Tebe-i tâbiînden büyük bir hadîs ve fıkıh âlimi. Künyesi Ebû Abdullah'dır, 100
(m. 718) senesinde doğup, 168 (m. 785) târihinde vefât etti. Aslen Hemedânlıdır.
Süfyân-ı Sevrî'nin akranıdır. Hadîs ilminde sika (güvenilir) bir âlimdir.
Rivâyet ettiği hadîs-i şerîfler, Sahîh-i Müslim'de, dört sünen kitabında
(Sünen-i Tirmizî, Sünen-i Ebî Dâvûd, Sünen-i Nesâî, Sünen-i İbn-i Mâce)
mevcuttur. Babasından, Ebû İshâk, Amr bin Dinar, Âsım el-Ahvel, Abdullah bin
Muhammed bin Akîl, Abdülazîz bin Refî', Muhammed bin Amr bin Alkame, Saîd bin
Ebî Urve ve daha başka büyük zâtlardan hadîs-i şerîf rivâyet etmişlerdir. Ondan
da, İbn-i Mübârek, Humeyd bin Abdurrahman er-Revvâsî, Veki' bin Cerrâh gibi
âlimler hadîs-i şerîf bildirmişlerdir. Âlimlerin hakkında buyurdukları: Ahmed
bin Hanbel: "Hasen bin Sâlih'in rivâyeti sahih, fakîh (âlim) hadîs hususunda çok
dikkatli, vera'sı çok (şüphelilerden sakınan) bir zâttır."
Yahyâ bin Muin: "Sika (güvenilir) ve emin bir âlimdir" dedi.
Vekî bin Cerrâh dedi ki: "Hasen, kardeşi Ali ve anneleri geceyi üç kısma
bölmüşlerdi. Her biri üçte birini ibâdetle geçirirdi. Anneleri ölünce, geceyi
aralarında paylaştılar. Sonra Ali öldü. Bu sefer, Hasen hazretleri bütün geceyi
kendisi ibâdetle geçirmeye başladı."
Ebû Süleymân Dârânî: "Hasen'in yüzünde Allahü teâlânın korkusu apaçık görülürdü"
dedi. İbn-i Sa'd, "Çok ibâdet eden, hüccet (delil) ve sahih hadîs-i şerîf
rivâyet eden bir zâttır."
Hasen bin Sâlih, Ebû İshâk'dan rivâyet etti: "Resûlullah (s.a.v.) gusül abdesti
aldıktan sonra, ayrıca namaz abdesti almazdı." Hasen bin Sâlih'in kıymetli
sözlerinden ba'zıları:
"Sanki dünyâ avucumda idi. O derecede zengin idim. Fakat ba'zan, cebimde bir
dirhem olmadan sabahladığım günler olurdu."
O) bir gün birisinin duvarından kerpiç almıştı. Sonra gidip, duvar sahibinin
kapısını çaldı. Evin sahibi dışarı çıkınca, kendisine aldığı kerpici helâl
etmesini söyledi. Duvar sahibi de helâl etti.
Yahyâ bin Yûnus anlattı: "Ne zaman mescide namaza gitsem, onun bayılmış olarak
getirildiğini görürdüm. O, kabirlere bakınca, kabir âlemi, orada insanın
karşılaşacağı durumları hatırlar, duygulanır ve dayanamayıp, düşer bayılırdı."
Ebû Gassân, Onun şöyle dediğini bildirdi: "İyilik yapmak, bedende kuvvet, kalbde
nur, gözde ışıktır. Kötülük yapmak ise, bedende gevşeklik, kalbte karanlık ve
gözde körlüktür."
O
yine şöyle dedi: "Gece ve gündüz, her yeniyi eskitir, her uzağı yakınlaştırır,
va'd edilen her iyiliği, bildirilen her musîbeti getirir. Gündüz, insanoğluna
şöyle seslenir: Ey Âdemoğlu! Belki de benden sonra bugünün olmıyacak, öleceksin.
Sen bunu bilmiyorsun. Onun için beni fırsat bil, iyi işlerle meşgul ol. Gece de,
insana aynı sözleri söyler."
"Şeytân, insan için doksan dokuz tane hayır kapısını sadece bir kötülüğü
yaptırabilmek için açar."
KAYNAKLAR
1)
Hilyet-ül-evliyâ cild-7, sh-327
2)
Tehzîb-üt-tehzîb cild-2, sh-285
3)
El-A'lâm cild-2, sh-193
4)
Fihrist sh-178
5)
Tezkiret-ül-huffâz cild-1, sh-216
|