muhammed
bin Bekkâr bin Reyyân, Sehl bin Osman Askerî, Hişâm bin Ammâr, Halîfe bin Hayyât,
İbn-i Ebî Şeybe ve onların devrinde yaşayan âlimlerden ders aldı. Hadîs-i şerîf
öğrenmek için, birçok şehri dolaştı. Pekçok hadîs âliminden hadîs-i şerîf
rivâyet etti. Basralı muhaddislerden olan Eyyûb'den hadîs almak için oraya
onsekiz defa gitti.
İmâm-ı Zehebî'nin hadîs ilminde "sadûk" olduğunu bildirdiği Abdan el-Ahvâzî,
dünyâ malına e-hemmiyet vermez, Allahü teâlâ için çalışır, O'nun dînine hizmet
için yaşardı.
Ömrünü, ilim tahsil edip öğrendiklerini insanlara öğretmek ve ibâdet etmekle
geçiren Ebû Muhammed Abdan el-Ahvâzî'den İbn-i Kani', Hamza Ken'ânî, Ebû Kâsım
Taberî, Ebû Bekr İsmâilî, Ebû Amr bin Hamdân, Ebû Bekr bin Mukrî ve daha pekçok
âlim ilim öğrenip hadîs-i şerîf rivâyet etti.
Ebû Ali Nişâbûfî "Ben hadîs ilminde dört
imâm gördüm. Bunlardan üçü; İbrâhîm bin Ebî Tâlib, Abdan el-Ahvâzî, Ebû
Abdurrahmân Nesâî'dir. Bunlardan Abdan, yüzbin hadîs-i şerîf ezberlemişti"
diyerek, onun ilminin üstünlüğünü anlatmaktadır.
Birçok eser yazmış olmakla beraber bu büyük zâtın bilmen tek eseri, hadîsle
ilgili "el-Fevâid" adlı kitabıdır.
KAYNAKLAR
1)
Tezkiret-ül-huffâz
cild-2, sh-688
2)
Mu'cem-ül-müellifîn
cild-6, sh-32
3)
El-A'lâm cild-4, sh-65
|
