Geri    

 

 

  İleri

ALİ FEHMİ CABİÇ

Bosna-Hersek Müslümanlarının dini lideri ve edebiyatçı. 1853’te Mostar’da doğdu. Babası Mostar müftüsü Şakir Efendidir. Tahsilini doğduğu yerde tamamlayan Ali Fehmi, babasının vefatı üzerine Mostar müftülüğüne tayin edildi (1884). Bir taraftan vazifesine devam ederken, bir taraftan da talebe yetiştirdi.

Ali Fehmi, 1899’dan sonra siyasete atılarak Avusturya İmparatorluğundan muhtariyet elde etmek isteyen Bosna-Hersek Müslümanlarının lideri oldu. Bu yüzden bölgeyi işgal etmiş olan Avusturya makamları tarafından görevden alındı (1900). Çalışmalarına devam etmek için altı kişilik bir heyetle İstanbul’a geldi (1902). Bu durumu fırsat bilen Avusturya hükümeti, Ali Fehmi'nin memleketine dönmesine müsade etmedi. O da İstanbul’a yerleşti. İlmi ile kısa zamanda İstanbul’un meşhur alimlerinin takdir ve itibarını kazandı. Bir süre Meclis-i Maarif üyeliği yaptı. O zamana kadar İstanbul’da okutulmamış olan Müberred’in El-Kamil'ini okutmaya başladı. 1906’da Darülfünun Arab Dili ve Edebiyatı müderrisliğine tayin edilen Ali Fehmi, Osmanlı Meclis-i Meb’usanındaki Arab ülkeleri mebuslarına hitaben Bosna ve Hersek’in durumunu anlatan bir broşür neşretti. Broşürdeki görüşleri Babıali’nin o günkü siyasetine ters düştüğünden Darülfünun'daki görevinden alındı (1908). 12 Ağustos 1918’de vefat etti. Edirnekapı Mezarlığına defnedildi.

Ali Fehmi Cabiç, Arab dili ve edebiyatı alanında çeşitli eserler yazmıştır. Bilinen eserleri şunlardır: 1) Hüsn-üs-Sahabe fi Şerhi Eşar-is-Sahabe: Eshab-ı kiramın şiirlerinin şerh edildiği bir eserdir. Açıklanan şiirin yanında ayrıca o sahabinin kısaca hayat hikayesi vardır. 2) Tilbet-üt-Talib fi Şerhi Lamiyyeti Ebi Talib: Arapça olan eser, Ebu Talib’in söylediği “Lamiyyeti Ebi Talib” adlı şiirin açıklamasıdır. Eser İstanbul’da Ruşen Matbaasında basılmıştır.