Geri    

 

 

  İleri

ARMUT (Pyrus communis)

Alm. Birne (f), Fr. Poire, İng. Pear. Familyası: Gülgiller (Rosaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Her yerde.

Memleketimizin her yerinde yetişen küçük çekirdekli, tatlı sulu, lezzetli bir meyve. Çiçekleri beyazdır. Elma ve ayva ile aynı özelliğe sahiptir. Yenilen etli kısmı çiçek ekseninin etleşmesinden meydana gelmiş "yalancı meyva" kısmıdır. İçinde bulunan şekerli maddeler, A, B1, B2 ve C vitaminleri sayesinde besleyici ve ferahlık vericidir.

Ana yurdu Önasya ve Anadolu'dur. Avrupa'ya Anadolu’dan yayılmıştır. Tarihi kayıtlara göre Etiler zamanında armut yetiştirildiği anlaşılmaktadır.

Armut, çekirdekten aşı ile üretilir. Tabii olarak yetişen “ahlat” (Pyrus elaeagnifolia) denilen yabani armut ağaçlarına iyi cins aşı yapmak suretiyle de elde edilir.

Kökü, kazıkkök biçiminde olduğundan; derin toprak, kireçli ve kuvvetli yer ister. Bakımı gerektiren meyva ağaçlarındandır. Bakımı yapılmadığı takdirde asalakların dadanmasıyla çeşitli hastalıklar meydana gelir. Kurağa en dayanıklı ağaçlardandır. Bir ağaçtan 50-400 kg kadar meyve alınır.

Başlıca üç çeşidi vardır:

a) Kış armudu: Ankara armudu, Azdavay armudu, Malatya armudu, Tokat (çiçek) armudu, sarı armut gibi çeşitleri bulunur.

b) Güz armudu: Hacı Hamza, Hamidüsükkari gibi çeşitleri vardır.

c) Yaz armudu: Göksulu, Ürüngüs, Akça armut gibi çeşitleri mevcuttur.

Kullanıldığı yerler: Ekonomik değeri olan, besleyici özellikte, sulu ve leziz bir meyvedir. Mideyi kuvvetlendirir. Hazmı kolaylaştırır, ferahlık verir. Halk arasında barsaklardaki parazitlere karşı kullanılır.