TÜRKİYE GAZETESİ YAYINLARI

 

İSLÂM ALİMLERİ ANSİKLOPEDİSİ

2.CİLD

Bir Önceki Sayfaya Gider

CİLD  -  ALFABE  -  ASIR

Bir Sonraki Sayfaya Gider

01   02   03   04   05   06   07   08   09   10   11   12   13   14   15   16   17   18

ABDULLAH BİN UBEYDULLAH BİN EBÎ MULEYKE (Radıyallahü Anh)

Tâbiînin büyüklerinden. Doğum târihi bilinmemektedir. Künyesi Ebû Muhammed et-Teymî, el-Kureşî, el-Mekîd'dir. Mekke-i Mükerreme'de yaşamış olup, yine orada 117 (m. 735) yılında vefât etmiştir.

Fıkıh, tefsîr, hadîs ve kırâat ilimlerinde büyük âlim olup, zamanının meşhûrlarındandır. Mekke'de halifeliğini ilân eden Abdullah bin Zübeyr'in kadılığını yapmıştır. Harem-i şerîfin müezzini idi. İmâm-ı Buhârî'nin rivâyetine göre otuz Sahâbî ile görüşmüş ve onlardan hadîs rivâyet etmiştir. Hazret-i Âişe Ümmü Seleme, Abdullah bin Amr bin el-As, Abdullah İbn-i Abbâs, Abdullah bin Ömer, Abdullah bin Mes'ûd, Talha bin Ubeydullah, Abdullah bin Ca'fer, Abdullah bin Zübeyr, Hz. Osman ve Zekvân bunlardandır.

Kendisinden de Amr bin Dinar, Abdurrahman bin Ebî Bekr, Ata bin Ebî Rebâh, İbn-i Cüreyc, Yezîd bin İbrâhîm, Cerîr bin Hâzim, Nâfi bin Amr ve birçok âlim hadîs rivâyetinde bulunmuştur. Ebû Zür'â ve Ebû Hâtem Ebî Muleyke'nin sika (güvenilir) bir râvi olup, çok hadîs-i şerîf rivâyet edenlerden (müksirûnden) olduğunu söylemişlerdir.

Buyurdu ki: "Ebû Cehl'in oğlu İkrime (r.a.), Kur'ân-ı kerîmi eline alır, yüzüne sürer ve "Rabbimin kitabı, Rabbimin kelâmı" diye ağlardı.

Hz. Âişe'den rivâyet edilen bir hadîs-i şerîfte, "Mü'mine diken (batması) veya daha büyük musîbet isabet ederse, O (Günahlarına) keffârettir."

Teravih namazının Hulefâ-i râşidîn ve Eshâb-ı kirâm zamanında da yirmi rek'at kılındığını rivâyet eden Tâbiînden birçok âlimden biri de İbn-i Ebî Muleyke'dir.

Mekruh vakitlerde (güneş doğarken, tam tepede iken ve güneş batarken) namaz kılmanın mekruh olduğunu bildiren birYivâyeti de vardır.

Şu hadîs-i şerîf de onun rivâyetlerindendir. Resûlullah (s.a.v.) "Kim hesaba çekilirse azâb edilmiş olur" buyurdu. Hz. Âişe, (Allahü teâlâ "İşte böylesi kolay bir hesaba çekilir" (İnşikâk sûresi 8) buyurmuyor mu?) diye sorunca "Bu senin dediğin arzdır (Amellerin sahiplerine arz olunmasıdır) yoksa her kim ince hesaba çekilirse helâk olur" buyurdu.

 

KAYNAKLAR

1) Tehzîb-üt-tehzîb cild-5, sh-306

2) Tezkiret-ül-huffâz cild-1, sh-101

3) Miftâh-üs-se'âde cild-2, sh-19

4) El-A'lâmcild-4,sh-102 

5) El-Menhel-ül-Azb-ül-mevrûd şerh-i Süneni'l-İmâmi ebî Dâvud cild-1, sh-152

6) Vefeyât-ül-a'yân cild-3, sh-62, cild-4, sh-129

 
 

Bir Önceki Sayfaya Gider

Bu Bölümün İndex Sayfasına Gider

Bir Sonraki Sayfaya Gider